مقاله بررسی فرآیند فشار بالا در تهیه مواد غذائی
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 22 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 14 |
مقاله بررسی فرآیند فشار بالا در تهیه مواد غذائی در 14 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
مصرف کنندگان مواد غذایی همیشه خواستار غذایی با طعم طبیعی و تازه به همراه مواد مغذی و ویتامینهای آن غذا بوده‌اند و این مطالب محقق نمی‌شود مگر با تکیه بر ابداع روشها و فن‌آوری‌های جددی در عرصه تولید مواد غذایی.
تولیدات صنعتی از جمله محصولات فریز شده، خشک شده و کنسر شده تکیه به دو روش‌کلی برای تیمار محصولات غذایی دارند. این دو روش عبارتند از حرارت دادن و سرما دادن، اگر چه این روشها متضمن تولید محصولی با ضریب میکروبی پایین هستند، اما باعث تنزل خواص کیفیتی و حسی آنها میشوند.
رنگ: مزه و بافت مواد غذایی که با حرارت فرآوری شده اند ممکن است به طور غیرقابل برگشتی تغییر کند. برای اصلاح این نقیصه تحقیقات بسیاری در مقیاس صنعتی و آزمایشگاهی انجام گرفته است تا روشهای ابداع کنند که در آنها از حرارت یا سرما برای تیمار محصولات استفاده نشده باشد.
در طول دو دهه گذشته مقالات بسیاری در شرح این تحقیقات به چاپ رسیده‌است و از آنجایی که در این روشها حرارت اعمال نمی شود و یا اگر وجود داشته باشد بسیار کم است، این روشها را روشهای بدون حرارت (non- thermal preservation) می‌نامند که مهمترین آنها شامل High pressure processing ، استفاده از pulsed- electric filds و pulsed- light است.
این مقاله سعی درمعرفی pressure processing high دارد.
pressure processing High:
در روش HPP، مواد غذایی را در معرض فشاری که 9000 بار بیشتر از فشار اتمسفر است قرار می‌دهند. این فشار به طور یکنواخت به تمام نقاط مواد غذایی اعمال می‌شود که شدت آن بستگی به حجم و مدت زمان تیمار کردن دارد.
استفاده از HPP نه تنها در صنعت غذا بلکه به طور عمومی و گسترده در صنایع تولیدات صنعتی از جمله سفال سازی، تولید الماس مصنوعی، فلزات مخصوص و تولید فلزات ورقه‌ای به کار می‌رود. فشار ایزواستاتیک بالا به طور روزمره در کارخانجات تولید مواد پلی مری مانند سنتز پلی اتیلن با چگالی پاینی و دو راکتورهای شیمیایی برای تولید کریستالهای کوله تز استفاده می‌شود.
اگر چه استفاده از HPP در صنعت غذا از ابتدای دهه 90 میلادی آغاز شد اما اثر این عملیات در نابودکنندگی میکروبها بیشتر از 1 قرن برای ما شناخته شده بود.
در سال 1899 در یکی از اولین تحقیقات از HPP در صنایع غذایی استفاده شد که در آن از فشاری در حدود 5000 تا 7000 برای کاهش بار میکروبی گوشت و شیر استفاده کردند. این تحقیقات نشان داد که با قرار دادن شیر در فشاری در حدود
6800 میتوان 5 تا 6 چرخه لگاریتمی از بار میکروبی شیرکاست. همچنین مشاهده شده با قرار دادن گوشت در فشار 5400 ، shelf life آن را افزایش می‌یابد.
در اوایل قرن 20 تأثیر فشار بالا ( 6000) در لخته شدن آلبومین تخم مرغ مشاهده شد. تحقیقات دیگری نیز بر افزایش Shelflihe میوه‌های که با فشار بالا تیمار شده بودند تأکید داشت. این تحقیقات اولیه نشان داد که اعمال فشار بالا تأثیری همانند حرارت بالا بر روی پروتئین‌ها و بار میکروبی مواد غذایی دارد.
2- تجهیزات:
اجزای سیستم HPP شامل مجرای فشار، سیستم تولید فشار و تجهیزات جانبی آن است.
2.1 مجرای فشار:
مجرای فشار که کلیدی‌ترین قسمت این دستگاه است در واقع مکانیسمی که در آن مواد غذایی یا هر گونه محصولی درآنجا تحت تأثیر فشار بالا قرار می‌گیرد. این مجرا غالباً از فولادی با ناخالص‌های پایین که به طور روزمره در صنایع کرومیک و فلزسازی استفاده می‌شود ساخته میشوند. به هر حال یکی از نکات مهم و حیاتی که در رابطه با این مجرا وجود دارد این است که این مجرا بتواند هزاران چرخة فشار را در طول سال برای تیمار مواد غذایی تحمل کند.
این حجم بالای عملیات تحت فشار قرار گرفتن و برداشتن فشار در مجرا باعث افزایش فرسودگی فلز و کاهش عمر دستگاه می‌شود، بنابراین آلیاژی که مجرا از آن ساخته می‌شود باید در برابر خوردگی و اجزای شیمیایی مواد غذایی یا هر گونه پاک کننده‌ای که برای تمیز کردن کردن مجرا به کار می‌رود مقاومت داشته باشد.
Pressurizing systems2.1.2
2 مدل از سیستمهای تولید فشار در صنعت استفاده می‌شود که indirect, Direct نامیده میشوند. در سیستم indirect ماده واسطه که برای اعمال فشار به کار گرفته می‌شود (برای مثال آب) به وسیله یک تشدید کننده (intesiline) وارد مجرا می‌شود. همانگونه که به شکل شماره 2 نشان داده شده است. Intesifire یک پمپ تولید فشار بالا می‌باشد که برای تولید فشار به میزان مورد نیاز در سیستم به کار می‌رود.
در این سیستم Intesifire خارج از مجرای فشار و جدا از آن است که برای انتقال ماده واسطه به داخل مجرای فشار نیاز به لوله‌های اختصاص و مناسب است.
در سیستم Intesifire موتور تولید کننده فشار داخل خود مجرا قرار دارد (شکل b3) در این سیستم موتور تولید فشار و مجرای فشار هر دو در درون یک واحد قرار گرفته‌اند و اندازه مجرا تقریباً بزرگ است . فشار در این سیستم به وسیله یک پیستون به محصول منتقل می‌شود همچنین این سیستم نیاز به یک درزگیری بسیار دقیق دارد تا درمقابل حرکات پیستون بدون کوچکترین ضعف مقاومت کند. این نکته تنها محدودیت این سیستم است.
در روش wet bag configura که بیشتر در مورد مواد غذایی جاور مناسب ابتدا یک قالب در بیرون از مجرای فشار از مواد غذایی پر می‌شود، پس این قالب درون مجرای فشاری که از ماده واسطه فشاری پر شده است قرار می‌گیرد و با استفاده از فشار ایزواستاتیک سرد و آب به عنوان ماده واسطه موادغذایی تحت فشار قرار می‌گیرند.
در روش Configuration dry bag قالب درون خود مجرا قرار دارد، مواد غذایی داخل قالب ریخته میشوند و قالب به وسیله elastomer جدا از ماده واسطه فشاری قرار می‌گیرد.
در HPP گاز بی‌اثر و آب معمول‌ترین مواد انتقالی فشار هستند. با توجه به تراکم‌پذیری کم آب در مقایسه با گاز در اغلب موارد از آب به عنوان ماده واسطه استقاده می‌شود. وقتی که فشار در دمای از 0 تا 4000 افزایش می‌یابند کاهش حجم آب 5% است. این کاهش حجم در مقایسه با گاز بی‌اثر بسیار زیاد حجم گاز می‌تواند خطرناک باشد آب به گاز بی‌اثر ترجیح داده می‌شود. ناچیز است و به علت اینکه تراکم بالا و کاهش از 0 تا 4000 افزایش می‌یابد کاهش حجم آب 5% است. این کاهش جحم در مقایسه با گاز بی‌اثر بسیار زیاد حجم گاز می‌تواند خطرناک باشد آب به گاز بی‌اثر ترجیح داده می‌شود.
هنگامی که از آب به عنوان ماده واسطه استفاده می‌شود، آب فشاری یکنواخت و آنی به تمام نقاط ماده غذایی وارد میکند. گاهی نیز قطرات روغن به داخل آب به منظور روان‌سازی و همین مانعی در برابر زنگ زدگی فلز مجرا به داخل مجرا اضافه می‌شود.
یک مدل ساده از فرآیندهای که در طول HPP انجام می‌شود در شکل 4 نشان داده شده است.
3 مثالهایی از مقیاس صنعتی استفاده از HPP .
تجهیزات HPP که به سیستم ABB ساخته میِوند به طور گسترده در کارخانجات تولید الماس مصنوعی، ورقه‌های فلز و استخراج فلز استفاده میشوند.
تجهیزاتی که به طور خاص در صنایع غذایی کاربرد داشته باشند دستگاهای QUINTUS هستند. در این سیتم مجرای فشار با استفاده از یک فنر از جنس فولاد پیش فشار داده می‌شود که این فشار دستگاههای حتی در مرحله اصلی فشار نیز ادامه دارد. یک آستر قابل تعویض نیز برای اطمینان بیشتر د اخل سیلندر قرار می‌گیرد و یک قالب فنری که به دور فنر پیش فشار پیچ خورده است برای اطمینان بیشتر از ثابت نگهداری درهای بالا و پایین دستگاه است. فشار به وسیله یک پمپ خارجی یا داخل اعمال می‌شود.
مثالهایی از مقیاس آزمایشگاهی استفاده HPP یک دستگاه فشار فوق بالای آزمایشگاهی که توسط کمپانی Flow ساخته شده است در شکل شماره 8 نشان داده شده است.
این دستگاه برای مواد غذایی که قابلیت پمپ شدن دارند طراحی شده است . مواد غذایی داخل مجرای فشار پمپ میشوند وسپس فشار برای یک دوره زمانی مورد نظر بر روی موادغذایی اعمال و سپس با استفاده از یک سیستم کامپیوتری از دستگاه خارج و داخل بسته‌بندی مورد نظر پر می‌شود. دستگاه فوق می‌توانند. شامل چندین مجرای فشار برای به دست آوردن حداکثر راندمان و سرعت بالا در تولید باشد.
ملاحظات تجاری در استفاده از HPP:
برخی از نیازهای که برای ایجاد یک شرایط مناسب در استفاده از HPP مؤثر هستند به شرح زیر است.
·داشتن یک چرخه زمانی کوتاه برای غیر فعال سازی MO ها و آنزیم‌ها.
·هنگام کار کردن بی‌خطر باشد.
·به آسانی پاک شود
·کنترل فرایند دقیق و قابل اطمینان باشد.
·هزینه عملیات و سرمایه‌گذاری پایین باشد.
استفاده تجاری از HPP در سال 1922 در ژاپن آغاز شد، هنگامی که شرکت ژاپنی (Meidiya food) مرباجات خود را که با این روش تیمار شده بود به بازار عرضه کرد.
این محصولات به خوبی از طرف مصرف‌کنندگان مورد قبول واقع شدند و از آن به بعد محصولاتی که به این روش تیمار شده بودندمانند آب میوه‌جات ، بستی، شراب برنج تصفیه نشده ژاپنی و کیک‌های برنجی حاوی سبزی مانند Yomogimochi وارد بازار شدند.
این موفقیت تجاری در زمینه استفاده از HPP باعث ترغیب بیشتر محققان برای مطالعه روی HPP شد به گونه‌ای که هم اکنون بیش از 70 شرکت تجاری و تحقیقاتی در ژاپن در حال مطالعه روی این روش هستند و دست آمدها و تولیداتی در مقیاس صنعتی و آزمایشگاهی داشتند.
این موفقیت تجاری در زمینه استفاده از HPP بر روی اجزای تشکیل دهنده مواد غذایی مانند آنزیم‌های لیپیدها و …. و مواد آلوده کننده مواد غذایی از جمله MO های فاسد‌کنده مواد غذایی، پاتوژن‌های مواد غذایی به چاپ رسیده است
انواع مختلفی از مواد غذایی نیزمانند آب میوه‌جات . مرباجات سبزیجات، شیر، ماست، ماهی گوشت گاو و خوک در معرض آزمایشات HPP قرار گرفته اند.
در مقایسه با فرآیندهای حرارتی که برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی انجام می‌شود، HPP پیوندهای کوالان مواد غذایی را نمی‌‌شکند در نتیجه باعث حفظ طعم و مزه طبیعی مواد غذایی می‌شود. تأثیر مهم HPP در کنتیک آنزیم‌ها و واکنش‌های شیمیایی مانند مایلارد و اکسیداسیون لیپیدها در حال جریان است.
اغلب تحقیقات مبین این مطلب بودند که HPP در فشار بالا Mpa 400 سودمند است. سلول باکتری‌های سبزیجات در فشاری در حدود 400 تا 600 Mpa نابوده میشوند. دیواره سلولی این میکرارگانیسم‌ها در این فشار آسیب می‌بینند و دیگر توانایی ترمیم آنرا ندارند، در نتیجه این آسیب دیواره سلولی انتقال آب و یونها به داخل سلول بدون کنترل سلول انجام می‌شود و این انتقال به داخل سلول باعث متلاشی شدن سلول می‌شود. البته این امکان وجود دارد که در شرایط مناسب سلولها بتوانند خود را ترمیم کنند.
برای غیرفعال کردن اسپورها فشاری بالای Mpa 800 لازم است، اعمال فشاری در حدود Mpa 408 در مدت 12 دقیقه برای از بین بردن log 6 از میکروارگانیسم‌های آب سیب از قبیل مخرمها و Ecoli کافی است.
مواد غذایی را میتوان به شکل باز و فله‌ای یا بسته‌بندی شده در معرض HPP قرار داد.سودمندی و مضرات این دو روش در مقالات بسیاری مورد بحث قرار گرفته است. هنگامی که مواد غذایی را ابتدا بسته‌بندی کنیم و سپس پاستوریزه نماییم دیگر نگرانی از آلوده شدن مواد غذایی در مراحل بعدی پروسه تولید نداریم. عمده مودای که در بسته‌بندی مواد غذایی در این سیستم استفاده می‌شود اتیلن رینیل الکل کوپلی مر (EVOH) و پلی وینیل الکل (PVOH) است.
یک فن آوری جالبی که در مورد HPP به کار گرفته شده تحت فشار قرار دادن مواد غذایی در زیر دمای انجماد بدون منجمد شدن مواد غذایی است. دمای انجمادآب با افزایش فشار کاهش می‌یابد بنابراین اگر ماده‌ای تحت فشار حتی در زیر دمای انجماد خود قرار گیرد در فاز غیرمنجمد قرا ردارد. این روش باعث حداقل آسیب کریستالهای یخ به ماده غذایی می‌شود.
با توجه به سرعت بالای انتقال فشار در HPP به ماده غذایی، شکل هندسی و اندازة قطعات ماده غذایی که باید تیمار شوند در مقایسه با روشهای حرارتی یک مساله بحرانی (critical) نیست. در سیستم HPP مساله کاهش اندازه موادغذایی با توجه به اینکه هر چه ماده غذایی کوچکتر شدت از دست دادن مواد مغذی و میزان آلودگی محیطی بیشتر می‌شود بر طرف شده است.
جهت دریافت فایل مقاله بررسی فرآیند فشار بالا لطفا آن را خریداری نمایید
مقاله بررسی فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 12 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 16 |
مقاله بررسی فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار در 16 صفحه ورد قابل ویرایش
فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار
چکیده
مقوله فعل مرکب از جالب ترین، ظریفترین و در عین حال پیچیده ترین بخش های پژوهش های نحوی است که توجه بسیاری از دستور نویسان و زبان شناسان را معطوف به خود نموده است. در این مختصر نگارنده بر آن است که ضمن بررسی جدیدترین تحلیل ها از فعل مرکب فارسی، بسامد وقوع فعل مرکب در زبان فارسی گفتاری معیاررا تعیین نماید، براساس نظریه تتا به بررسی ساخت موضوعی فعل مرکب فارسی گفتاری معیار بپردازد تحلیلی آماری از آن به دست دهد.
واژگان کلیدی :
زبان معیار، ساخت موضوعی، فعل مرکب، نظریه تتا، موضوع X
1- مقدمه
دستور نویسان و زبان شناسان ایرانی وغیر ایرانی توجه ویژه‌ای به مقولة فعل مرکب در زبان فارسی داشته اند و هر یک ضمن از اینکه آن را توصیف و طبقه بندی نموده اند، معیاری نیز برای متمایز ساختن آن از فعل ساده ارائه داده اند. از تحلیل های فعل مرکب فارسی در حیطة دستور سنتی می توان به تحلیل خیامپور (1352/62) ، عماد افشار (1372/8-126) ، نوبهار ( 1372، 162-159) خانلری (1373، 8-176) و لمبتون (1984، 93-84 ) اشاره کرد.
در سال های اخیر در پی پیشرفت هایی که در علم زبان شناسی در سطح جهانی صورت گرفته است و همسو با دستاوردهای نوین زبان شناختی در حیطة نحو و ساختواژه، تحلیل های ارزنده ای نیز از فعل مرکب فارسی ارائه شده است. از جمله این تحلیل ها می توان از تحلیل محمود کریمی (1992)، کریمی (1996) ، دبیر مقدم ( 1376) و زاهدی (1380) نام برد که هر یک با گرایشی متفاوت از دیگری به توصیف فعل مرکب فارسی پرداخته اند.
این پژوهش بر آن است با بررسی و کنکاش در تحلیل های فوق به تعریفی جامع، شفاف و منسجم از فعل مرکب دست یابد و سپس با این فرض که فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار بسیار بیشتر از فعل ساده بکار می رود به بررسی پیکرة جمع آوری شده بپردازد. همچنین داده های پیکره حسب نظریة تتا در چارچوب نظریه حاکمیت و مرجع گزینی و همسو با محمد ابراهیمی ( 1382 ب) طبقه بندی و بسامد هر یک در فارسی گفتاری معیار محاسبه می گردد. در پایان یافته های پژوهش را ذکر نماید و پیامدهای نظری و کاربردی آنها را برشمارد.
3- تحلیل های فعل مرکب فارسی در حیطة دستور سنتی
زبان شناسان بسیاری در حیطة دستور سنتی به بررسی فعل مرکب فارسی پرداخته اند که در این قسمت به بررسی چند نمونه از این آثار بسنده می گردد:
- خانلری در کتاب دستور زبان فارسی ( 1373/8-176) فعل های فارسی را از نظر ساختمان به سه گونه ساده ، پیشوندی و مرکب تقسیم می کند و فعل مرکب را فعلی می داند که از ترکیب یک اسم یا صفت با یک فعل پدید آمده است. وی (1365، ج2، 8-127) می نویسد «اطلاق فعل مرکب به این گونه کلمات از آن جهت است که از مجموع آنها معنی واحدی دریافت می شود. « به باور خانلری در صورتی که هر یک از اجزاء معنی مستقل و اصلی خود را حفظ کرده باشند دیگر نمی توان آن را فعل مرکب دانست. لیکن حسب داده های زبان فارسی علاوه بر اسم یا صفت، مقوله های دیگر نحوی نیز می توانند به عنوان عنصر غیرفعلی در ساخت فعل مرکب شرکت کنند و دیگر اینکه حتی با در نظر گرفتن معیار معنا شناختی فوق برای تشخیص فعل مرکب میتوان فعل پیشوندی را نیز زیر عنوان فعل مرکب لحاظ کرد.
نوبهار (1372، 161-159) فعل را از نظر ساخت به سه دسته ساده، پیشوندی و گروهی تقسیم می کند و فعل مرکب را به همراه فعل مرکب پیشوندی و عبارات فعلی، زیربخش فعل گروهی می داند.
این تحلیل نیز علیرغم گسترده بودن تقسیم بندی دقیقی از فعل مرکب به دست نمی دهند و پاسخگویی مسایل متفاوت مطرح در این زمینه نیست.
2- شیوه پژوهش
برای انجام این پژوهش ابتدا پیکرة زبانی در زبان فارسی گفتاری معیار جمع آوری گردید زبان معیار همسو با صادقی (1362) زبان درس خواندگان در نظر گرفته شد که در رادیو و تلویزیون نیز به کار رود و در آموزش زبان به خارجیان مورد استفاده قرار می گیرد. لذا در ابتدای امر مدت زمان 150 دقیقه مصاحبه های تلویزیونی با اساتید دانشگاه که هر روزه در برنامه های مختلف ترکیبی از شبکه های مختلف پخش می گردید ضبط شد. مدت زمان هر مصاحبه به طور میانگین 13 دقیقه منظور گردید . پس از ثبت داده های گفتاری آنها را مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار داده ایم.
4- تحلیل های نوین از فعل مرکب فارسی
دبیر مقدم (1376) با دیدگاهی ساختواژی نشان داده است که فعل های مرکب فارسی حاصل دو فرایند عمده ترکیب و انضمام هستند که هر یک از زیرمجموعه هایی را شامل می شوند. فعل های مرکب حاصل از فرایند ترکیب عمدتاً یک عنصر غیرفعلی یا یک عنصر غیرفعلی مطابق زیر بدست می آید:
الف – اسم و فعل ( دلخور بودن، دلخور شدن، دلخور کردن)
ب – گروه حرف اضافه ای و فعل ( به دنیا آمدن)
ت – قید و فعل (برانداختن، پس دادن)
ث – اسم مفعول و فعل کمکی مجهول ساز( کشته شدن، گفته شدن)
در فرایند انضمام نیز یا گروه حرف اضافه ای با از دست دادن حرف اضافه به فعل منضم م یشود و یا مفعول صریح شانه های دستوری خود را از دست می دهد و به فعل منقسم می گردد که چنین اسمی غیرارجاعی و فاقد حالت دستوری است. وی خاطر نشان کرده است که افعال حاصل از فرایند انضمام در هر دو صورت افعال مرکب لازم هستند.
لیکن محمد ابراهیمی (1382) الف تمامی افعال مرکب حاصل از انضمام مفعول صریح را فعل مرکب انضمامی نمی داند. وی بر پایه نظریه گفتمان بنیاد هاپر و تامپسون (1980) استدلال کرده است که در زبان فارسی معیار فعل مرکب انضمامی زمانی وجود خواهد داشت که گروه اسمی منضم به فعل نکره باشد. درصورتی که این گروه اسمی مشخص یا معرفه باشد ، اگر چه کلیه نشانه های دستوری خود را از دست داده باشد نمی توان گفت که به اسم جنس تبدیل شده است و فعل مرکب لازم به وجود آورده است. محمد ابراهیمی ( 1382 الف) مطابق جدول 4-1 استدلال می کند که اسمی نکره است و می توان اسم جنس باشند که از نظر گوینده وشنونده غیرارجاعی باشد.
اشباع موضوعی
در میان این دو انتها نیز ساخت های دیگری قرار دارند به گونه ای که هر چه به سوی او پیوستار حرکت نماییم با تعامل نحو – واژگان و بروز رفتارهای ساختواژی روبرو می شویم که از سطح کمتری از شفافیت ساختاری – معنایی برخوردارند. از طرفی هر چه به سوی دیگر پیوستار میل نماییم با تعامل بخش های نحوی – واجی مواجه خواهیم شد که به شفافیت ساختاری – معنایی می انجامد. وی معتقد است لزومی ندارد به وجود گشتاری به نام انضمام در ساخت فعل مرکب قایل شویم. لیک می توان به جای آن از فرایند ادغام (Merge) سخن به میان آورد.
زاهدی (1380 ، 5-224) می گوید برخی اوقات ممکن است صفت یا عنصر فعلی با واژه بستی دنبال شود مثال
علی شیشه را از آب پرش کرد.
به باور زاهدی ( همان ) پدیده واژه بست افزایی از تأثیرات صورت آوایی (PF) و نمایانگر تعامل نحو – واجی است.
قایل شدن به پیوستار ساخت فعل مرکب در زبان فارسی تحلیل نوینی است که می تواند در پژوهش و برنامه ریزی های زبانی کارآمد باشد.
لیکن طبق داده های پیکره ، واژه نسبت تنها عنصری نیست که جین دو جزء تشکیل دهنده فعل مرکب ظاهر می شود بلکه این عنصر می تواند مقوله های دیگر اسمی، صفتی ، … را نیز در بر گیرد. نمونه های (5) و(6) نشان دهنده این مطلب هستند.
(5) برای این کار احتیاج به موادی دارند.
(6) تا میان این راه های مناسب انتخاب مناسب کنند.
5- چهارچوب نظری
5-1 ساخت موضوعی فعل مرکب
محمد ابراهیمی ( 1382 ب 45-40) براساس نظریه حاکمیت و مرجع گزینی ( نظریه تتا) به بررسی ساخت موضوعی فعل می‌پردازد. و می‌گوید موضوع های فعل حداقل شرکت کنندگان لازم در انجام فعل می باشد و ساخت موضوعی فعل یعنی حداقل شرکت کنندگان لازم یا اجباری از جمله فاعل را مشخص می سازد. در هر گروه فعلی علاوه بر موضوع های فعل ممکن است گروه های دیگری هم حضور داشته باشند که بیان کننده مفاهیمی مثل حالت، مکان ، زمان فعل باشند که چنین گروه هایی اطلاعات اضافی و اختیاری محسوب می شوند. این نوع گروه ها را افزوده (Adjnnct) می نامیم.
بر این اساس و همسو با ابراهیمی ( همان) می توان افعال مرکب فارسی گفتاری معیار را به لحاظ تعداد موضوع های آن به دو دسته یک موضوعی و چند موضوعی تقسیم نمود. افعال چند موضوعی را نیز می توان به انواع دو موضوعی، سه موضوعی و چهار موضوعی تقسیم کرد.
نمودار شماره 5-1 را می توان نمودار تعداد موضوع های فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار دانست.
انواع افعال را می توان در مثال های زیر مشاهده نمود :
(7) تعداد زنانی که در بیرون از خانه کار می کنند.
(8) چرا که دختران الگوهای جدیدتری را پیدا می کنن.
(9) والدین بچه ها را پایین تر از سن واقعی اونا ارزیابی می کنن.
(10) باهات سر هر چی بگی شرط می بندم که کاسه ای زیر نیم کاسه اس
لازم به ذکر است که موضوع های فعل به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم می شوند. موضوع بیرونی را در اینجا موضوع 1 نام نهاده ایم و موضوع های درونی را که متمم می باشند تحت عنوان موضوع های 2و3و4 براساس ترتیب ظهورشان دریافت نام نهاده ایم.
5-2- نحوه بازتاب موضوع های فعل مرکب در فارسی گفتاری معیار
در فارسی گفتاری معیار موضوع های فعل مرکب به اشکال گوناگون اعم از گروه های اسمی ، صفتی ، حرف اضافه ای و یا بند خود ایستا و ناخودایستا بازتاب می یابند. گاه نیز موضوع فعل حسب یافت و اطلاعات موجود در بافت دارای بازتاب در سطح ر- ساخت نیست.
بنباراین می توان نمودار کلی نحوه بازتاب موضوع های فعل اعم از ساده و مرکب را در فارسی معیار به صورت زیر نشان داد.
موضوع های فعل
گروهی – اسمی – صفتی – حروف اضافه ای
بندی – خود ایستا – ناخود ایستا – مصدری – کوچک – غیرشخصی- با فعل – بدون فعل
نمودار 5-2-1 نحوه بازتاب موضوع های فعل
جهت دریافت فایل مقاله بررسی فعل مرکب در فارسی گفتاری معیارلطفا آن را خریداری نمایید
مقاله بررسی مبحث دینامیک
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 51 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 26 |
مقاله بررسی مبحث دینامیک در 26 صفحه ورد قابل ویرایش
علم دینامیک شاخه‌ای از مکانیک است که در مورد حرکت اجسام در اثر اعمال نیرو بحث میکند. معمولاً در مهندسی، دینامیک پس از استاتیک مورد مطالعه قرار می گیرد و موضوع آن تاثیر نیروها بر اجسام ساکن است. دینامیک دارای دو بخش مجزا می باشد: سینماتیک، که عبارت از مطالعه حرکت بدون در نظر گرفتن عامل آن یعنی نیرو است و سینتیک، علمی است که نیروهای وارد بر جسم را به حرکت ناشی از آنها ارتباط می دهد. دانشجوی مهندسی در می یابد که درک کامل دینامیک، او را به یکی از مفید ترین و قوی ترین ابزرهای تحلیل در مهندسی تجهیز می کند.
موضوع علم دینامیک در مقایسه با استاتیک از نظر تاریخی، نسبتا جدید است. شروع درک دینامیک با استفاده از اصول استدلالی به گالیله (1642- 1564) نسبت داده می شود که در مورد سقوط آزاد اجسام، حرکت روی سطح شیبدار و حرکت پاندول مشاهدات دقیقی را انجام داد. وی در زمینه ارائه روشی علمی برای تحقیقات ودر مسائل فیزیکی مسئولیت بزرگی را متحمل شده است.گالیله به جهت نپذیرفتن اعتقادات زمان خود که مبتنی بر فلسفه ارسطویی بود، مثلاً این عقیده که اجسام سنگین‌تر سریعتر از اجسام سبک تر سقوط می کنند پیوسته مورد انتقاد شدید قرار داشت. فقدان روشهای دقیق برای اندازه گیری زمان از موانع جدی گالیله بود و پیشرفتهای مهم بعدی در دینامیک در انتظار اختراع ساعت پاندولی توسط هویگنس در سال 1657 بود.
نیوتن (1727- 1642) بر اساس تحقیقات گالیله توانست فرمولهای دقیقی را برای قوانین حرکت ارائه کند و در نتیجه، دینامیک را در جایگاه استواری قرار دهد. کار مشهور نیوتن در اولین ویرایش کتابش با عنوان اصول منتشر شد، که معمولاً از آن به عنوان یکی از بزرگترین مقالات علمی ثبت شده یاد می‌شود. نیوتن علاوه بر بیان قوانین حاکم بر حرکت ذرات اولین کسی بود که قانون جاذبه عمومی را به طور صحیح فوموله کرد. با اینکه توصیف ریاضی او دقیق بود، او حس می‌کرد که انتقال خارجی نیروی جاذبه بدون پشتیبانی یک واسطه کار بیهوده ای است. دانشمندانی که پس از دوره نیوتن مشارکت‌های مهمی در توسعه علم مکانیک داشتند عبارتند از: اولر، دالامبر، لاگرانژ، لاپلاس،پوآنسو، کوریولیس، انیشتین و دیگران
از نظر کاربردهای مهندسی دینامیک علم جدیدتری است. فقط از زمانی که ماشینها و سازه هایی با سرعت زیاد و شتاب های قابل توجه به کار افتاده اند محاسبات بر اساس اصول دینامیک در مقایسه با اصول استاتیک ضروری تر شد. امروزه رشد سریع تکنولوژی افزایش کاربردهای اصول مکانیک به ویژه دینامیک را طلب میکند. این اصول مبنای تحلیل و طراحی سازه های متحرک، سازه های ثابت با بار ضربه ای، رباتها، سیستمهای کنترل اتوماتیک، راکتها، موشکها، فضاپیماها، وسایل حمل و نقل زمینی و هوایی، بالستیک الکترونیکی در دستگاههای الکتریکی، و انواع ماشینها نظیر توربینها، پمپها، موتورهای پیستونی، بالابرها، ماشینهای ابزار و غیره می‌باشد. دانشجویانی که به یک و یا چند مورد از فعالیتهای مذکور علاقه مند هستند، نیاز مستمر به کارگیری اصول و مبانی دینامیک را در خواهند یافت.
فضا ناحیه هندسی اشغال شده توسط جسم می باشد. موقعیت در فضا بوسیله اندازه‌گیری‌های خطی و زاویه ای نسبت به سیستم مرجع هندسی تعیین می شود. چارچوب اساسی سیستم مرجع در قوانین مکانیک نیوتن عبارت است از سیستم اینرسی اصلی یا دستگاه مرجع نجومی، که سیستم مختصاتی مجازی با محورهای متعامد می‌باشد و فرض می شود که هیچگونه انتقال یا دورانی در فضا نداشته باشد. اندازه‌گیری‌ها نشان می دهند که اعتبار قوانین مکانیک نیوتنی در این سیستم مختصات تا هنگامی است که سرعتها در مقایسه سرعت نور که برابر km/s 000،300 یا mi/s 000،186 می باشد قابل صرفنظر کردن باشند. به اندازه گیری هایی که نسبت به این دستگاه صورت می گیرند مطلق گفته می شود و این سیستم مرجع در فضا «ثابت» در نظر گرفته می شود. دستگاه مرجع الصاقی به سطح زمین دارای حرکت پیچیده ای در سیستم مرجع اصلی است و بنابراین باید بر مبنای اندازه گیریهای انجام شده در دستگاه مرجع روی زمین، تصحیحاتی در معادلات اساسی مکانیک صورت گیرد. مثلاً حرکت مطلق زمین در محاسبه مسیر راکتها و پروازهای فضایی پارامتر مهمی محسوب می‌شود. در بیشتر مسائل مهندسی مربوط ب ماشینها و سازه هایی که بطور ثابت در سطح زمین مستقر شده اند، تصحیحات فوق الذکر کوچک بوده و می توان از آن صرفنظر کرد. در چنین مسائلی قوانین مکانیک را می توان مستقیما در اندازه گیریهای انجام شده نسبت به زمین بکار برد، که در عمل چنین اندازه گیریهای مطلق تلقی می شوند.
زمان عبارت است از سنجش وقایع متوالی که در مکانیک نیوتنی به عنوان کمیت مطلق در نظر گرفته می شود.
جرم عبارت از سنجش کمی اینرسی یا مقاومت در مقابل تغییر حرکت یک جسم است. همچنین جرم را می توان کمیت مادی موجود در یک جسم در نظر گرفت که سبب جاذبه می شود.
نیرو بردار عمل یک جسم بر جسم دیگر است. خواص نیروها در کتاب استاتیک به طور کامل مورد بحث قرار گرفته است.
ذره جسمی است با ابعاد ناچیز. همچنین هنگامی که ابعاد جسمی در توصیف حرکت آن یا عمل نیروهای وارد بر آن بی تاثیر باشند با آن می توان بصورت یک ذره برخورد کرد. مثلاً برای توصیف مسیر پرواز هواپیما می توان آن را بصورت یک ذره در نظر گرفت.
جسم صلب جسمی است که تغییر شکل آن در مقایسه با ابعاد کلی و یا تغییر مکان جسم به عنوان یک کل ناچیز باشد. به عنوان مثال از فرض صلبیت می توان حرکت خمشی کوچک لبه بال هواپیمای در حال پرواز در یک هوای آشفته را در توصیف حرکت کلی هواپیما در سراسر مسیر پروازش کاملا بی تاثیر دانست. به همین جهت این فرض که هواپیما یک صلب است هیچگونه مشکلی ایجاد نمی کند. از طرفی، اگر منظور مسئله یافتن تنشهای داخلی موجود در بال در اثر تغییر بارهای دینامیکی باشد، در آن صورت باید مشخصات تغییر شکل سازه در نظر گرفته شود، و به همین دلیل هواپیما را نمی توان بصورت جسم صلب در نظر گرفت.
بردار و اسکالر کمیتهایی هستند که در کتاب استاتیک مورد بحث بسیار قرار گرفته اند و اکنون باید فرق آنها را به روشنی مشخص کرد. کمیتهای اسکالر با حروف نازک و کمیتهای برداری با حروف سیاه نشان داده می شوند. در نتیجه v اندزه اسکالری بردار v است. بنابراین استفاده از علائم خاص بسیار مهم است، مثلاً خط تیره زیرین در v که در نوشتن تمام بردارها می توان آن را جایگزین حروف چاپی سیاه کرد. برای دوبردار غیر موازی، باید به خاطر داشت که V1+V2 و V1+V2 دارای دو مفهوم کاملا متفاوت می‌باشند.
قیود حرکت و درجات آزادی
کلاً هر ذره در دو بعد با دو متغیر (درجة آزادی) توصیف می‌شود و در مجموع برای N ذره، احتیاج به N2 درجة آزادی داریم. اما معمولاً این درجات آزادی مستقل از هم نیستند بلکه به گونه ای به یکدیگر مربوط اند. نمونه ای از این ارتباط را در مثال بخش قبل برای حرکت روی سطح شیبدار دیدیم.
کلاً روش سیستماتیکی که برای نوشتن این گونه قیدها وجود دارد آن است که عامل ایجاد آن قید را شناخته و اثر آن را روی درجات آزادی بررسی کنیم. به عنوان مثال:
دو جسم به جرمهای m2 , m1 را به دو سر قرقره ای با طنابی به جرم ناچیز متصل کرده ایم، شتاب حرکت هر یک و نیروی کشش نخ را محاسبه کنید. اگر مسئله، بیشتر از یک جسم داشته باشد برای هر یک جداگانه نمودار جسم آزاد کشیده و معادلات حرکت را بررسی می کنیم:
چون طناب جرم ندارد و T' , T باید مساوی باشند زیرا اختلاف آنها باید صفر شود.
a2 , a1 شتابهای ذرات 1 و 2 هستند.
زیرا قرقره ساکن است T- m1g= m1a1
دو معادلة 1 و 2 دارای سه مجهول هستند T و a2 , a1 T- m2g= m2a2
T''=T+T'=2T
برای حل این دو معادله با سه مجهول یک رابطه قیدی بین a2 , a1 نیاز داریم. «روابط قیدی اصولاً روابطی مستقل از دینامیک هستند و از معادلات نیوتون به دست نمی آیند اما با آنها سازگارند.» این رابطة قیدی از اینجا به دست می‌آید که واقعاً دو درجه آزادی سیستم (یک درجة آزادی مربوط به هر یک از جرمهای یک و دو) به واسطه وجود طناب به یکی تقلیل پیدا کرده زیرا اگر مکان ذرات را نسبت به محور قرقره با y2 , y1 مشخص کنیم:
طول طناب = ثابت = y1 + y2
پس عملاً اگر y1 تعیین گردد، y2 نیز به دست خواهد آمد، پس یک درجه آزادی بیشتر نداریم با دوبار مشتق گیری از رابطة فوق به رابطة بین شتابها می رسیم:
a1+a2=0
حال سه معادله و سه مجهول را حل می کنیم:
T=m1(g+a1) = m2(g+a2)
a1 = -a2
مثال: شتاب حرکت m2 , m1 و کشش نخ و عکس العمل سطح را به دست آورید. اگر خود سطح شیبدار دارای جرم M باشد و کل مجموعه روی یک ترازو قرار گیرد ترازو چه عددی را نشان خواهد داد؟ سطح شیب را بدون اصطکاک فرض کنید.
حل: الف) نمودارهای جسم آزاد
در اینجا با توجه به بحثهای قبلی، کشش را در کل طول طناب یکسان فرض کرده ایم و برای رسم نمودار 3 نیروهای عکس العمل N و نیروهای وارد به قرقره را نیز در نظر گرفته ایم که مجموع دو نیروی T1 رسم شده در واقع نیرویی است که به پایة قرقره وارد می‌شود.
معادلات نیوتون
a1y=0 : قید حرکت روی سطح
a2y= -a1x : قید ثابت بودن طول طناب و T-m2g = m2a2y
T1 = T = طناب بدون جرم است و
پس با در نظر گرفتن قیدهای نوشته شده تعداد مجهولات با تعداد معادلات مساوی می‌شود و مسئله قابل حل است.
(حذف a1x) T=m2 (g-a1x)
که در حالت حدی به همان جواب مثال قبلی بدل می‌شود.
جهت دریافت فایل مقاله بررسی مبحث دینامیکلطفا آن را خریداری نمایید
مقاله بررسی نظریه شخصیت سالیوان
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 178 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 33 |
مقاله بررسی نظریه شخصیت سالیوان در 33 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب :
1ـ چکیده
2ـ زندگینامه
3ـ نظریه سالیوان و علم و ارتباطات
4ـ نکات اساسی در نظریه سالیوان
ـ تنشها
الف : نیازها
ب: اضطراب
ـ پویشها
الف : بدخواهی
ب : صمیمیت
ج : شهوت
د : سیستم خود
ـ شخصیت بخشی ها
الف : مادر خوب، مادر بد
ب : شخصیت بخش های من
ج : شخصیت بخش های خیالی
د : دیاگرام توسعة سیستم خود
ـ سطوح شناخت
الف : ابتدایی اندیشی
ب : سطح علت و معلول اندیشی صوری
ج : سطح منطقی اندیشی
5ـ مراحل رشد
الف : نوبادگی
ب : کودکی
ج : دوران بچگی
د : دوران نوجوانی
و : اوایل نوجوانی
ه : اواخر نوجوانی
ی : بزرگسالی
6ـ اختلال های روانی
7ـ روان درمانی
8ـ ارزیابی نظریه سالیوان
9ـ برداشت سالیوان از ماهیت انسان
چکیده :
های استاک سالیوان، اولین آمریکایی که نظریة جامعی ساخت، اعتقاد داشت که افراد شخصیت های خود را در بستر اجتماعی پرورش می دهند. او معتقد بود که انسانها بدون اطرافیان خود و افراد دیگر اصولاً هیچ شخصیتی نخواهند داشت «شخصیت را هرگز نمی توان از مجموعه روابط میان فردی که فرد در آن زندگی میکند و در آن موجودیت دارد، جدا کرد» (سید محمدی 1384)
سالیوان تأکید می کرد که مطالعه شخصیت تنها با بررسی روابط میان فردی امکان پذیر است. نظریة میان فردی او بر اهمیت مراحل مختلف رشد یعنی، نوبادگی، کودکی، مرحله بچگی، پیش نوجوانی، اوایل نوجوانی و بزرگسالی تأکید میکند. رشد سالم فرد در گرو توانایی او در برقراری رابطة صمیمانه با فردی دیگر است. اما اضطراب می تواند در هر سنی اختلالاتی در روابط بین فردی ایجاد کند. در نظریه سالیوان شاید مهمترین مرحله رشد، مرحله پیش نوجوانی است دوره ای که در آن کودکان برای اولین بار از توانایی ایجاد صمیمیت با اطرافیان خود برخوردار می شوند اما در عین حال هنوز به سنی نرسیده اند که بتوانند رابطه صمیمانه را با تمایلات شهوانی همراه کنند. از نظر سالیوان رشد سالم افراد زمانی تحقق می یابد که بتوانند هم صمیمیت و هم شهوت را به طرف مقابل خود احساس کنند. جالب توجه اینکه روابط سالیوان با اطرافیان خود چندان رضایت بخش نبود. و در کودکی در تنهایی و انزوا به سر می برد. در نوجوانی حداقل به یک دوره اسکیزوفرنی مبتلا شد. و در بزرگسالی از روابط میان فردی سطحی و متزلزلی برخودار بود. با این همه و با وجود این مشکلات میان فردی و یا حتی شاید به علت همین مشکلات سالیوان به شناخت شخصیت انسان کمک شایان توجهی نمود (سید محمدی ـ 1384)
زندگینامه:
هاری استک سالیوان در 21 فوریه، سال1892، در شهر کشاورزی خورویچ، ایالات نیویورک به دینا آمد (Britanica 2004) مادر او الااستک سالیوان، زمانی که با تیموتی سالیوان ازدواج کرد، 32 ساله بود و هنگامی که سالیوان به دنیا آمد 39 سال داشت و چون سالیوان تنهافرزند او محسوب می شد او را لوس و ناز پروده با آورد. پدر سالیوان، تیموتی سالیوان، مردی خجالتی، گوشه گیرو کم حرف بود که هرگز نتوانست رابطه صمیمانه بافرزندش برقرار کند. سالیوان جوان همواره حضور دو مادر را احساس می کرد. یک بار به هنگام غیبت یک ساله مادرش، مجبور بود تحت سرپرستی مادر بزرگ ایرلندی خود قرار بگیرد. و بعد ها هم خاله بی شوهرش در تربیت او به همراه مادرش مداخله می کرد. (سید محمدی 1384)
سالیوان در دوران کودکی خود همبازیها ودوستان همسنی نداشت. البته تعدادی دوست خیالی برای خود تصور می کرد. او بعد از شروع سن مدرسه همواره خود را یک غریبه کاتولیکی، در جامعه پروتستانی تلقی می کرد و از این وضعیت رنج می برد. لهجه ایرلندی او باعث می شد که چندان مورد توجه همکلاسیهای خود قرار نگیرد.
زمانی که سالیوان 5/8 ساله بود با پسر 13 ساله ای آشنا شد که تأثیر بسیاری در زندگی او ایجاد کرد این دوپسر با اینکه از لحاظ سنی باهم تفاوت داشتند اما به دلیل داشتن شباهتهای بسیار یکدیگر، به طرف هم جذب شدند، آنها از لجاظ اجتماعی، عقب مانده، اما از لحاظ عقلانی پیشرفته بودند. هر دو هم بعد ها روانپزشک شدند و هرگز ازدواج نکردند. بعضی معتقدند بین آنها روابط جنسی وجود داشت و البته بعضی ها هم این روابط را منکر می شوند در هر حال این دوستی در زندگی سالیوان بسیار تأثیر گذاشت و او برای اولین بار در دورة پیش نوجوانی توانایی برقراری صمیمیت را تجربه نمود. سالیوان هرگز به کشاورزی علاقه مند نبود و همواره از انجام کار در مزرعه طفره می رفت. او بعد از فارغ التحصیل شدن ازدبیرستان، در سن شانزده سالگی وارد دانشگاه کرنل شد. با این حال پس از یک سال از این دانشگاه محروم شد و بعد سه سال از صفحه روزگار محو شد پری (1982) اظهار داشت که امکان دراد او در این زمان به اختلال اسکیزوفرنی مبتلا شده و در بیمارستان بستری شده باشد. اما در این مورد تردیدهای زیادی وجود دارد. در سال 1911 سالیوان به کالج پزشکی شیکاگو وارد شد و تحصیلات پزشکی خود را در سال 1915 تمام کرد. سالیوان در سال 1921، به بیمارستان الیزابت در واشینگتن دی.سی. رفت و در آنجا فرصت کار کردن با تعداد زیادی بیمار اسکیزوفرنیک را پیدا کرد. او از این زمان به بعد تحقیقات بسیاری در زمینه اسکیزوفرنی انجام داد از جمله این که در یافت گفتار بیماران اسکیزوفرنی وسیله ای برای مقابله کردن با اضطرابی است که از محیط های اجتماعی و میان فردی ناشی می شود.
او پس از مدتی و با یک نارضایتی از بیمارستانی که در آن کار می کرد به نیویورک سیتی نقل مکان کرد. او در نیویورک با چند تن از روان پزشکان و دانشمندان اجتماعی با پیشینه اروپایی آشناشد. از جمله این افراد، کارن هورنای، اریک فروم که همراه با سالیوان، کلارا تامسون و چند تن دیگر گروه زودیاک را تشکیل دادند. این سازمان، سازمانی غیر رسمی بود که اعضای آن به طور منظم گرد هم جمع می شدند تا در باره دیدگاههای جدید در زمینه روانپزشکی و علوم اجتماعی مربوط، با یکدیگر بحث کنند با وجود اینکه روش درمان سالیوان تحت تأثیر فروید قرار داشت، نظریه میان فردی او نه روان کاوی و نه نوفرودیدی بود.
سالیوان در سال 1949 در اجلاس فدراسیون جهانی سلامت روان در آمستردام شرکت کرد. او در 14 ژانویه 1949 چند هفته به (57) پنجاه و هفتمین سالگرد تولدش، هنگام مراجعت به وطن در اتاق هتل پاریس در اثر خونریزی مغزی در گذشت او در آن زمان واقعاً تنها بود. سالیوان از مسایل جنسی خود ناراحت بود و همواره نسبت به ازدواج احساس مرددی داشت.
سالیوان نسبت به مذهب خود هم نگرش تردید آمیزی داشت. با وجود اینکه او این مذهب را ترک کرده بود و دوستان و آشنایان او را فردی غیر مذهبی و حتی ضد کاتولیک می دانستند اما در کمال شگفتی آنها، سالیوان به طور مکتوب در خواست کرده بود که او را طبق مراسم کاتولیک به خاک بسپارند شاید مهمترین خدمت سالیوان به نظریه شخصیت مراحل رشدی است که بسیار مورد تأکید خود قرار داده بود (سید محمدی 1384)
نکته آخر: سالیوان نسبت به همنوع خود بسیار علاقه مند بود واز ناراحتی و دردمندی بیماران خود رنج می برد. و این کیفیت در روش درمانی او کاملاً منعکس شده است. نظریه سالیوان به نامی معروف است که می توان در فارسی از آن به نظریه روانپزشکی تأثیر متقابل اشخاص نام برد. او در این نظریه خود ضمن بیان معنای شخصیت و مراحل مختلف آن دربارة مفاهیم مختلفی از جمله تنیدگی، دلواپسی، خود، خویشتن سخن می گوید. (سیاسی، 1371)
«نظریه سالیوان و علم ارتباطات»
در زمانهای گذشته چندان اهمیت روابط بین انسانها در نظر گرفته نمی شد. اما با گذشت زمان این ارتباطات میان فردی بود که نظر صاحبنظران و متخصصان روانی، را به خود جلب کرد. چرا که تا حدی این مسئله پذیرفته شده که مشکلات و بیماریهای روانی تا حد زیادی ناشی از اختلال در روابط فرد و بیمار با دنیای پیرامون خود است. در اینجا یک دور باطل شکل می گیرد و آنهم به این صورت که از یک سو خرابی حلقه های ارتباطی محیط با فرد، سبب ایجاد اختلال روانی می شود و از طرفی دیگر این اختلالات روانی مانع از برقراری ارتباط موثر فرد با دنیای پیرامون خود خواهد شد. و این دورباطل به گسترش بیماری منجر می شود. بنابراین حتی در مواردی که به نظر می رسد بیماری یک فرد جنبة کاملاً سرشتی دارد اما باز هم می توان نشان داد جامعه و گروهی که که فرد در بین آنها زندگی میکند مرکز ناراحتی و اختلال است. سالیوان معتقد است که هر انسانی یک جزء از یک شبکه ارتباطی است وعلت اختلال در رفتارش را باید در این شبکه ارتباطی پیدا کرد. به عنوان مثال، دختری که نظر بد نسبت به مردان دارد و معتقد است مردان جز به ار ضای جنسی خود به چیز دیگر فکر نمی کنند و از این تفکرات خود رنج می برد، به دلیل مشکلات شخصیتی خود به گونه ای عمل میکند که نشان دهندة بی بندوباریهای جنسی است ولذا باز هم مردانی به طرف او کشیده خواهند شد که هدفشان صرفاً ارضای غریزه جنسی است. و بدین ترتیب باز هم نظر بد او نسبت به مردان تقویت می شود. سالیوان در تلاش های خود سعی کرده که دانش روانپزشکی را در زمینه بررسی هر چه بیشتر روابط میان انسانها استفاده کند تا آنجا که ممکن است روانشناسی مرضی و روانشانس اجتماعی را به هم نزدیک کند. به عقیده «شانول» و «ویور» ارتباط به کلیه راهها و فنونی گفته می شود که به وسیله آن یک فرد طرف مقابل خود را تحت تأثیر قرار میدهد. قسمت اعظم روابط کودک با والدین و اطرافیان خود غیر کلامی است سالیوان اعتقاد دارد که پایه واساس شخصیت انسان به وسیله نیروهای فردی و اجتماعی گزارده می شود و بنابراین در شکل گیری و تداوم شخصیت ارتباط افراد با یکدیگر حرف اول را می زند (ایزدی ـ 1369)
ج : شخصیت بخشی های خیالی
همة روابط بین فردی به افراد واقعی ختم نمی شود. کودکان اغلب برای خود همبازیهای خیالی دارند که نوعی شخصیت بخشی خیالی است. وبرای حفظ عزت نفس به آنها کمک میکند سالیوان معتقد بود که این همبازیهای خیالی به اندازة همبازیهای واقعی برای رشد کودک اهمیت دارند بزرگسالان هم اغلب ویژگی های خیالی در دیگران می بینند ممکن است فرد صفاتی خیالی را که ناشی از روبط میان فردی قبلی است به دیگران فرافکنی کند. این شخصیت بخشی های خیالی در روابط میان فردی تعارض به وجود می آورند. (سید محمدی ـ 1384)
سطوح شناخت :
سطوح شناخت همان شیوه های درک کردن، تخیل کردن و تصور کردن است. سالیوان سه سطح در شناخت مطرح میکند. ابتدایی اندیشی، علت و معلول اندیشی صوری، عینی اندیشی
الف : ابتدایی اندیشی :
ابتدایی ترین تجربیات کودک در این سطح شکل می گیردند. چرا که نمی تواند این تجربیات را به دیگران انتقال دهد. و به همین دلیل شناخت آنها کاری دشوار است. این تجربیات با نقاطی از بدن کودک مرتبط است. کودک احساس گرسنگی و درد میکند واین تجربه ابتدایی به گریه کردن و مکیدن تبدیل می شود. ولی او هیچ رابطه ای بین این تجارب با اعمال خود نمی بیند. در اوایل نوباوگی، گرسنگی و درد در سطح ابتدایی اندیشی هستند. چرا که کودک نمی تواند بین آنها تمایز قایل شود این تجارب در خارج از هشیاری کودک می باشند. اما در بزرگسالان تجارب ابتدایی اندیش همان احساسات و تصورات ذهنی لحظه ای هستند این تصاویر ذهنی یا اینکه به صورت ضعیفی درک می شوند یا اینکه کاملاً ناهشیارند. در هر حال فرد نمی تواند آنها را به دیگران منتقل کند. اما گاهی می تواند به آنها بگوید که احساس عجیبی دارد. (سید محمدی ـ 1384)
ب : سطح علت و معلول اندیشی صوری
تجربیات دراین سطح پیش منطقی هستند و هنگامی رخ می دهند که فرد بین دو رویداد که به طور همزمان و آنهم بر حسب اتفاق با هم روی می دهند رابطة علت و معلول فرض میکند. اگر چه فرد می تواند این تجربیات را به دیگران انتقال دهد اما چون معنی آنها شخصی است فقط به صورت تحریف شده انتقال می یابند. این سطح در اوایل کودکی شکل می گیرد و در تمام طول زندگی یک فرد ادامه پیدا میکند. مثلاً کودکی که هر گاه پستان مادر را می مکد تغذیه می شود. یک رابطه علت و معلول صوری بین مکیدن و رفتار تغذیه مادرش متصور می شود. تجربیات شرطی کردن انسانها و حیوانات، نمونه ای از علت و معلول اندیشی صوری است. اگر کودکان برای دریافت شکلات شرطی شوند که بگویند «خواهش می کنم» پس از چند بار دریافت شکلات یک رابطة علت و معلول بین خواهش کردن و دریافت کردن مشکلات برقرار می کنند. (سید محمدی ـ 1384)
ج : سطح منطقی اندیشی :
تجربیاتی که در نظر عموم معتبر هستند، به عبارتی تجاربی که اکثریت مردم در مورد آن توافقی دارند. وبه صورت نمادی انتقال پیدا می‌کنند. به عنوان مثال، کلمات ازنظر عمومی، معتبرند چرا که انسانها کم و بیش در مورد معنی آنها توافق دارند. رایج ترین نمادهایی که افراد برای برقراری ارتباط با یکدیگر به کار می برند. نمادهای زبان از جمله کلمات و ایما و اشاره هستند. به نظر سالیوان، سطح منطقی اندیشی برای اولین بار زمانی در کودک شکل می گیرد که برای صدا، ایما و اشاره وکلمات همان معنایی را داشته باشد که برای بزرگترها دارد. این سطح زمانی رسمی تر می شود که کودک زبان رسمی را آغاز میکند اما باید گفت که هیچ گاه به صورت کامل جایگزین شناخت ابتدایی و علت و معلول نمی شود. و بزرگسالان در هر سه سطح تجارب خود را شکل می دهند. (سید محمدی ـ 1384)
جهت دریافت فایل مقاله بررسی نظریه شخصیت سالیوان لطفا آن را خریداری نمایید
مقاله بررسی وظایف اجتماعی جوانان
| دسته بندی | علوم انسانی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 29 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 25 |
مقاله بررسی وظایف اجتماعی جوانان در 25 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
مقدمه ..................................................................................................................
فصل اول : بخش اول : هویت جوان و خصوصیات جوانی................................
هویت جوانی..........................................................................................................
دوره جوانی مظهر درخشندگی آفرینش الهی........................................................
ویژگیهای دروه جوانیژ.........................................................................................
تمایلات و انگیزه های دوران جوانی......................................................................
بخش دوم : نقد و ارزیابی دیدگاهها در خصوص جوان.......................................
تملق گویی و اسطوره سازی از جوان..................................................................
استفاده ابزاری از احساسات جوان......................................................................
نگاه به دوره جوانی از منظر جوان.......................................................................
قضاوت واقعی درباره جوان.................................................................................
فصل دوم : وظایف اجتماعی جوانان و خانواده‌ها..............................................
بخش نخست : وظایف اجتماعی جوانان.................................................................
استفاده از فرصتها برای تهذیب نفس، کسب معرفت.............................................
فراگیری علوم .......................................................................................................
اهتمام به ورزش برای بهره‌مندی از سلامت جسمانی و روحی ..........................
خلاقیت، نوآوری و ابتکار در عرصه علمی اجتماعی.............................................
اجتناب از مفاسد اخلاقی و اجتماعی......................................................................
تقویت بنیانهای اخلاقی و معنوی...........................................................................
تقویت اراده و ایمان برای سازندگی فردی و اجتماعی.........................................
مقدمه
از جمله وظایف مهم رهبران دینی، مسئولان نظام و خانواده‌ها هدایت و تربیت نسل جوان جامعه می باشد. در کشور اسلامی ایران بلحاظ بافت جمعیتی، غالب جمعیت کشور را جوانان تشکیل می دهند و نقش این درصد عظیم در سرنوشت سیاسی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی کشور یک نقش بسیار ممتاز و بی بدیل می باشد. وجود خصلت ها و خصوصیات جوانی مانند انرژی، انگیزه، طراوت و … موجب گشته است که جمعیت جوان کشور به عنوان یک منبع عظیم انسانی جامعه ایران را جامعه ای جوان و پرانرژی و با طراوت و با انگیزه در میان جوامع جلوه‌گر سازد. نقش جوانان به همان اندازه که در راستای تکامل و سازندگی نظام جمهوری اسلامی یک نقش تعیین کننده است آسیب‌هایی نیز این جمعیت عظیم را تهدید می نماید که دشمنان نظام جمهوری اسلامی با وقوف به شرائط و فضای حاکم بر جوانان کشور به آن آسیب‌ها و تهدیدها دلبستگی نشان می دهند.
بخش اول: هویت جوان و خصوصیات جوانی
الف – هویت جوانی
جوانی، یک پدیده‌ی درخشان و یک فصل بی بدیل و بی‌نظیر هر انسانی است. در هر کشوری که به مسأله‌ی جوان و جوانان، آن چنان که حق این مطلب است، درست رسیدگی بشود، آن کشور در راه پیششرفت، موفقیتهای بزرگی به دست خواهد آورد. اگر کشوری مثل کشور ما باشد – که جمعبت جوان، یک جمعیت غالب و بزرگ و یک نسبت عظیم از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهد – این قضیه اهمیت بیشتری پیدا میکند. من امروز مایلم قسمت اول صحبتم بیشتر مودر توجه بزرگترها قرار بگیرد. هم مسئولان، هم پدر و مادرها، هم معلمان و متصدیان مسائل مربوط به جوانان. در قسمت دوم، خطاب اصلی من به شما جوانان است که مطالبی را با شما در میان خواهم گذاشت. .
اما قسمت اول که درباره‌ی مسوولیتهایی است که نسبت به جوان وجود دارد. باید بگویم که جوانی – این دوره‌ی مشعشع و درخشان – دوره‌یی است که اگر چه چندان طولانی نیست، اما آثارش ماندگار و طولانی در همه‌ی زندگی انسان است.
جوانها همان طوری که جسمشان نشاط و تازگی و نیرو دارد روحشان هم سرشار از نشاط است. این موجود را – با قدرت فکر او، با قدرت خرد او، با توان جسمی او، با توان عصبی او، با نیروهای ناشناخته‌ی وجود او – خدای متعال خلق کرده است تا از این طبیعت، از این خور و خواب و از این دنیای مادی، همچون وسیله‌یی استفاده کند و خود را به مقامات قرب الهی برساند.
نباید تصور کرد که این نگاه، نگاه منزوی و منعزل از دنیاست، نه، راه قرب الهی از وسط همین مادیات عبور می کند، اما در مادیات متوقف نمی‌شود. گناه بزرگ بشریتی که خود را در مادیت غرق کرده است، این نیست که به دنیا پرداخته است، گناه او این است که فراتر از خواستهای مادی، آرمانی را، ستاره‌ی درخشانی را، هدف و سرمنزل بلندی را تصور نکرده است.
ب – دوره جوانی مظهر درخشندگیهای آفرینش الهی
جوان در هر جامعه و کشوری، محور حرکت است. اگر حرکت انقلابی و قیام سیاسی باشد، جوانان جلوتر از دیگران در صحنه‌اند. اگر حرکت سازندگی یا حرکت فرهنگی باشد، باز جوانان جلوتر از دیگرانند و دست آنها کارآمدتر از دست دیگران است. حتی در حرکت انبیای الهی هم - جمله حرکت صدر اسلام - محور حرکت و مرکز تلاش و تحر ک، جوانان بودند.
آن کشورهایی که جوان کم دارند - کما این که بعضی از کشورها امروز به خاطر بعضی از سیاستهای تنظیم نسل و خانواده و از این حرفها، دچار کمبود نسل جوان هستند - ولو در علم و تکنولوژی و ترقیات جلو باشند، کارشان لنگ است، مجبورند از کشورهای دیگر جوان قرض بگیرند! جوان و جوانی، یکی از درخشندگیهای آفرینش الهی است. دشمنان جوامع این نکته را خوب تشخیص داده‌اند و بخصوص روی آن انگشت گذاشته‌اند.
ج – ویژگیهای دوره جوانی
1- استقلال خواهی، اسیر نبودن طبیعت جوان است
جوان مایل به استقلال است. جوان طبیعتاً سرش را بالا می گیرد و مایل نیست که اسیر و دنباله‌رو باشد.
2- انزجار از زورگویی و ظلم پذیری
خصوصیت بسیار مهمش این است که درمقابل مظاهری که از نظر فطرت انسانی زشت است – مثل ظلم، زورگویی، تبعیض، بی عدالتی، تقلب، دورویی و نفاق – حساسیت منفی دارد و آن را دفع میکند.
3- آرمانگرایی و پرهیز از مصلحت‌گرایی
§ آرمانگرایی در مقابل مصلحت گرایی است، عشق به آرمانها و مجذوب آرمانها شدن ، انسان وقتی که در محیط تلاش و کار معمولی زندگی قرار می گیرد، گاهی موانع جلوی چشم او را می گیرد، آرمانها را دور دست و غیر قابل دستیابی به انسان نشان می دهد، و این خطر بزرگی است. گاهی آرمانها فراموش میشوند. در محیط جوان، آرمانها محسوس، زنده، قابل دسترسی و دستیابی است، لذا برای آنها تلاش می شود، خود این تلاش ، تلاش مبارکی است.
4- صدق و صفا و خلوص در انجام فعالیت‌ها
خصوصیت دوم، صدق و صفا و خلوص است. در محیط معمولی زندگی، در محیط سیاست، در محیط تجارت، در محیط بده بستانهای اجتماعی، هر کسی هر حرفی که می زند، مواظب است ببیند از این حرف چه گیرش می آید و چه از دست می دهد، حالا بسته به این است که چه‌قدر زرنگ، چه‌قدر پشت هم‌انداز و چه‌قدر عاقل باشد.
5- خطرپذیری و شجاعت
جوان، سرشار از امید و نشاط است و مایل است کاری به او محول کنند و آن را با شجاعت و خطرپذیری انجام دهد.
6- گستاخی، ابتکار و نوآوری
نوآوری جوان، گستاخی جوان، ابتکار جوان، بسیاری از قیود را نپذیرفتن- در روحیه‌ی جوان هست.
7- اصلاح طلبی و اعتراض صادقانه در امور
§ جوان، حق را آسان می پذیرد، این خیلی مهم است. جوان، راحت و صادقانه اعتراض میکند و به دغدغه و بدون هیچگونه گرفتاری درونی، اقدام میکند، این هم بسیار مهم است. پذیرش آسان، اعتراض صادقانه و اقدام بی دغدغه را شما کنار هم بگذارید، ببینید چه حقیقت زیبایی به وجود می‌آید و چه کلیدی برای حل مشکلات است.
8- اجتناب از دلبستگی حزبی و قید و بندهای محدود کننده
خصوصیت سوم، آ“زادی و رهایی از وابستگیهای گوناگون حزبی وسیاسی و نژادی و امثال اینهاست.
د- خلاقیت، نوآوری و ابتکار در عرصه‌های علمی اجتماعی
نوآوری اصلاً چیزی نیست که اجازه لازم داشته باشد وکسی که می خواهد نوآوری کند، از کسی اجازه بگیرد. نوآوری باید در همه‌ی زمینه ها انجام بگیرد. معنای نوآوری این نیست که ما اصول پذیرفته شده‌ی منطقی و عقلانی خودمان را زیر سؤال ببریم. معنای نوآوری، پیشرفت و تکامل در اموری است که رو به تکامل هستند. مثلاً عدالت چیز خوبی است. هر کسی که بخواهد نوآوری کند، شیوه‌ی خوبی را برای تأمین عدالت پیدا می کند، اما در خوبی عدالت شک نمی کند. محبت به پدر و مادر، محبت به فرزند، یک امر طبیعی است، ممکن است کسی برای آن شیوه‌یی پیدا کند که تا کنون وجود نداشته است، اما در اصل این اصول کسی شک نمی کند. بنابراین، وقتی شما به نوآوری اشاره می کنید و می گویید جوان می خواهد نوآوری کند، لزوماً به آن معنی نیست که نوآوری شامل نوآوریهای غیر منطقی و نامعقول هم می‌شود. بنابراین، نوآوری درست مورد نظر است.
س- اجتناب از مفاسد اخلاقی و اجتماعی
1-اجتناب از مفاسد اخلاقی به منظور دفاع از هویت دینی و ملی و سازندگی کشور
§ از رفتار یک جامعه می‌شود فهمید که آیا این جامعه، قادر به دفاع از هویت و حیثیت خود هست یا نه. جامعه یی که مردم آن به مسایل شخصی بیشتر اهمیت بدهند تا مسایل کشور و مسایل جمعی، جامعه یی که درآن جوانان روبه فساد روند، جامعه‌یی که افراد مؤثر آن نسبت به مصالح انقلاب و کشور بی تفاوت و بی اعتنا شوند، جامعه یی که درآن اختلافهای سیاسی و مذهبی و گروهی و صنفی و قومی اوج بگیرد و رشد کند، جامعه‌یی که زن و مرد آن به عشرت و زندگی مرفه و توأم با فساد گرایش پیدا کنند، بدانید که این جامعه قادر به دفاع از خودنیست. چنین جامعه یی ازمصالح و شرف و حیثیت خود نمی تواند دفاع کند.
2-اجتناب از مظاهر سلطه فرهنگ غربی
§ فرهنگ غرب، مجموعه ایی از زیباییها و زشتیهاست. هیچ کس نمی تواند بگوید فرهنگ غرب یکسره زشت است؛ نه مثل هر فرهنگ دیگری، حتماً زیباییهایی هم دارد . هیچ کس باهیچ فرهنگ بیگانه یی این گونه برخورد نمی کند که بگوید که ما در خانه مان را صد در صد روی این فرهنگ ببندی؛ نه، فرهنگ غرب، مثل فرهنگ شرق، مثل فرهنگ جای دیگر دنیا، یک فرهنگ است که مجموعه یی از خوبیها و بدیهاست؛ و یک ملت عاقل و یک مجموعه ی خردمند، آن خوبیها را می گیرد، به فرهنگ خودش اضافه میکند، فرهنگ خودش را غنی میکند و آن بدیها را در میکند .
3-پرهیز از افراط گرایی درزیبایی و زیباسازی
این زیبایی و زیبا سازی، بایستی موجب این نشود که درجامعه انحطاط و فساد به وجود بیاید؛ چگونه ؟ راههایش مشخص است. اگرارتباط بی قید وشرط و بی بندی باری در روابط زن و مرد وجود داشته باشد، این موجب فساد خواهد شد. اگر به صورت افراطی به شکل مدپرستی دربیاید، این به فساد خواهد انجامید. اگر این مقوله‌ی زیباسازی و رسیدن به سرو وضع و لباس و امثال اینها مشغله‌ی اصلی زندگی بشود، انحراف و انحطاط است؛
4-اجتناب از مفاسد به منظور عروج و تقرب به خداوند
§ جوان به طور طبیعی اصل هماورد طلبی است.بسیار خوب، هماورد مورد علاقه‌ی ما که می خواهیم جوانان با آن دست و پنجه نرم کنند، نفس اماره است که انسان را به پستیها و زشتیها دعوت میکند و او را از عروج و تکامل باز می‌دارد. جوانان باید در مقابل شهوات و هوسهایشان و درمقابل همه‌ی آن انگیزه‌هایی که آنان را به چنین رذایلی فرا می خواند، مقاومت کنند.
ش – تقویت بنیانهای اخلاقی و معنوی
1-تقویت خودباوری و ایمان برای دستیابی به پیشرفت های علمی
§ پیشرفت علمی، احتیاج به نوعی ایمان دارد. آدم لاابالی بی بند و بار و هرزه و کسی که دنبال بازده‌ی نقد و بازده‌ی شخصی است، معمولاً دنبال تحقیقات دشوار علمی نمی رود. اگر ایمان بتواند بر دل انسان حکومت کند، این کمک خواهد کرد که انسان دنبال کار دشوار تحقیق علمی برود؛ چون کار تحقیق علمی نیز ضمن اینکه شیرین است، دشوار است و محرومیت و مشکلات دارد.
2-تقویت ایمان و ارتباط با خداوند برای نیل به اهداف آینده
§ حسن ایده‌ی خدایی این است که انسان می تواند با آن طرف اتکای خودش، و تجاوب کند؛ یعنی او موجودی و حقیقتی درمقابل شماست که حرف شماست که حرف شما را می شنود و درمقابل حرف شما هم حرفی دارد که آنرا به شما می‌گوید.
ص- تقویت اراده و ایمان برای سازندگی فردی و اجتماعی
1-تقویت اراده برای کسب قهرمانی درعرصه های اجتماعی و فرهنگی
§ آن چیزی که جوان ما را درمیدانهای ورزشی به کسب موفقیت می رساند، فقط توانایی جسمی نیست- توانایی جسمی فقط یک عنصر است – چیزهای دیگری هم درکنار آن وجود دارد که از لحاظ ارزشگذاری انسان خیلی مهم اند؛ یکی قدرت اراده است. خیلیها به طور طبیعی زور هم دارند، اما حتی اراده این را ندارندکه وقت معینی در روز بایستند، ورزش بکنند و خودشان را سالم نگه دارند. ورزش اراده می خواهد. ورزش، کارآسانی نیست. البته برای جوان- که دارای نیروی طبیعی است- شوق انگیز است ولیکن همان جوان هم اگر اهل اراده نباشد و ترجیح بدهد درگوشه ای بنشیند یا استراحت کند یا بخورد یا تلویزیون تماشا کند یا بخوابد، اصلاً ورزشکار نخواهد شد. خودورزش به اراده احتیاج دارد پیشرفت در ورزش به اراده بیشتر احتیاج دارد. برجسته تر شدن، قهرمان شدن وسرآمد شدن در ورزش به رجحان اراده این انسان بر اراده های دیگر احتیاج دارد. آن کسی که رقیب این قهرمان ماست، او هم ورزشکار و دارای اراده است. اما اراده این قهرمان بر اراده او رجحان پیدا میکند، و این یعنی برجستگی و امتیاز کامل در قدرت اراده.
جهت دریافت فایل مقاله بررسی وظایف اجتماعی جوانان لطفا آن را خریداری نمایید
مقاله برنامه‌ریزی پویا برای زمانبندی سیستم اتوبوسرانی
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 370 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 14 |
مقاله برنامه‌ریزی پویا برای زمانبندی سیستم اتوبوسرانی در 14 صفحه ورد قابل ویرایش
چکیده:
در این مقاله سعی شده جدیدترین کاربرد سیستم های حمل و نقل عمومی پیشرفته برای برنامه ریزی پویا سیستم اتوبوسرانی به منظور زمانبندی حرکت اتوبوسها، تشریح گردد. مبنای محاسباتی این روش بر اساس الگوریتم کالمن استوار است واز داده های سیستم مکانیابی خودکار وسیله نقلیه و شمارش خودکار مسافر در محاسبات خود استفاده می نمایند. وجه تمایز این روش با روشهای مشابه قبلی در این است که زمان ماندن اتوبوس در ایستگاه و زمان حرکت آن در خطوط را بطور جداگانه محاسبه می نماید لذا می تواند اثر زود و یا دیر رسیدن اتوبوس، بر زمان ماندن آن در ایستگاه و یا برعکس را مشخص نمایند. در خاتمه روش مورد نظر با روشهای شبکه عصبی، رگرسیون خطی و روش تاریخچه داده های قبلی مقایسه شده است.
کلید واژه: برنامه ریزی و زمانبندی اتوبوسرانی، برنامه پویا، حمل و نقل عمومی پیشرفته شمارش خودکار وسلیه نقلیه، مکانیابی خودکار وسیله نقلیه.
1- مقدمه
در شهرهائی که از سیتم های حمل و نقل عمومی پیشرفته بهره نمی برند، برنامه ریزی و زمانبندی سیستم اتوبوسرانی، از پیش تعیین شده و به صورت ثابت اعمال می گردد. مبنای محاسباتی روشهای زمانبندی مذکور اغلب مبتنی بر استراتژی بهینه می باشد که بر اساس ویژگی های خاص و عوامل موثر پروژه مورد نظر نظیر: سرعت جریان ترافیک، طول چرخه سرویس اتوبوسرانی، زمان انتظار، زمان سفر با وسیله نقلیه، تراکم ترافیک و ... استوار است.
در اینگونه روشهای زمانبندی؛ که در این مقاله به عنوان روشهای قدیمی معرفی میشوند؛ چنانچه بواسطه برخی از حوادث پیش بینی نشده نظیر: تصادفات، خرابی وسایل نقلیه در مسیر و غیره تغییری در سرعت جریان ترافیک، چگالی آن و... رخ دهد، رفتار سیستم قابل پیش بینی نبوده و منجر به بروز تأخیر می گردد. ولیکن در روشهای جدید ویا همان روشهای پویای زمانبندی حرکت اتوبوسها، تغییرات ایجاد شده در جریان ترافیک در برنامه ریزی بهنگام می گردد.
برای نشان دادن اهمیت مطالعه برنامه ریزی و زمانبندی حرکت اتوبوسها، از آمار و ارقام سال 1383 در شهر تهران استفاده می گردد. به طور موتوسط در هر روز هفته 2477270 مسافر توسط سیستم حمل و نقل اتوبوسرانی در شهر تهران جابجا می‌شود. حال چنانچه با زمانبندی و مدیریت صحیح حرکت اتوبوسها، تأخیر هر مسافر را فقط به میزان 2 دقیقه بتوان کاهش داد. در یک روز به طور متوسط از 82575 ساعت، اتلاف وقت مسافران جلوگیری می شود و با فرض هر روز کاری 8 ساعت می توان روزانه 3/28 نفر – سال در وقت شهروندان تهرانی صرفه جویی کرد.
تاکنون روشهای مختلفی برای پیش بینی زمانبندی سیستم اتوبوسرانی توسعه یافته است. که در این مقاله جدید ترین مدل پیش بینی زمان اعزام و رسیدن اتوبوسها در سیستم حمل و نقل عمومی اتوبوسرانی؛ با استفاده از اطلاعات سیستم های حمل و نقل عمومی پیشرفته؛ بیان می شود.
2- مروری بر سیستم های پیشرفته حمل ونقل عمومی
سیستم های پیشرفتة حمل و نقل عمومی جزئی از سیستم های هوشمند حمل و نقل می باشند که در حمل و نقل عمومی و به منظور بهبود عملکردها شامل: افزایش ایمنی، افزایش صرفه اقتصادی، بهبود کیفیت خدمات و ... ، استفاده شوند. از کاربرد های سیستم های پیشرفتة حمل و نقل عمومی؛ ایجاد پتانسیل خدمات بیشتر برای کاربران در کنترل فعالیت های ناوگان اتوبوس و بهبود سرعت، ایمنی و راحتی سفر می باشد. ارتقاء تکنولوژی حمل و نقل عمومی نظیر سیستم های خودکار مکانیابی وسیله نقلیه (AVL) ، سیستم های خودکار شمارنده مسافرین (APC) اثرات زیادی بر عملکرد سیستم اتوبوسرانی دارد. سیستم های پیشرفته حمل و نقل عمومی دارای قدمت کمی می باشند. نمونه های اولیه این سیستم در عمل به دهه 60 اوایل دهه 70 بر می گردد. اغلب این تکنولوژی ها بر اساس نشانگرهای ثابتی بودند، که می بایست در مسیر اتوبوس نصب می شدند. این نشانگرها مجهز به مبدل الترونیکی هستند و زمانی که اتوبوس ها از کنار آنها عبور می‌کنند، سیستم گیرنده تعیین وقت داخل وسیله، کد شناسائی را دریافت کرده، زمان و تاریخ عبور اتوبوس از کنار نشانگر مورد نظر را ثبت می نمایند. اجرا و نگهداری سیستم های پیشرفتة حمل و نقل عمومی اولیه نظیر نشانگر های ثابت، دارای هزینه های زیادی بودند. که از آن به بعد، تکنولوژی های جدیدی مثل سیستم موقعیت یابی جهانی (GPS) ارائه گردید که باعث کاهش هزینه ها شد. اداره حمل و نقل فدرال سیستم های پیشرفته حمل و نقل عمومی را به صورت زیر تقسیم بندی کرده است.
Shalaby & Farhabn . A از دانشگاه تورنتو در سال 2004 روشی را ابداء کردند که چنین پیامدهائی را پاسخگو باشد. دراین روش زمان حرکت اتوبوس در طول خط و زمان توقف در ایستگاه بطور جداگانه در یک چارچوب مدلسازی سازگار، مدل شده اند. در اینجا فرض شده است اطلاعات زمانهای حقیقی برای موقعیت اتوبوس در هر مکان و لحظه، تعداد مسافران که سوار و پیاده می شوند و زمانهای حقیقی اعزام و رسیدن اتوبوس از سیستم APC , AVL قابل دریافت باشند. سیستم مدلسازی فوق شامل دو الگوریتم جداگانه برای پیش بینی زمان حرکت در خطوط و زمان توقف در ایستگاه می باشد که هر دو از الگوریتم کالمن استفاده کرده اند. برای پیش بینی زمان حرکت اتوبوس در طول یک خط مشخص در لحظه k+1 الگوریتم اول؛ یا همان از اطلاعات سه روز گذشته زمان حرکت در خط مورد نظر استفاده شده است. به همین ترتیب زمان حرکت اتوبوس در خطوط برای اتوبوس قبلی در روز جاری در لحظه k محاسبه می شود. در این مطالعه از اطلاعات سه روز گذشته؛ بعلت محدودیت در آمار؛ استفاده شده است، بدیهی است که در کاربردهای عملی این الگوریتم می توان از اطلاعات روزهای بیشتری استفاده کرد.
الگوریتم دوم؛ یا همان مدل پیش بینی نرخ ورود مسافران؛ بطور مشابه از اطلاعات روزهای قبل استفاده می نماید. برای پیش بینی زمان توقف در یک ایستگاه بخصوص، نرخ ورود پیش بینی شده در فاصله عبور زمان پیش بینی شده ضرب می شود. در واقع با تفاضل زمان رسیدن اتوبوس قبلی به ایستگاه از زمان پیش بینی رسیدن اتوبوس بعدی به همان ایستگاه، این فاصله عبور زمانی محاسبه می شود. در ضمن در این مطالعه فرض شده که زمان صرف شده برای سوار شدن هر مسافر به اتوبوس 5/2 ثانیه می باشد.
در نظر گیری الگوریتم جداگانه برای پیش بینی زمان حرکت در خطوط اتوبوسرانی و زمان ماندن (توقف) در ایستگاه توانائی مدل را در تعیین اثر زود و یا دیر رسیدن اتوبوس به ایستگاه، بر پیش بینی زمان توقف در ایستگاه و اعزام از ایستگاه را افزایش میدهد و این بدیهی است، چون پیش بینی زمان ماندن اتوبوس در ایستگاه، تحت تأثیر زمان عملی رسیدن اتوبوس به ایستگاه، تحت تأثیر زمان عملی رسیدن اتوبوس به ایستگاه، می باشد. شکل 2 یک مسیر اتوبوس با چند ایستگاه را نمایش میدهد.
جهت دریافت فایل مقاله برنامه‌ریزی پویا برای زمانبندی سیستم اتوبوسرانی لطفا آن را خریداری نمایید