پاورپوینت نقشه کشی عمومی ساختمان
پاورپوینت نقشه کشی عمومی ساختمان
دانلود فایل پاورپوینت نقشه کشی عمومی ساختمان، در حجم 72 اسلاید قابل ویرایش، همراه با یک هدیه ویژه. مصالح ساختمانی: در ساخت و تولید یک بنا از مواد و مصالح و فرآورده های طبیعى یا مصنوعى (ساخته شده در کارخانه) که به صورت خام و ساده یا ترکیب شده، در کارخانه یا ...
مدیریت، نظارت و اجرای نقشه های ساختمانی (اسکلت فلزی)
| دسته بندی | عمران |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 47 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 63 |
مدیریت، نظارت و اجرای نقشه های ساختمانی (اسکلت فلزی)
فهرست مطالب
|
عنوان
|
|
فصل اول |
|
مقدمه |
|
شرح: مدیریت کارهای ساختمانی |
|
فصل دوم |
|
محل احداث پروژه |
|
انواع نقشه های ساختمانی |
|
روش های اجراء |
|
روش های انبار و نگهداری مصالح ساختمانی |
|
ساختمانهای اسکلت فلزی |
|
اجرا تشکیل دهنده ساختمان های فلزی |
|
ستون |
|
دسته های اتصال |
|
چگونگی اتصال تیر به ستون |
|
نکاتی در مورد ساخت تیرها |
|
وصل تیرهای سراسری |
|
وصل نمودن دو نقطه تیرآهن به همدیگر |
|
تیرچه |
|
پروفیل های اتصال و میل مهار |
|
بادبند |
|
پله |
|
سقف تیرچه بلوک |
|
فصل سوم |
|
مزایای و معایب ساختمان فلزی |
|
مراحل کامل اجرای یک پروژه ساختمانی |
|
نکات اجرایی در اجرای ساختمان |
|
ضمائم |
مقدمه:
اجرای ساختمانی اسکلت فلزی به آگاهی از یکسری مسائل فنی که به علم رشته های مختلف ساختمان بستگی دارد، نیازمند است.
بدیهی است عدم توجه به مسائل تئوری معماری، محاسباتی و تأسیساتی در اجرا و ساخت اشکالات را در پی خواهد داشت که به زودی به تعمیر ساختمان منتهی خواهد شد، که باید در اسرع وقت ساختمان را به وسیله تعمیر محافظت کنیم و ضمن اجرای اصولی تعمیر، عمر مفید ساختمان را تداوم بخشیم. چرا که در بعضی مواقع، اشتباه در تعمیر ساختمان خسارت مالی و جانی جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.
چگونگی انجام کارهای ساختمانی:
شرح:
روشهای اصلی ساختن تسهیلات در شکلهای ذیل نشان داده شده اند. این روشها به شرح زیرند:
1- نیروی کار ساختمانی کارفرما (انجام کار توسط خود کارفرما)
2- مدیریت کار ساختمانی توسط کارفرما
الف) استخدام اعضای خود سازمان برای انجام کار (امانی)
ب) انجام کار توسط پیمانکار های جزء
توجه: می توان یکی از دو روش (الف) یا (ب) و یا هر دو آنها را به کار گرفت
3- انجام کار ساختمانی توسط پیمانکار عام.
4- قرار داد کار ساختمانی از طراحی تا اجرا یا قرار داد طرح- ساخت (کلید رد دست).
5- مدیریت حرفه ای کار ساختمانی
شکل 4: انجام کار ساختمانی با به کارگیری موسسه طرح - ساخت
بسیاری از سازمانهای صنعتی بزورگ، و شماری از ادارات دولتی، خودشان نیروی کار ساختمانی در اختیار دارند. از این نیروها، در درجه اول، برای انجام تعمیرات، نگهداری، و کارهای تعویضی استفاده می شود. اما چنین نیروهایی معمولاً صلاحیت و توانایی اجاری پروژه های ساختمانی جدید را نیز دارند(شکل1). کارفرما ها غالباً، از کارکنان ساختمانی خود برای مدیریت کار ساخمانی جدیدشان استفاده می کنند(شکل 2).
این نیروی کار ممکن است کارکنان باشند که کارفرما آنها را مستیماً استخدام می کند و یا ممکن است که خود کارفرما به صورت پیمانکاری عام عمل کرده و با پیمانکار تخصصی قراردادهای فرعی امضاء کند.
احتمالاً انجام کار ساختمانی توسط پیمانکاری عام با یک قرارداد اصلی متداولترین روش ایجاد تسهیلات ساختمانی است(شکل 3).
در اینجا فقط اشاره می کنیم که کاربرد دو روش جدید در ارائه خدمات ساختمانی رو به ازدیاد است:
الف) روش طرح – ساخت (یا کلید در دست).
ب) روش به کارگیری مدیریت حرفه ای در امور ساختمانی.
مفهوم کار ساختمانی به روش طرح – ساخت یا کلید در دست (شکل 4) این است که کارفرمایی با موسسه ای قراردادی می بندد که طبق آن، موسسه طرف قرارداد هم طراحی و هم ساختن تسهیلاتی را به عهده می گیرد که نیازهای خاصی را (معمولاً از نظر اجرایی) برآورده کند. غالباً موسساتی این گونه قراردادهای را تقبل می کنند که در نوع خاصی از ساختمان تخصص دارند و نیز طراحیهایی استاندارد دارند ه آنها را مطابق با خواستهای کارفرما تعدیل می کنند.
چون هر دو کار طراحی و ساخت را یک سازمان انجام می دهد، مشکلات هماهنگی در کار به حداقل می رسد و کار ساختمانی می تواند قبل از کامل شدن طرح نهایی شروع شود. (در روشهای ساختمانی مرسوم، این امکان نیز وجود دارد که کار ساختمانی قبل از کامل شدن طراحی شروع شود. در این حالت قرارداد کار ساختمانی بر مبنای تادیه هزینه خواهد بود. این روش ساخت را روش «مسیر سریع» می گویند.) این معایب اصلی روش طرح – ساخت مشکل بودن ایجاد رقابت بین تأمین کنندگان و پیچیدگی در ارزیابی طرحهای پیشنهادی آنهاست.
به کارگیری مدیریت حرفه ای کار ساختمانی (شکل 5) برای ساخت تسهیلات نیز تا اندازه ای با روش اسختمانی مرسوم تفاوت دارد. در این حالت، مدیرتی ساختمانی مانند نماینده کارفرما عمل کرده و هر دو قسمت طراحی و ساخت پدیده تسهیلاتی مورد نظر را اداره می کند. کارفرما برای طراحی، ساخت و مدیریت ساختمانی پروژه سه قرارداد جداگانه می بندد. اتخاذ این شیوه در کار ساختمانی به دلیل ایجاد هماهنگی نزدیک بین کار طراحی و کار ساختمانی امکان صرفه جویی در وقت و هزینه را ایجاد می کند. هر چند، مخالفان این روش متذکر می شوند که مدیریت کار ساختانی مسئولیت مالی کمی می پذیرد و یا حتی هیچ مسئولیت مالی در قبال پروژه ندارد و نیز اینکه هزینه خدمتی که او ارائه می کند، هر گونه صرفه جویی حاصل از بهبود هماهنگی در کار طراحی و کار ساختمانی را بی ثمر می کند.
ــــــ ارتباط پیمانی
----- ارتباط مدیریتی (عامل کارفرما)
شکل 5: اجرای کار ساختمانی با به کارگیری مدیریت حرفه ای
طراح، محاسبه و پیمانکاری ساختمان:
در شناسنامه ساختمان، بخش مربوط به سابقه کار افراد زیر وجود دارد:
الف) طراح ساختمانی (یعنی مهندس معماری)
ب) مهندس محاسب
ج) سازندگان و مجریان کارگاه که شامل:
پیمانکار، مهندس، سرپرست کارگاه، تکنسین، معماری و به طور کلی افراد مسئول بخشهای فنی در تعدادی محدود و یا کسانی می باشد که در امر احداث ساختمان از شروع کار و یا قسمتهایی از اجرای آن شرکت موثر داشته اند. در این بخش آدرس کار (شرکتها) شماره تلفن آنها ثبت می شود. در صورت بروز اشکال از نامبردگان که با جزء جزء اجرای ساختمان آشنایی کامل دارند، کمک گرفته می شود تا تعمیرات اصولی با توجه به نقشه های موجود به شکل کامل انجام می شود به طور کلی شناسنامه ساختمان در هنگام خرابیها و تعمیرات از جهات بسیار مفید است و با کمک ها و راهنماییهای آن، تعمیرات در زمان کوتاه و با صرف هزینه کم انجام می شود.
محل احداث ساختمان:
مطالعاتی که قبل از شروع کارهای در رابطه با محل ساختمان باید انجام شود، مسائلی مانند اثرات جوی، بارندگیها، تغییر درجه محیط که بخصوص در فصول سرد و یخبندان تأثیرات نامطلوب و مخرب در مصالح، اجزا و قسمتهای ساخته شده بنا می گذارد.
قابل توجه اینکه، در هر راه اندازی مجدد و تا جا افتادن کارگاه از جهات مختلف، اشکالاتی فراوان وجود دارد،از جمله مسائل فنی، جمع آوری کارگردان مورد نظر بخصوص در برداشتن هزینه بیشتر که اولاً: باعث تأخیر در تحویل بنا ی شود؛ ثانیاً: قیمت تمام شده ساختمان را افزایش می دهد.
قبل از شروع یک طرح ساختمانی کوچک یا بزرگ، باید مقاومت زمین زیر پی جهت دیوارها برای طراح مشخص شود تا بتوانند بر مبنای آن محل ستونها، دیوارها و در مجموع طرح را به وجود آورد، معمولاً زمینهای مرغوب، رنگ سبز تیره با دانه های خاک متراکم و چسبندگی زیاد دارند.
انواع گوناگون زمین ماسه ای، رسی، دج، سنگی و یا مخلوط نامتناسب هستند.
اکثر زمینهای ایران از انواع زمینهای رسی است. این زمینها مقاوم هستند و چنانچه خاک ریز دانه و درشت دانه ماسه در آنها وجود داشته باشد. قابل اطمینان خواهد بود. در بعضی موارد بنا روی زمینهای شیب دار رسی احداث می شود، در این حالت باید به اصول پایداری بنا توجه شود تا در موقع حرکت زمین خطر رانش به وجود نیاید.
زمینهای دج نیز ترکیبات کامل، متراکم و قابل اطمینان دارند که بناهای مرتفع را می توان روی آن احداث کرد.
به طور کلی زمین لایه ها و موارد متشکله مختلفی دارند که هر لایه آن مورد آزمایش قرار گیرد، در بناهای معمولی، از طریق چاه کنی و خروج لایه های خاک می توان از نوع زمین آگاه شویم، اما جهت احداث های بناهای مرتفع، با گمانه زدن (سونداژ) از لایه های مختلف پی سازی و احداث بنا انجام شود.
در بعضی موارد، زمین مورد نظر ماسه ای و یا از نوع خاک دستی است. در این حالت، پی کنی تا سطح زمینهای سخت پیشروی می کند و با پی سازی اصولی و در صورت نیاز پی های صفحه ای احداث می شود.
به طور خلاصه، شناخت خاک زمین جهت عملکرد طراح و محاسبات از مسائل اولیه و بسیار مهم برای ساخت یک بناست که بی توجهی به آن، مشکلات و خسارات زیادی به بار می آورد.
انواع نقشه های ساختمانی:
نقشه های اولیه معماری که بنا را به شک لسه بعدی (پرسپکتیو) نشان می دهد، برای تفهیم به مجریان بسیار سودمندند. معمولاً نقشه های فنی و اجرایی در سه فاز تهیه می شود:
الف) نقشه های معماری:
گزارش کارآموزی بررسی اصول نقشه برداری
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 142 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 47 |
گزارش کارآموزی بررسی اصول نقشه برداری در 47 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
به طور کلی نقشه برداری را میتوان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست . اما به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیای امروز تعریف بالا را نمی توان جامع دانست . کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمانهادر عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی ، طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی ، و کنترل دایمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تاسیسات آبی انتقال نقاط و امتدادها در معادن و راههای زیرزمینی ، بررسی تغییرات پوسته زمین در زمین شناسی وژئو فیزیک ، تعیین میزان عمق آب و تهیه نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندر سازی ، تهیه نقشه های دریا نوردی در کشتیرانی و بندر سازی ، تهیه نقشه ابنیه و آثار تاریخی در باستان شناسی پیکره های دیگری از دامنه فعالیتهای علم نقشه برداری را تشکیل می دهد .
به طور کلی نقشه برداری را میتوان علم تهیه و پیاده کردن نقشه دانست . اما به دلیل گستردگی زیاد این علم در دنیای امروز تعریف بالا را نمی توان جامع دانست . کنترل کارهای اجرایی و تعیین میزان نشست ساختمانهادر عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای تولیدی و صنعتی ، طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی و کشاورزی ، و کنترل دایمی انحراف سدها از نظر فشار آب در تاسیسات آبی انتقال نقاط و امتدادها در معادن و راههای زیرزمینی ، بررسی تغییرات پوسته زمین در زمین شناسی وژئو فیزیک ، تعیین میزان عمق آب و تهیه نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندر سازی ، تهیه نقشه های دریا نوردی در کشتیرانی و بندر سازی ، تهیه نقشه ابنیه و آثار تاریخی در باستان شناسی پیکره های دیگری از دامنه فعالیتهای علم نقشه برداری را تشکیل می دهد .
مقدمه وتاریخچه نقشه برداری
1 - مقدمه :
اندازه گیری طول وزاویه اساس اکثر عملیات نقشه برداری را تشکیل می دهد اندازه گیری مستقیم فاصله یکی از دشوارترین عملیات از نقطه نظر اجرایی است خصوصا اینکه دقت بالایی هم مورد نیاز باشد در نتیجه روشهای مختلفی برای اندازه گیری غیر مستقیم طول ابداع شده است که یکی از آنها بکارگیری طولابهای الکترونیکی است .
امروزه عملا نوارهای متر کشی و روشهای دیگر اندازه گیری غیر مستقیم طول مانند سیر بارلاکتیک وغیره در غالب عملیات نقشه برداری جای خودرا به طولیا بهای الکترونیکی داده اند همان گونه که با ساخت نوارهای فلزی متر کشی زنجیرهای مساحتی و واحدهای مربوطه وقواعد استفاده از آنها رفته رفته منسوخ شدند با پیدایش طولیا بهای الکترونیکی نیز سر نوشتی مشابه برای نوارهای مترکشی رقم خورد.
با پیشرفت علوم الکترونیکی تجهیزات نقشه برداری نیز چهره کاملا جدیدی پیدا کردند اما ارمغان تکنولوژی نوین بیش از آنکه بر اندازه گیری زاویه اثر بگذارد بطور فاحشی نحوه اندازه گیری طول را دگرگون کرد.
روند پیشرفت فنی تجهیزات نقشه برداری با ساخت طولیابهای الکترونیکی پایان نیافت بلکه با ساخت طولیابهای نسبتا کوچک امکان الحاق آنها به تئودولیتهای اپتیکس و الکترونیکی فراهم آمد.محصول جدید را که توتال استیشن می نامند بتدریج در حال جایگزینی طولیابهای منفرد است با روند موجود یعنی با عرضه روبه تزاید سیستمهای تعیین موقیت جغرافیایی (جی پی اس) از یک سو و ساخت توتال استیشن ها از سوی دیگر خط تولید اکثر طولیابهای مستقل ومنفرد روبه تعطیلی دارد.
تکنولوژی ساخت طولیابهای الکترونیکی در انحصار کشورهای پیشرفته صنعتی قرار دارد واز اینرو بنابه علل اقتصادی وفنی تولید اینگونه تجهیزات در اکثر کشورهای دیگر مقرون به صرفه نیست در حال حاضر کشورهای ایالات متحده آمریکا ژاپن سوئد سوئیس آلمان فرانسه بریتالیا وآفریقای جنوبی وروسیه عمده ترین سازندگان طولیابهای الکترونیک هستند با افزایش لوح رقابتهای تجاری چندی است شرکتهای مشهور اقدام به انتقال کارخانجات خود به چین کرده اند به این ترتیب چین نیز به جرگه تولید کنندگان طولیابهای الکترونیکی پیوسته است .
- طبقه بندی طولیابها :
طولیابها را می توان به روشهای مختلف طبقه بندی کرد یکی از این راها میتوانند براساس طول موجی باشد که آنها ارسال ودریافت میکنند به این ترتیب این طولیابها دردو دسته بزرگ قرار می گیرند :
الف- طولیابهای الکترواپتیکی :به آندسته از دستگاههای اطلاق می شود که نور با محدوده مادون قرمز مجاور نور مرئی ویا لیزر استفاده میکنند .
ب- طولیابهای میکروویو (ورادیویی):به آندسته از دستگاهها اطلاق می شود که از امواج رادیویی و مایکرو وویو (با فرکانسهای بمراتب پائینتر نسبت به دسته اول ) استفاده میکنند .راه دیگر دسته بندی طولیابها برپایه برد موثر آنهاست براین اساس میتوان آنها را در دو گروه بزرگ طبقه بندی کرد.
الف) کوتاه برد : دستگاههای این دسته بردی حداکثر 5کیلومتر دارند وعموما اندازه آنها در حدی است که می توان آنها برروی یک تئوولیت نصب کرد محدوده فرکانسی آنها در محدوده مادون قرمز و نور مرئی قرار می گیرد اکثر کاربرد این دستگاه ها در کارهای نقشه برداری موضعی است .
ب ) متوسط / دوریرد : حداکثر برد این دستگاه ها قریب به 100 کیلومتر می رسد ولی برد عملیاتی آنها در حد 40-50 کیلومتر قراردارد معمولا حجیم و سنگین هستند وبیشتر برای عملیات ژنودری آبنکاری و اقیانوس نگاری ویا ناویری دریایی هوائی استفاده می شود سیستم های که از لیزر استفاده می کنند اگرچه در طبقه بندی قبل در میان سیستم های الکترو اپتیکی قرار گرفتند لیکن نظر به برد آنها دراین نوع طبقه بندی در کنار سیستم های میکروویو قرار می گیرند .
3- تاریخچه :
تسلادر سال 1889 استفاده از بازتاب امواج میکروویو را جهت اندازه گیری طول پیش بینی کرده بود نخستین ثبت اختراع در طولیاب با کاربرد امواج الکترو مغناطیسی در سال 1923 توسط نوری انجام گرفت نخستین طولیاب مایکروویو که براساس اصول تداخل کار می کرد در سال 1926 سه دانشمند روسی بنامهای شگولف برورشکو وریلر در ننینگراد ساخته شد.
فاصله یابی الکترونیکی غیر نقشه برداری در اوایل دهه 1930میلادی ابداع وبطور عملی برای نخستین بار در طول جنگ جهانی دوم توسط نیروهای نظامی آلمان و بریتانیا با کمک امواج رادار انجام می گرفت نحوه اندازه گیری فاصله به این ترتیب بود که امواج رادیویی پس از برخورد با بدنه فلزی هواپیما به فرستنده باز می گشت وبرمبنای جهت آنتن وزمان رفت وبرگشت موج امکان تعیین فاصله جهت حرکت و سرعت تقریبی هواپیمای مورد نظر میسر می شد دقت حاصله اگر چه برای رهگیری هوایی وامور نظامی کفایت می کرد اما درحد دقتهای مورد عملیات نقشه برداری نبود .
همانطور که درقسمت عنوان شد دستگاهای طولیاب الکترونیکی دردو دسته بزرگ دستگاههای الکترواپتیکی و مایکروویو / رادیویی طبقه بندی می شوند لذا از نقطه نظر تاریخی نیز تحولات انجام گرفته در این دودسته بطور جداگانه بررسی می شود با توجه به تقدم و تاخر زمانی ابتدا تاریخچه سیستم های الکترواپتیکی ذکر می شوند.
در زمینه طولیابهای با کاربرد نقشه برداری در سال 1936سه دانشمند روسی بنامهای لبدیف، بالا کوف و وافیادی از انسستیتو اپتیک اتحاد جماهیر شوروی مدعی ساخت نخستین طولیاب الکترواپتیکی دنیا شدند در پی آن در سال 1940هوتل آلمانی مقاله ای را منتشر کرد که در آن ازیک سلول کر دوبخش ارسال و یک فوتولوله دربخش دریافت استفاده شده بود این مقاله موجب شد تا دانشمند سوئدی اریک برگشترند برانگیخته شود تا براساس این مقاله آزمایشی رادر زمینه اندازه گیری سرعت نور انجام دهد دستگاه ساخته اودر سال 1943 تکمیل شد و ژئودیمتر نام گرفت.
درآن زمان تعیین دقیق سرعت نور مورد توجه بسیاری از دانشمندان بود ودر وهله اول تصور نمی شد این وسیله کاربردی در نقشه برداری اما در سال 1937 برگ اشترند به کمک شرکت آگا ساخته اش را بصورت یک محصول تجاری بعنوان نخستین طولیاب تجاری جهان با نام ان اس ام 2 به بازار فروش ارائه کرد این دستگاه با استفاده از نور مرئی قادر بود فواصل تا40کیلومتر را (فقط در شب ها ) اندازه گیری کند از آن به بعد شرکت آگا – ژئودیمتر همواره با ساخت دستگاههای جدیدتر در ردیف شرکتهای معتبر سازنده تجهیزات الکترونیکی نقشه برداری قرار داشته است.
رخداد مهم دیگر در زمینه دستگاههای الکترواپتیکی در سال 1954 اتفاق افتاد وآن کشف تکنیک هترودین بود که امکان تعیین اختلاف زاویه فاز را تحت فرکانسهای پائینتر مممکن ساخت نخستین دستگاهی که از این روش استفاده کرد دستگاه ژئودیمتر مدل 16بود سیستمهای لیزری ازسال 1968 اندک اندک در میان طولیابهای الکترواپتیکی ظاهر شدند و نخستین آنها ژئودیمتر مدل 8بابرد 60کیلومتر بود.
اما نخستین طولیاب ساخته شده براساس استفاده از امواج مایکروویو و اندازه گیری اختلاف فاز توسط دکتر وادلی در سال 1954ساخته شد .
تا آن زمان برای حصول دقت وبرد بالای سیستمهای الکترواپتیکی اندازه گیری طول می بایست الزاما در شب انجام می گرفت که با استفاده از امواج مایکروویو این اشکال مرتفع شد. در سال 1957 دکتر وادلی ساخته اش رادر آفریقای جنوبی بصورت تجاری با نام تئورومتر عرضه کرد که بلافاصله جهت شبکه درجه یک ژئودزی استرالیا بکار گرفته شد این ساخته با استفاده از امواج نامرئی مایکروویو به بردی معادل 80کیلومتر دست یافته شرایط محیطی از قبیل شب وروز وحتی به تاثیر اندک و یا حداقل اثر قابل محاسبه ای داشت تئورومترها کاربردی وسیع در عملیات ژئودزی یافتند وبعد از مدتی به همین سبب به هر طولیاب الکترونیکی که از امواج مایکروویو استفاده می کرد به اشتباه تئورومتر نام می دادند حتی اگر ساخت شرکت دیگری مانند زیمنس بود باید توجه داشت که تئورومتر تنها یک نام تجاری است.
در اواخر دهه 1960استفاده از لیزر در محدوده امواج مایکروویو نیز عملی شد وبا پیشرفت فنون الکترونیکی امکان ساخت طولیابهای جمع و جورتری مانند سی ای 1000 ساخت شرکت تلورومتر فراهم شد .
شوق نقشه بردارها در نتیجه امکان اندازه گیری مستقیم فواصل طولانی و رهائی از کار توانفرسای کشیدن نوارهای مترکشی و تمهیدات دست و پاگیر حصول دقتهای مورد نیاز بسیار زیاد بود لذا این امر باعث شد تا در روزهای اولیه طولیابهای الکترونیکی به خستگی ناشی از محاسبات عدیده برای استخراج مقدار طول از میان انبوهی از اعداد مشاهداتی توجه چندانی نشود اما بزودی نیاز به افزایش دقت و فزونی سرعت اندازه گیری و حذف روشهای مطول محاسبه طول به امری اجتناب ناپذیر جلوه گر شد و کار تا آنجا پیش رفت که امروزه اغلب دستگاهها تنها با زدن یک کلید طول تصحیح شده را به دست می دهند .
در اواسط دهه 1960 میلادی تکنولوژی ساخت نیمه هادیها ودر پی ساخت آن ساخت مدارهای مجتمع یا (آی سی )ها باعث شد تا شرکتها موفق به تولید انبوه طولیابهای کوچک الکترونیک شوند. به این ترتیب دستگاههائی که تنها کاربردی محدود در زمینه ژئودزی داشتند وفقط توسط کاربران ماهر قابل استفاده بودند کاربردی وسیع وعام تر یافتند دیگر نتیجه موج نوین الکترونیک این بود که تعداد سازندگان طولیابهای الکترونیک که زمانی از تعداد انگشتان یک دست فراتر نمیرفت به یکباره به بیش از دهها شرکت افزایش یابد در فصول بعد ضمن آشنایی با تعداد بیشتری از دستگاههای طولیاب الکترونیکی تاریخچه هریک به تفصیل ذکر خواهد شد .
مطالعه مقدماتی مسیر :
معمولا با استفاده از نقشه توپوگرافی منطقه در صورت در دسترس بودن , می توان مطالعات مقدمات مسیر را انجام داد البته لازم است که پس از ترسیم خط مسیر روی این نقشه , در روی زمین هم مطالعات و شناسایی هایی به عمل اید. یعنی باید در طول مسیری که از روی نقشه تعیین شده است حرکت کرد و خصوصیات مربوط به ان مسیر را مورد مطالعه قرار داد . معمولا مقیاس نقشه های توپوگرافی مورد نیاز در این مرحله 1:40000 یا 1:20000 اس
در صورتی که نقشه توپوگرافی منطقه در دسترس نباشد می توان به کمک عکسهای هوایی نقشه هایی با تراز نماها ( خطوط منحنی میزان ) به مقیاس لازم تهیه کرد . هر چند عکسهای هوایی اختلاف سطحها را تعیین نمی کنند . ولی پستی و بلندی های زمین ,کرانه ها ,امتداد رودخانه ها ,جاده ها و..........در ان به خوبی دیده می شود .از روی عکس می توان نقاط مرتفع و صعب العبور به طور کلی جاهایی را که مسیر راه نمی تواند از انجاها بگذرد . مشخص کرد . اگر به هیچ نوع نقشه و عکس هوایی در دسترس نباشد ,ناگزیر باید مطالعات مقدماتی مسیر را در روی سطح زمین انجام داد . برای این منظور از مبدا به طرف مقصد حرکت می کنیم و از وسایل مورد نیاز (مانند قطب نما ,قدم شماری,ارتفاع سنج , تراز دستی , وسایل اندازه گیری طول و...)استفاده می کنیم .
از قطب نما برای تعیین جهت تردد در راه و تغییراتی که در جهت حرکت ایجاد می شود و نیز تعیین امتداد ها ,از ارتفاع سنج برای تعیین اختلاف ارتفاع و از تراز دستی برای تعیین نقاط هم تراز (نقاطی که در یک سطح هستند ) به صورت تقریبی از مسیری که طی می کنیم استفاده می کنیم .
همچنین باید پستی و بلندی ها را روی کرویهایی نمایش دهیم و ارتفاعات را در ان یادداشت کنیم .
ضن طی مسیر باید رود خانه و سایر نقاط صعب العبور را در روی نقشه یاداشت کنیم پس از تهیه نقشه و جمع آوری اطلاعات نیم رخ طولی مسیر را رسم می کنیم . مسیر های احتمالی دیگر را به همین طریق مطالعه می کنیم و بعد با مقایسه آنها بهترین مسیر را انتخاب می نماییم .
در پیاده کردن یک مسیر ابتدا نیاز به تهیه ی یک جدول پیکه تاژجهت پیاده کردن نقاط محور مسیر میباشد.ابتدا طراحی مسیر که توسط نرم افزار صورت گرفت
شناسایی زمین و بستن شبکه :
اولین کاری که در شروع یک عملیات نقشه برداری برای بستن شبکه بایستی صورت بگیرد ، بازدید و شناسایی از منطقه می باشد ، چون اگر این کار انجام نگیرد و مستقیماً از یک نقطه دلخواه شروع کنیم و میخ کوبی را انجام دهیم و بخواهیم پس از دور زدن منطقه به همان نقطه برسیم بسیاری از خصوصیاتی که در انتخاب نقاط مؤثر است مثلاً اینکه نقاط قبل و بعد به هم دید داشته باشند و یا اینکه وسعت زیادی از منطقه را پوشش دهد و همچنین نقاط اصلی شبکه حتی الامکان در بلندی قرار داشته باشند ممکن است در نظر گرفته نشوند. پس از رسیدن به محل یک بازدید کلی از منطقه انجام می گیرد و سپس نقاط مرتفع و نقاطی که بعد وسیعی از محل را تحت پوشش قرار می دهند ، در نظر گرفته می شوند و سپس به نقاطی که دید کافی به نقاط قبل و بعدی شبکه در حال انتخاب را داشتند ، معین شدند با توجه به وسعت زیاد منطقه قسممتهای زیادی از منطقه در جاهایی قرار گرفته بود که امکان عبور شبکه از آنجا وجود نداشت ، چون باعث می شد که دید بین نقاط اصلی شبکه از بین برود . بخاطر همین تصمیم گرفته شد که با توجه به شرایط منطقه تعدادی از نقاط به عنوان نقاط اصلی و چند نقطه هم بعنوان نقاط کمکی در نظر گرفته شوند. در نهایت تعداد 7 نقطه بعنوان نقاط اصلی شبکه انتخاب شد و بدلیل ایجاد پوشش کافی به کل منطقه ، 3 نقطه هم برای نقاط کمکی انتخاب شدند ، بعد از تعیین نقاط نوبت به میخ کوبی نقاط رسید که این کار با محکم کردن نقاط با سیمان همراه و کار برای مراحل بعدی (ترازیابی ، زاویه یابی ، مثلث بندی و … ) آماده شد.
ترازیابی :
تعیین اختلاف ارتفاع بین دو یا چند نقطه ( نسبت به هم یا نسبت به یک سطح مبنای معین ) در کار نقشه برداری دارای جایگاه ویژه ای همیشه بوده است که این کار با روشهای مختلفی ( مستقیم ، مثلثاتی ، استادیامتری ) انجام می شود. مشکلاتی که در کار ترازیابی با ویژگی های آب و هوایی خنک و بادی و توپوگرافی صحرایی منطقه بوجود می آید را می توان به 3 دسته تقسیم کرد :
الف – عوامل طبیعی شامل کرویت زمین ، انکسار نور در هوا ، تشعشع خورشید ، وزش باد و تغییر ناگهانی دما .
ب – عوامل دستگاهی شامل میزان نبودن تراز دستگاه ، افقی نشدن محور دیدگانی دستگاه پس از تنظیم دستگاه ، صحیح نبودن طول شاخص و ناپایدار نبودن سه پایه و ….
ج – عوامل انسانی شامل تراز نکردن کامل دستگاه ، عدم پایداری تکیه گاه به شاخص ، قایم نگرفتن شاخص ، خستگی عامل و ….
برای از بین بردن عوامل جوی بهترین زمان کار ترازیابی صبح از ابتدای روشنایی تا یک ساعت قبل از ظهر و بعد از ظهر از ساعت 3 تا رسیدن تاریکی است و چون باد شدید در اکثر بعد از ظهر ها در بیابان ها می وزد عملاً کار ترازیابی در این زمان ها ممکن نیست و برای از بین بردن اثر کرویت زمین1 باید نیو را به فاصله مساوی از شاخص عقب و جلو داده شود . در مورد عوامل دستگاهی باید حتی المقدور دستگاهها آزمایش و تنظیم شوند . در مورد خطاهای انسانی باید سعی شود با به کار گیری روشهای صحیح این خطاها از بین روند .
ارتفاع اولیه نقطه اول ، با استفاده از اندازه گیری های دستگاه توتال استیشن و بدست آوردن اختلاف ارتفاع از دو ایستگاه شبکه جامع بدست آمده است. ارتفاع سایر نقاط بر اساس این نقطه مبنا و بوسیله ترازیابی محاسبه شده اند .
زاویه یابی :
کمیت دیگری که در نقشه برداری از جایگاه ویژه ای برخوردار است اندازه گیری زاویه است برای اینکار از دستگاه تئودولیت استفاده می شود . بعد از بستن شبکه پیمایش زاویه های رئوس شبکه خوانده می شود و چون شبکه از نظر دقت درجه 4 محسوب می شود ، زاویه هر رأس باید چهار کوپل خوانده شود و بعد از این کار بر اساس خطای مجاز عمل سرشکنی بر روی مشاهدات انجام می شود . در انجام کار زاویه یابی خطاهای زیر وجود دارند :
1- عوامل جوی
2- عوامل انسانی
3- خطاهای دستگاهی
برای از بین بردن عوامل جوی باید در ساعتهایی زاویه یابی انجام شود که تأثیر این عوامل به حـــد اقل برسد و خطاهای چون سانتراژ نبودن دقیق دوربین و نشانه روی ناصحیح که جزء عوامل انسانی هستند باید با به کارگیری روشهای صحیح از بین برد .
در مورد عوامل دستگاهی باید همیشه دستگاهها را آزمایش کرد و در صورت داشتن خطا آنها را تنظیم کرد .
عملیات برداشت اتوماتیک و کلاسیک :
برای تعیین مختصات و تعیین موقعیت نقاط منطقه و شناسایی شکل مسطحاتی و ارتفاعی زمین و عوارض موجود در آن و به طور کلی برای تهیه نقشه ، عملیات برداشت آغاز شد.
پس از مستقر شدن در هر ایستگاه ، تمام نقاطی را که از آن ایستگاه دید دارد برداشت می شود که نقاط توپوگرافی پس از قرائت وارد برگه های تاکئومتری شد و نقاط دیگر که شامل جاده ها و ساختمانها ، درخت ، تیر برق ، جاده خاکی ، اتوبان و … بود ، در حین وارد شدن نقاط در برگه ، شماره نقاط در روی کروکی هایی که قبل از انجام عملیات برداشت از منطقه تهیه شده بود ، وارد می شد و در نهایت از هر کدام از ایستگاهها در حدود چند صد نقطه برداشت شد که با پوشش کامل از منطقه و فاصله مناسب بین نقاط ( با توجه به مقیاس نقشه خواسته شده ) کار برداشت کلاسیک نقاط انجام شد و در بین برداشت کلاسیک ، یک روز برداشت نقاط از منطقه به صورت اتوماتیک صورت گرفت.
این کار با دستگاه توتال استیشن و دو عدد رفلکتور انجام شد. بدین صورت که در ایستگاهی که از قبل با توجه به پوشش منطقه از آن نقطه و دید کافی انتخاب شده بود صورت گرفت . در برداشت اتوماتیک ، پس از نشانه روی به رفلکتور ، کد نقطه مورد نظر به نقطه داده می شد و برداشت صورت می گرفت که در نهایت پس از اتمام کار برداشت تاکئومتری نقاط ، نوبت به اندازه گیری طولها شد .
اندازه گیری طولهای اضلاع شبکه و فاصله نقاط شبکه نسبت به هم ، به کمک دستگاه توتال استیشن صورت گرفت. در این حالت پس از مستقر شدن در هر ایستگاه به حداقل سه نقطه از نقاط شبکه که در دید دستگاه بوده اند نشانه روی و سپس قرائت انجام شد و در ضمن ، برای بستن شبکه به شبکه هایی که در اطراف منطقه وجود داشت و همچنین به شبکه اصلی (که برای خارج کردن شبکه از حالت سیستم Local و تبدیل آن به سیستم Global لازم است ) به نقاطی از آن شبکه ها که به شبکه اطراف دید داشتند عملیات اندازه گیری طول صورت گرفت .