بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی
| دسته بندی | معدن |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 3006 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 98 |
بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی
عنوان صفحه
فصل اول:
کلیات..................................................................................................................... 1
موقعیت جغرافیایی ............................................................................................. 1
مقدمه .................................................................................................................... 7
فصل دوم:
خلاصه ای از زمین شناسی منطقه اردبیل ......................................................... 13
فصل سوم :
خاصیت پوزولان ................................................................................................. 18
بارزترین نکات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی ........................................ 19
کشورهای تولید کننده سیمان پوزولانی و استانداردهای آن.......................... 20
بررسیهای مقدماتی برای شناسایی و اکتشاف مواد پوزولان .......................... 22
مناطق مورد بررسی جهت اکتشاف مقدماتی مواد پوزولانی در اردبیل........... 24
1- توف برشها وهیا لوکلاستیت های ائوسن ................................................... 24
1-1- زمین شناسی.............................................................................................. 24
1-2- سنگ شناسی ............................................................................................. 28
1-3- پوزولان اکتیویته....................................................................................... 32
1-4- ذخیره احتمالی............................................................................................ 33
1-5- نگرشی به جنبه های اقتصادی.................................................................. 33
2- توف ها و توف برشهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل..... 34
2-1- خلاصه ای از زمین شناسی حوضه رسوبی نئوژن در جنوب اردبیل.... 34
2-2- بررسی توفهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان 41
2-2-1 اندیس شماره 1 ( اندیس چای سیغرلی)................................................. 41
الف- موقعیت جغرافیایی ................................................................................... 41
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 42
ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................... 47
د- آزمایشات میزان فعالیت پوزولانی................................................................ 57
م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 59
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 60
2-2-2 اندیس شماره 2 ( اندیس دیم سیغرلی – اوچقاز )................................. 61
الف – موقعیت جغرافیائی ................................................................................... 61
ب- شرح واحد های سنگی .................................................................................. 61
ج- مطالعات سنگ شناسی .................................................................................. 66
د- آزمایشات پوزولان اکتیویته.......................................................................... 71
م- ذخیره احتمالی................................................................................................ 71
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 72
2-2-3 اندیس شماره 3 ( اندیش قشلاق قاسملو ).............................................. 72
الف- موقعیت جغرافیایی..................................................................................... 72
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 72
ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................... 74
د- آزمایشات پوزولان اکتیویته ......................................................................... 78
م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 79
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی....................................................................... 79
2-2-4 – اندیس شماره 4 ( اندیس الماس کندی)............................................... 80
الف- موقعیت جغرافیایی..................................................................................... 80
ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 80
ج- مطالعات سنگ شناسی .................................................................................. 83
د- آزمایش پوزولان اکتیویته ............................................................................ 83
م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 84
هـ - نگرشی به جنبه های اقتصادی ................................................................... 84
3- ایگنمبریت ها و خاکسترهای آتشفشانی مربوط به فعالیت آتشفشانی سبلان 85
3-1- مختصری در مورد زمین شناسی آتشفشان سبلان ................................ 85
3-2- بررسی ایگنمبریت های دره قطور سویی بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان 88
3-2-1 مطالعات سنگ شناسی............................................................................ 89
3-2-2- آزمایش پوزولان اکتیویته ................................................................... 92
3-2-3- ذخیره احتمالی ...................................................................................... 92
3-2-4- نگرشی به جنبه های اقتصادی ............................................................. 93
3-3- نهشته های خاکستر دامنه های شرقی سبلان .......................................... 93
3-3-1- اندیس شماره 1( اندیس غرب سرعین ) .............................................. 94
3-3-2- اندیس شماره 2( اندیس حسن باری) .................................................. 97
3-3-3- اندیس شماره 3 ( اندیس ایمچه) .......................................................... 97
3-3-4- اندیس شماره 4 ( اندیس باری ) .......................................................... 98
3-3-5- اندیس شماره 5 ( اندیس دیج و یجین ) .............................................. 102
3-3-6- اندیس شماره 6- ( اندیس حمله ور ) ................................................... 102
3-3-7- مطالعات سنگ شناسی ......................................................................... 106
3-3-8- آزمایش پوزولان اکتیویته ................................................................... 107
3-3-9- ذخیره احتمالی ...................................................................................... 107
3-3-10- نگرشی به جنبه های اقتصادی........................................................... 108
ارزیابی کلی : ...................................................................................................... 109
پیش گفتار:
بهره برداری از حداکثر ظرفیت های نصب شده ماشین آلات و سایر عوامل که بتوانند کارآیی کارخانجات را به حداکثر برسانند و در عین حال نقش کاهنده و یا جایگزین منابع دیگر را داشته باشند هدفی است که « مدیریت ظرفیت» در بهره وری بیشتر واحدهای تولیدی دنبال می کند درکنار و هماهنگ بااین موضوع مهندسی صنایع نیزعوامل کیفی تولید را هدایت و سایر واحدهای مهندس را به این منظور بخدمت می گیرد. پژوهش در مورد استفاده از منابع پوزولان نیز از عملیاتی است که در چهار چوب نیل به این اهداف شروع و در حال انجام می باشد.
پوزولان یکی از منابع معدنی و مکانیکی موجود در طبیعت می باشد که از مخلوط کردن آن با کلینکر سیمان وسایش بحد لازم می تواند سیمانی را تولید نمود که از نقطه نظر بعضی از خواص نسبت به سیمان پرتلند معمولی امتیازهائی را دارا می باشد. استفاده از این ماده معدنی که نهایتاً باعث کاهش قیمت تمام شده سیمان و نیز افزایش تولید می گردد.
آنچه در این پروژه آمده است نتایج مربوط به اکتشاف ذخایر پوزولانی در شعاع 150 کیلو متری اطراف کارخانه سیمان اردبیل و هم چنین کارخانجات در دست احداث می باشد. بدین منظور پس از شناسایی هر کانسار پوزولانی روی نمونه ای مخلوط های مختلف صورت گرفته است. براساس این آزمایشات ارزیابی مقدماتی هر کانسار و انتخاب اولویت ها برای اکتشافات تفضیلی و بررسیهای نهایی کاربرد موجود در آن انجام پذیرفته است. بدیهی است انجام بررسیهای تفظیلی می بایست متقابلاً دنبال گردند. امید است این بررسیها بتواند آغازی برای استفاده مطلوب از منابع کشور و تولید انبوده این نوع سیمال گردد.
فصل اول: کلیات
الف- موقعیت جغرافیایی:
منطقه مورد مطالعه در شمال- شمالغرب ایران و بین طول جغرافیایی ´30 و ˚47 ˚40 و ˚48 و عرض جغرافیایی ˚38 تا ´30 و ˚38 واقع است. این منطقه بخش اعظم نقشه 250000: 1 چهار گوش اردبیل و بخش کمی از چهار گوش اهر را در بر می گیرد.
ناحیه مورد بررسی جزء استان اردبیل بوده و دارای آب و هوای سرد و نیمه مرطوب است. پوشش گیاهی آن خیلی کم (بجز ارتفاعات غربی تالش که دامنه شر قی شان پوشیده و جنگلی است) و زمستانی پر برف و سرد دارد. ارتفاعات آن( کوه سبلان ) در تابستان نیز پوشیده از برف میباشد. بطور کلی مشخصات جغرافیایی منطقه مورد مطالعه را بصورت زیر میتوان خلاصه نمود:
1- شهر ها:
تنها شهر منطقه شهر بزرگ و تاریخی اردبیل با بخش های نمین و نیر میباشد. شهر اردبیل با جمعیت 384125 نفر بدون احتساب روستاهای اطراف ( طبق سرشماری سال 1365 ) در طول جغرافیایی َ17 و ˚48 و عرض جغرافیایی 15َ و ˚38 واقع و ارتفاع آن از سطح دریا 1345 متر است.دارای آب و هوای سرد و مرطوب است، بطوریکه حداکثر درجه حرارت آن در تابستان ˚30 درجه سانتیگرادو حداقل درجه حرارت آن در زمستان ˚20- درجه سانتیگراد میباشد. رطوبت متوسط سالیانه هوای این شهر در ساعت 30/6 صبح 76 درصد، در ساعت 30/12 ظهر 65 درصد و مقدار بارندگی سالیانه بطور متوسط 350 میلیمتر است. دارای 135 روز یخبندان در سال است.
اردبیل شهری است با موقعیت کشاورزی، دامپروری و پرورش زنبور عسل، کشاورزی در دشت اردبیل و بیشتر در شرق شمال و شمالغرب این شهر گسترش دارد و محصولات عمده آن گندم، جو، سیب زمینی، تخم چغندر، سبزیجات و حبوبات است. دامپروری و پرورش زنبور عسل بیشتر در غرب و جنوب غرب ( دامنه کوه سبلان) و نیز در ارتفاعات شرقی آن ( کوه های تالش) صورت میگیرد. همه ساله در اواسط بهار عشایرایل سون گوسفندان خود را از ناحیه مغان برای چرانیدن به دامنه سبلان آورده و تا اوائل پاییز در آنجا میمانند و در چادرهای مخصوص ( سیاه چادر) زندگی میکنند. زبان مردم این شهر و نواحی اطراف آن ترکی آذری است و شیعه مذهب میباشند. از بخش های مهم تابع آن چند روستا ( عنبران و... ) وجود دارند که اهل تسنن میباشند. از بخش های مهم تابع آن نمین و نیر را می توان نام برد. بخش نمین در 30 کیلومتری شرق – شمال شرق آن واقع بوده و کارخانه سیمان اردبیل در جنوب این بخش قرار دارد. بخش نیر در حدود 40 کیلو متری جنوب غرب اردبیل واقع و جاده اردبیل – سراب از وسط آن میگذرد.
2- رود ها:
رودهای مهم منطقه مورد مطالعه بصورت زیر می باشند.
رودخانه قره سو: این رود خانه که بزرگترین رودخانه اطراف اردبیل میباشد از کوههای تالش در شرق اردبیل سرچشمه میگیرد و پس عبور از دشت اردبیل بطرف غرب امتداد می یابد. پس از عبور از دشت مشکین شهر در شمال این شهر با رودخانه اهر چای متصل شده و با یک چرخش 90 درجه ای در مسیر مستقیم بطرف شمال جریان یافته و به رودخانه ارس وصل میشود.
روخانه آستارا چای: این رودخانه در مرز ایران و شوروی جریان داشته و از دامنه شرقی ارتفاعات تالش در شرق نمین سرچشمه میگیرد و پس از طی مسافت حدود 50 کیلو متر از شهر مرزی آستارا عبور نموده و به دریای خزر وصل میشود
بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام
| دسته بندی | معدن |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 66 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 72 |
بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام
(فهرست مطالب)
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه
فصل اول تاریخچه مطالب قبلی
1-1- مقدمه 6
1-2- مشخصات جغرافیایی استان 6
1-3- راههای ارتباطی 12
فصل دوم ژئو مرفولوژی منطقه
2-1- مقدمه 14
2-2- زمین شناسی ناحیه ای 16
2-3- چینه شناسی استان 19
فصل سوم پی جویی وپتانسیل یابی
3-1- سنگ آهک 31
3-2- گوگرد 36
3-3- سنگ های تزئینی 43
3-4- دولو میت 53
3-5- گچ 62
3-6- بیتومین و قیر طبیعی 68
فصل چهارم بررسی کانیهای سنگین منطقه ایلا م
4-1- مقدمه 72
4-2- مشخصات سطحی زمین 72
4-3- طرح اکتشاف ونمونه برداری 73
4-4- تشریح نتایج 75
نتایج و پیشنهادات 80
منابع و مراجع 82
چکیده
در رابطه با طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی کانسارهای استان ایلام ، مواردزیر استفاده و نقشه های مورد نظرتهیه گردیده است. این مدارک عبارتند از :
1- فتوژئولوژی عکسهای هوایی مناطق موجود در برگه های (sheet) های حمیل، چغا کبود، جویزر، زرنه و رووان.
2- تهیه نقشه های پایه و اصلاح این نقشه ها با توجه به عملیات صحرایی
3- تهیه 5 نقشه زمین شناسی و معدنی با مقیاس 50000 :1 که واجد نقاط معدنی مشخص شده در طرح می باشد.
4- نمونه برداری از مناطق یاد شده و آنالیز نمونه های مذکور.
5- تهیه گزارش مربوط به طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی.
در این طرح جمعاً تعداد 40 آنالیز بر روی نمونه ها صورت گرفته است و تعداد 100 شبانه روز برای طرح مذکور کار صحرایی صورت گرفته است و نتیجه آن مشخص شدن تعدادی اندیس معدنی می باشد.
در بازدیدهای اولیه این ناحیه سنگ شیلی سیاه رنگ کربناته حاوی ذرات پراکنده سولفید به همراه کانی سبز رنگ و اکسیدهای آهن جلب توجه نموده است.
بر اساس نقشه های تهیه شده و مطالعات انجام شده وجود ناهنجاری های باریت و نیز بیتومین و کمی فسفات و سیلستین به همراه ناهنجاری های سولفورهای آهن (پیریت و مارکاسیت) حاوی مقادیری ارسنیک، روشن گردید. در حالیکه آثار کانیهای مس در سطح زمین یافت نشد. در هر حال نتایج آزمایشات عنصری می تواند امکان حضور عناصر دیگر را بازگو نماید.
مقدمه
منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست. امید است با پیگیری مطالعات که آغازش با این گونه پروژه هاست، بتوان با ایجاد کمترین هزینه توان معدنی آنرا مورد پژوهش و ارزیابی قرار داد.
در اکتشافات ژئوشیمیایی، ویژگی های ژئوشیمیایی و کانی سنگین کمپلکس های زمین شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد. در این ره گذر مسائل نمایان شده در اثر مطالعات فاز قبلی مورد بررسی قرار گرفته و نواحی امیدبخش معدنی با ارزیابی قابلیت تولید معدن آن در فازهای تفصیلی تر بدست می آید.
ناحیه اکتشافی مورد درخواست در خط راست حدود 35 کیلومتری باختر تا شمال باختری شهر ایلام در منطقه ای کوهستانی قرار دارد. گستره مزبور از نظر زمین شناسی در منطقه زاگرس و در قلمرو سنگ های رسوبی با روند ساختاری شمال باختری قرار دارد.
کوشش بر آنست که با ایجاد کمترین هزینه و با بازدهی مناسب طرح اکتشاف ناحیه تدوین گردیده و نتیجه گیری لازم برای پاسخ به سؤال اصلی معدنی ناحیه مزبور، یعنی وجود کانی سازی مس ارائه شود.
خاطرنشان می سازد که زون زاگرس حدود مساحت کشور را در بر گرفته این در حالی است که کمترین اطلاعات زمین شناسی را داراست، به ویژه از نظر تحقیقات معدنی بجز نفت عملاً صفر است شاید زمان آن رسیده باشد که این ناحیه عظیم را برای استفاده از کانیهای صنعتی و مهمتر از آن تحقیق پتانسیل معدنی آن مورد پژوهش قرار داد.
فصل اول
تاریخچة مطالعات قبلی
1-1-مقدمه
استان ایلام طبق تقسیمات زمین شناسی در بخش زاگرس چین خورده یا زاگرس خارجی واقع در جنوب غربی ایران واقع شده است پهنای این زون را 150 تا 250 کیلومتر تخمین زده اند، احتمالاً در برخی نواحی به زیر زاگرس رورانده کشیده می شود. این ناحیه توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه شده است علاوه بر مطالعات فوق که بیشتر به صورت ناحیه ای و برای کارهای نفتی صورت گرفته است مطالعاتی که در استان ایلام و در رابطه با مواد معدنی تا کنون صورت گرفته عبارتند از:
- طرح مطالعاتی مواد اولیه مصالح ساختمانی استان ایلام که توسط یک گروه مطالعاتی در سال 1362 صورت گرفته است.
- گزارش طرح مطالعه پی جویی مواد معدنی دولومیت و خاکهای صنعتی استان ایلام – علی امامعلی پور – میرصالح میر – محمدی – مجری طرح: محمدعلی رضا قلی
- گزارش پراکندگی و تخمین ذخیره شن و ماسه شهریور 63 منوچهر سالمی، مجید ابراهیمی ساعتی.
هر چند از دیدگاه زمین شناسی و معدنی نقاط کور فراوانی در استان دیده می شود اما مطالعات فوق کمک شایان توجهی درباره کانسارهای موجود در استان نموده است بطوریکه تقریباً منابع گچ، آهک، شن و ماسه و خاک رس استان شناسایی شده و در بیشتر نقاط نیز به مرحلة بهره برداری رسیده است.
1-2-مشخصات جغرافیائی استان
استان ایلام با مساحتی حدود 19045 کیلومتر مربع تقریباً 2/1 درصد مساحت کل کشور در غرب ایران بین 31 درجه و 58 دقیقه تا 34 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه 24 دقیقه تا 48 درجه و 10 دقیقه
طول شرقی قرار دارد.
استان ایلام از شمال به استان کرمانشاه از غرب به کشور عراق (در حدود 430 کیلومتر از مرز مشترک ایران و عراق در این استان می باشد.) از جنوب به قسمتی از استان خوزستان و از شرق به استان لرستان محدود بوده و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای 5 شهرستان 12 بخش و 41 دهستان و 1022 آبادی می باشد. استان تا قبل از سال 1343 یکی از شهرستانهای تابع استان کرمانشاه بوده و سپس با تغییراتی از نظر تقسیمات کشوری و منظم شدن دهستانهای مجاور در سال 1345 به فرمانداری کل و در سال 1353 به استان تبدیل گردید. شهرستان ایلام در فاصله حدود 730 کیلومتری تهران واقع شده و دارای مساحتی در حدود 4000 کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا 1319 متر می باشد.
شهرایلام در دره ای کوهستانی قرار گرفته و با ارتفاعات کبیر کوه (در جنوب شرقی) و مانشت (شمال و شرق) محصور گردیده است، استان ایلام منطقه ای است کوهستانی که مهمترین کوههای آن عبارتند از: کبیر کوه که بلندترین قله آن ورزین دارای ارتفاع 3062 متر و دینار کوه که بلندترین قله آن 2600 متر ارتفاع دارد، رشد سالانه جمعیت در دهه گذشته 5/4 درصد بوده که در بعضی از بخشهای استان به 7% نیز می رسد. رشد نرخ بیکاری استان حدود 20% می باشد فعالیت اغلب ساکنین استان را دامداری توأم با کشاورزی تشکیل می دهد. از مساحت استان ،469000 هکتار جنگل، 1200000 هکتار مراتع، 200000 هکتار اراضی دیم و 50000 هکتار اراضی آبی می باشد.
در این استان طوایف عرب، لر و کرد وجود دارد که علیرغم تنوع در گویش و فرهنگ همه در اعتقاد به مذهب شیعه اثنی عشری و وفاداری به انقلاب اسلامی مشترک می باشند. (حدود 93/99 درصد مسلمان هستند) با توجه به سرشماری سال 1370 جمعیت استان به حدود (440693) نفر رسید مردم ایلام در زمره
مطمئن ترین مرزداران کشور هستند که طی 8 سال دفاع مقدس با نثار خون شهیدان خود این واقعیت را ثابت کردند.
مهمترین ارتفاعات این استان عبارتند از:
1- کبیر کوه، که جهت آن از شمال غرب به جنوب شرقی استان ایلام بوده و بلندترین قله آن بنام ورزین 3062 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
2- دینار کوه، با ارتفاع 2600 متر از شعب کبیرکوه بوده و بین آبدانان و دهلران واقع است.
3- کوههای یخجیر، سیاه کوه، سرخ کوه، حمرین کوه، از ارتفاعات مهم منطقه محسوب شده و از شعبات کبیرکوه بشمار می روند.
بخش جنوبی استان ایلام که عمدتاً اراضی شهرهای مهران و دهلران را در بر می گیرد، خالی از ارتفاعات و مرکب از دشتهای صاف و هموار است.
دشتها:
دشتهای مهم استان عبارتند از دشت مهران، محسن آب، حسین آباد، دشت کلات، مورموری در آبدانان و دشت عباس.
استان ایلام از نظر اقلیمی جزء مناطق گرم ایران بشمار می رود ولی عامل ارتفاع نقش مهمی در تنظیم وضع اقلیمی وفصول درجه حرارت محلی دارد. خصوصیت یک چنین منطقه ای اختلاف زیاد درجه حرارت شب و روز و بین کوه و دشت می باشد.
در تیر ماه درجه حرارت دما به 400 درجه سانتی گراد می رسد که همین پدیده به فرسایش مکانیکی کمک می نماید. به هنگام گرمای تابستان، مردم ناگزیر به داخل کوهها و دره های واقع بین دو چین خوردگی مهم
کبیرکوه و انجیرکوه پناه می برند و به هنگام سرمای زمستان روانه مناطق شرق بین النهرین می شوند. به این ترتیب تنها منطقه ای که در تمام سال از حداقل رطوبت لازم برای زندگی برخوردار می باشد، همان دره های واقع بین دو چین خوردگی است. باران بهاره در پشت کوه زیاد است. میزان بارندگی در مناطق مهران و دهلران سالیانه حدود 200 تا 300 میلی متر است و در شمال و شمال شرقی استان به 300 تا 900 میلیمتر می رسد. میزان متوسط باران سالانه 390 میلی متر است ولی در ارتفاعات هر زمستان باید انتظار برف را داشت.
هوای سرتاسر ایلام با وجود کوهستانی بودن منطقه در زمستان مه آلود و در تابستان بر اثر گرمای شدید دشت و سوختن علفها و وزش بادها از دشت به کوه غبارآلود است. می توان گفت که روی هم رفته در بخش کوهستانی 8 ماه و در بخش دشتها 4-3 ماه خوش هوائی وجود دارد. به طور کلی می توان گفت که شهر ایلام منطقه ایست که با ارتفاع زیاد سرد سیری بوده و از هوایی سالم بخصوص در فصل تابستان معتدل برخوردار است.
در صورتیکه منطقه مهران چون در دشت واقع شده و ارتفاع کمتری دارد. دارای آب و هوای گرم است (وزش بادهای گرم در تابستان مزید بر گرمای هوای این منطقه در تابستان می شود).
آب :
با توجه به میزان بارندگی و وجود رودخانه های متعدد، اکثر مناطق این استان از نظر تأمین آب دارای شرایط مطلوبی است. ولی با توجه به اینکه محل استخراج معادن عمدتاً در نقاط دور از نواحی مسکونی می باشد مسئله تأمین آب مورد نیاز برای معادن و یا تأسیسات و کارخانجات بهره برداری و تولیدی از اهمیت خاص برخوردار است.
منابع آب سطح استان را در دو بخش آبهای سطحی (رودخانه ها) و آبهای زیرزمینی می توان بررسی نمود:
رودخانه ها: رودخانه های این استان عموماً از کبیرکوه سرچشمه می گیرند و به طرف شرق جریان دارند.تعدادی از آنها به رودخانه سیمره منتهی شده و برخی دیگر از مرز کشور عبور کرده و به خارج از کشور می ریزند. استان از نظر حجم آب رودخانه غنی است و علی الظاهر تعداد رودخانه ها بیش از 11 بستر با آبدهی های مختلف گزارش شده است که مورد استفاده 146 آبادی قرار می
گیرند و بر روی آنها بیش از 255 هکتار از اراضی را آبیاری می کند، مهمترین رودخانه های این استان عبارتند از:
رودخانه های سرابله، چرداول، سراب کلان، سراب زنجیره، گرو، گنجه، کلم، سیکان و شیخ مکانی که اغلب از کبیرکوه سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن اراضی وسیعی از استان به رودخانه سیمره می ریزد.رودخانه کنجانچم (آبدهی این رودخانه در زمستان و بهار 5-4 متر مکعب در ثانیه و در پائیز و زمستان 2-8/0 متر مکعب و در مواقع سیلابی نیز به 500 متر مکعب در ثانیه می رسد)، چنگوله (5/1 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح سولفاته و کلرور است)، گاوی (که از جمله رودخانه های سیلابی بشمار می رود و حدوداً 2-1 ماه در سال آب دارد) و میمه (2 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح فسفره است) از دیگر رودخانه های این استان محسوب می گردد.
آبهای زیرزمینی:
با وجود پهنه های وسیعی از طبقات غیر قابل نفوذ در سطح استان، سفره های آب زیرزمینی در اکثر مناطق وجود داشته و مورد بهره برداری قرار می گیرد.خروج آب زیرزمینی به سطح زمین به صورت چشمه های متنوع، عمدتاً در کنار ارتفاعات دیده می شود که سرچشمه برخی از رودخانه های منطقه را تشکیل می دهند. این چشمه ها اغلب از لایه های آهکی و در
فصل مشترک آهکها با لایه های نفوذ ناپذیر مجاور خارج می گردند مهمترین این چشمه ها در مناطق سراب، سراب کارزان، سراب باغ، دره شهر و سراب آبدانان دیده می شوند.
سفره های آبرفتی در کلیه دشتهای آبرفتی وجود دارد و بر حسب نوع لایه های زمین شناسی اطراف دشت کیفیت آب سفره ها متفاوت است.
در دشت ایلام سطح آب زیرزمینی بالا است و متوسط عمق آب در حدود 3 متر می باشد. کیفیت آب مناسب بوده و از تیپ کربناته است.
در دشت صالح آباد سفره آب زیرزمینی گسترش مناسب دارد لیکن درصد املاح آب بالاست و تیپ آب کلروره و سولفاته است. در قسمتهای جنوبی تر دشت رودخانه کنجانچم دارای آب شور است.
در سفره آب زیرزمینی دشت مهران، سطح آب بالا بوده و میانگین آن بالای 3 متر است. کیفیت آب در بخشی که توسط رودخانه کنجانچم تغذیه می شود مناسب نیست و نسبتاً شور است ولی در بخشی که توسط رودخانه گاوی تغذیه می گردد. از شرایط بهتری برخوردار است.
در دشت دهلران، سطح آب زیرزمینی دشت نسبتاً بالاست و دارای عمقی معادل 6 متر می باشد. کیفیت آب در بخش بالای دشت مناسب است ولی در وسط دشت وجود آب شور محدودیت هائی در بهره برداری از چاههای آب ایجاد می کند.
دشت عباس – گرچه این دشت وسیع توسط آبرفت پوشیده شده است، لیکن ضخامت آبرفت در بخش اعظم دشت ناچیز است. در بخش شرقی دشت وجود آب با کیفیت مناسب امکان بهره برداری از آن را فراهم کرده است. قابل توجه است که سفره آب سطحی این دشت دارای کیفیت نامناسب می باشد.
دشت کارزان – اگرچه وجود چشمه های فراوان در این دشت، حفر چاههای آبرفتی را منتفی می کند، لیکن
می توان اظهار نمود که سطح آب زیرزمینی در این دشت بالا بوده و کیفیت آن مطلوب می باشد.
دشت هلیلان – این دشت نیز دارای سفره های آبرفتی مناسب می باشد. و کیفیت آب آن خوب است سفره های آب زیرزمینی موجود در آهکها نیز می توانند یکی از مهمترین منابع تأمین آب بخصوص در نقاطی که کیفیت آب سفره آبرفتی نامناسب است، باشد. این سفره ها عمدتاً در آهکهای سازند آسماری و ایلام – سروک ذخیره شده اند.
1-3-راههای ارتباطی:
استان ایلام دارای یک شبکه هماهنگ نمی باشد و با توجه به اینکه استان فاقد هر گونه شبکه راه آهن و فرودگاه بوده و روستاها و شهرها پراکنده می باشد. اهمیت یک شبکه صحیح ارتباطی ضروری بنظر می رسد و اتصال استان به خط راه آهن کشور از محور اندیشمک یا محور الیگودرز پیشنهاد می گردد. همچنین فرودگاه که یکی از عوامل اصلی توسعه منطقه بحساب می آید که بحول وقوه الهی تا پایان سال 73 قسمتی از آن به مرحله بهره برداری می رسد. طول راههای اصلی استان بیش از 400 کیلومتر و راههای فرعی آن بیش از 750 کیلومتر می باشد. شبکه راههای موجود باعث اتلاف مقدار متنابهی از تولیدات کشاورزی و دامی استان شده و این مسئله بر توزیع این محصولات در سطح استان مؤثر می باشد مطالعات انجام شده نشان می دهد در صورت ایجاد یک شبکه هماهنگ ارتباطی، استان می تواند بسیاری از مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذائی ساختمانی را تأمین نموده و باعث رونق سرمایه گذاری در منطقه و جذب نیروی متخصص گردد.
مجموع راههای در دست ساختمان استان 648 کیلومتر است. همچنین 283 کیلومتر راه نیز مطالعه شده جهت گسترش راههای استان در نظر گرفته شده و 658 کیلومتر راه در دست مطالعه و بررسی می باشد. همچنین در برنامه پنج ساله اول 2 محور اصلی، 11 محور فرعی و 500 کیلومتر راه روستائی در نظر گرفته شده است.
ضمناً با توجه به اتمام عملیات حفر تونل آزادی بطول 1172 متر و راه اندازی آن تا پایان سال 75 نقش مؤثری در ایجاد راه ارتباطی استان دارا می باشد.
فصل دوم
ژئومورفولوژی منطقه
2-1- مقدمه
بطور کلی، سیمای ژئومورفولوژیکی استان را رشته کوهها و نواحی کوهستانی، دشتها و تپه ماهورها تشکیل می دهد، بطوریکه – از کل مساحت استان کوهستانی و عمدتاً پوشیده از جنگل و بقیه را دشتها و تپه ماهورها شامل می شود.
گسترش عمومی رشته کوهها و ارتفاعات در نیمه شرقی و شمال شرقی و گسترش دشتها و نواحی کم ارتفاع در نیمه غربی و جنوبغربی می باشد، ولی این حالت کلیّت نداشته بطوریکه در بین رشته کوههای مرتفع نیز دشت های عموماً کم وسعت قرار دارند که زمینهای مزروعی عشایر بر روی آنها واقع شده است.
عوامل کنترل کننده سیمای ریختار شناسی و چهره پرداز منطقه شامل عوامل ساختاری، لیتولوژیکی و فرآیندهای آب و هوائی می شود.
بررسی سیستم آتشباری نانل
| دسته بندی | معدن |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 7545 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 99 |
بررسی سیستم آتشباری نانل
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مواد منفجره مصرفی در معادن
1-1- مقدمه............................................................................................................... 1
1-2- باروت............................................................................................................... 2
1-3- آنفو (ANFO)................................................................................................. 3
1-4- آنفوی مقاوم درمقابل آب (Akvanol)........................................................... 4
1-5- آنفوی سنگین (Heavu ANFO)................................................................... 5
1-6- مواد منفجره ژله ای (Slurry)........................................................................ 5
1-7- مواد منفجره امولسیون (Emulsion)............................................................. 6
1-7-1- امولیت (Emulite)...................................................................................... 8
1-8- امولان (Emulan)........................................................................................... 8
1-9- دینامیت (Dynamite)..................................................................................... 9
فصل دوم: عوامل انفجاری
2-1- مقدمه............................................................................................................... 10
2-2- فتیله اطمینان (Safety Fuse)......................................................................... 10
2-2-1- آتشکاری با فتیله اطمینان و چاشنی............................................................ 11
2-2-2- مزایا و معایب فتیله اطمینان......................................................................... 11
2-2-2-1- مزایا........................................................................................................ 11
|
2-2-2-2- معایب...................................................................................................... 12
2-3- فتیله انفجاری (Detonating Cord).............................................................. 12
2-3-1- مزایا و معایب فتیله انفجاری....................................................................... 13
2-3-1-1- مزایا ....................................................................................................... 14
2-3-1-2- معایب...................................................................................................... 14
2-4- چاشنی برقی..................................................................................................... 14
2-4-1- مزایا و معایب آتشباری برقی...................................................................... 15
2-4-1-1- مزایا........................................................................................................ 15
2-4-1-2- معایب ..................................................................................................... 16
2-5- سیستم هرکودت (چاشنی گازی)..................................................................... 16
2-5-1- مزایا و معایب سیستم هرکودت.................................................................. 17
2-5-1-1- مزایا........................................................................................................ 17
2-5-1-2- معایب ..................................................................................................... 17
2-6- سیستم نانل...................................................................................................... 18
2-6-1- مزایای سیستم نانل..................................................................................... 18
2-7- پرایمر............................................................................................................... 19
2-8- بوستر............................................................................................................... 19
2-9- تأخیر و نقش آن در پارامترهای انفجار و خردشدگی سنگها.......................... 20
فصل سوم: بررسی سیستم نانل و استفاده از آن در چند معدن
3-1- مقدمه............................................................................................................... 23
3-2- فرآیند ساخت نانل............................................................................................ 24
3-3- اجزاء تشکیل دهنده واحد نانل......................................................................... 25
3-3-1- تیوپ نانل..................................................................................................... 25
3-3-2- چاشنی......................................................................................................... 26
3-3-3- رابط............................................................................................................. 27
3-3-4- استارتر........................................................................................................ 28
3-3-5- برچسب مشخصات نانل.............................................................................. 29
3-3-6- گیره............................................................................................................. 29
3-4- آزمایشهای انجام شده در روی تیوپ نانل...................................................... 29
3-4-1- بررسی مقاومت تیوپ نانل.......................................................................... 29
3-4-2- حساسیت در مقابل عوامل شیمیایی............................................................. 30
3-5- انواع چاشنی نانل............................................................................................. 30
3-5-1- چاشنی NONLE GT/MS........................................................................ 32
3-5-2- چاشنی NONEL GT/T............................................................................ 32
3-5-3- چاشنی NONEL UNIDET................................................................... 33
3-6- انواع رابط........................................................................................................ 34
3-6-1- رابط نوع UB0........................................................................................... 34
3-6-2- رابطهای نوع UNIDET............................................................................. 34
3-6-3- رابط خوشه ای .......................................................................................... 35
3-7- تحلیل مراحل آتشباری با نانل.......................................................................... 35
3-7-1- اتصالات با استفاده از رابط UB0.............................................................. 36
3-7-2- اتصال تیوپ نانل به فتیله انفجاری (کرتکس).............................................. 38
3-7-3- اتصال توسط رابط خوشه ای..................................................................... 39
3-8- آتش کردن مدار نانل....................................................................................... 40
3-8-1- ماشین انفجار دستی HN1......................................................................... 40
3-8-2- ماشین انفجار پنوماتیک از راه دور PN1................................................... 42
3-8-3- انفحار با چاشنی الکتریکی........................................................................... 43
3-9- چند نمونه از نحوه اتصال مدار با استفاده از چاشنی و رابط های نانل......... 43
3-9-1- مدار انفجار کوچک پلکانی........................................................................... 43
3-9-2- مدار انفجار بزرگ پلکانی............................................................................. 44
3-9-3- انفجار جهت حفر ترانشه............................................................................. 45
3-9-4- اتصال با استفاده از رابط های NONEL UNIDET برای معادن روباز........... 46
3-9-5- اتصال با استفاده از رابط های NONEL UNIDET برای حفر ترانشه.. 49
3-9-6- آتشباری تونل.............................................................................................. 50
3-10- استفاده نانل برای آتشباری معدن ماگما سوپریور سوپریور آریزونا.......... 51
3-10-1- آزمایش نانل در حفر راهروها.................................................................. 51
3-10-2- آزمایش نانل در کارگاههای استخراج معدن ماگما سوپریور................... 51
3-10-3- تاثیرات خرجگذاری نانل و بهم بستن آن ................................................. 52
3-11- استفاده از نانل برای آتشباری معدن طلای هارمونی................................... 53
3-12- استفاده از نانل در معدن گل گهر ................................................................. 60
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و نتایج بدست آمده از استفاده نانل
4-1- معدن ماگما سوپریور...................................................................................... 74
4-1-1- چال منفجر نشده (Misfire)....................................................................... 74
4-1-2- مطالعه زمانی............................................................................................... 74
4-1-3- استاندارد کردن الگوی حفاری.................................................................... 75
4-1-4- نتایج بدست آمده از استفاده نانل در معدن ماگما سوپریور....................... 75
4-2- معدن طلای هارمونی....................................................................................... 76
4-2-1- نتایج بدست آمده از بکارگیری سیستم نانل در معدن طلای هارمونی........ 78
4-3- معدن گل گهر................................................................................................... 81
4-4- مراحل قبل از خرج گذاری .............................................................................. 82
4-5- هنگام خرجگذاری ........................................................................................... 82
4-6- وصل کردن مدار............................................................................................. 83
4-7- کنترل اتصالات ................................................................................................ 83
4-8- مهلت نگهداری در انبار.................................................................................... 84
4-9- محصولات آسیب دیده .................................................................................... 84
4-10- نتایج .............................................................................................................. 85
فهرست منابع.............................................................................................................. 87
پیوست........................................................................................................................ 89
چکیده
این پروژه عنوان بررسی سیستم آتشباری نانل را به خود اختصاص داده است. ابتدا مواد منفجره صنعتی (مواد منفجره معمول در معادن) بطور مختصر شرح داده شده است و از آنجا که اکثر مواد منفجره مورد استفاده در کارهای معدنی از حساسیت پایینی برخودارند، عوامل انفجاری مورد بررسی قرار گرفته اند. مقایسه انجام گرفته بین عوامل انفجاری، نشان دهنده این است که سیستم نانل دارای برتری هایی نسبت به دیگر عوامل میباشد. شرح کامل جزییات این سیستم بدنه اصلی این پروژه را تشکیل میدهد. بدنبال بررسی این سیستم، شرح نتایج بدست آمده از استفاده نانل در معدن مس ماگما سوپریور، سوپریور آریزونا، معدن طلای هارمونی و معدن سنگ آهن گل گهر ارائه شده است.
فصل اول: مواد منفجره مصرفی در معادن
1-1- مقدمه
در اوایل قرن هفدهم باروت سیاه تولید گردید و برای لق کردن سنگ در صنعت معدن، انفجار جایگزین روش اصلی یعنی حرارت دادن شد. با ورود به قرن هیجدهم باروت بطور گسترده ای در کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار گرفت تا زمانی که ویلیام بیکفورد انگلیسی فتیله اطمینان را در سال 1831 به ثبت رساند. این فتیله یک وسیله مطمئن و ایمن برای آتش زدن باروت در اختیار آتشکاران قرار گرفت.
درسال 1846، اسکانیوسوبره رو که یک ایتالیایی بود نیتروگلیسیرین را کشف کرد. آلفرد نوبل برای ایمن کردن نیتروگلیسیرین به هنگام حمل و نقل در سال 1867 آنرا جذب Kieselguhr (نوعی خاک دیاتومه) کرد که نه تنها سه برابر وزن خود نیتروگلیسیرین را جذب می کرد بلکه از حساسیت آن نسبت به ضربه می کاست و پس از خمیر شدن و شکل گرفتن به صورت فشنگ در داخل کاغذ پیچانده می شد بدین ترتیب دینامیت اختراع شد.
آلفرد نوبل در سال 1875، نیتروگلیسیرین حل کرد و بدین ترتیب ژلاتین انفجاری (نوعی دینامیت) که مخلوطی ژلاتینی شکل از 92% نیتروگلیسیرین و 8% نیتروسلولز بود ساخت. و در سال 1879 از مخلوط کردن نیترات سدیم و سایر مواد به ژلاتین انفجاری مواد منفجره ضعیفتر بدست آمد. در سال 1920، نیتروگلیکول به دینامیت اضافه شد که نقطه انجماد آن را بطور قابل ملاحظه ای پایین آورد.
در سال 1956، آنفو (نیترات آمونیوم و گازوئیل) وارد بازار آمریکا شد. در سال 1985 نیترونوبل، آنفوی جدیدی را که مقاومت بیشتری در برابر آب داشت به نام Akvanol عرضه کرد.
و در سال 1960، اسلاری و مواد منفجره با گرانروی بالا تولید شدند ودر سال 1970 امولسیونهای انفجاری (امولیت) و در سال 1980، آنفوی تقویت شده جدید (امولان) تکمیل و عرضه شدند که تحول جدیدی را در چالهای آبدار بوجود آوردند. (9)
مواد منفجره صنعتی را به دسته های زیر تقسیم گردیده اند: (7)
1- مواد منفجره دانه ای مثل باروت و نیترات آمونیوم
2- مواد منفجره ژله ای
3- دینامیت ها
1-2- باروت
باروت مخلوطی مکانیکی از نیترات سدیم یا پتاسیم زغال و گوگرد است. در حالی که هیچکدام از آنها ماده منفجره نیستند. باروت از مواد منفجره کند سوز است و سرعت سوختن آن در مقایسه با مواد منفجره قوی خیلی کمتر از آنهاست. ترکیب انواع باروت در جدول (1-1) آمده است.
جدول (1-1): ترکیب انواع باروت (7)
|
مواد ترکیبی |
درصد ترکیبی در دو نوع A و B |
|
|
A |
B |
|
|
نیترات پتاسیم |
74 |
- |
|
نیترات سدیم |
- |
71 |
|
زغال |
6/15 |
5/16 |
|
گوگرد |
4/10 |
5/12 |
حساسیت به ضربه و سرعت سوختن باروت نیترات سدیم دار (B) کمتر از باروت نیترات پتاسیم دار (A) است. ازدیاد زغال سبب کمتر شدن سرعت سوخت میشود. مقدار رطوبت کمتر از 2% و تغییر مختصر گوگرد اثری در سرعت سوختن باروت ندارد. باروت درفضای باز با سرعت 1cm/sec می سوزد و چنانچه شرایط سوختن سریع فراهم شود سرعت سوختن آن به 450m/sec می رسد. باروت را میتوان به صورت فله در چال ریخت یا به صورت فشنگهای ساخته شده به شکل استوانه مصرف کرد. (7)
1-3- آنفو (ANFO)
آنفو حروف اول کلمات (Ammonium Nitrate Fuel Oil) به معنی مخلوط نیترات آمونیوم و سوخت مایع است. نیترات آمونیوم در اکثر مواد منفجره بعنوان اکسید کننده مصرف دارد.
آنفو به علت ارزانی و ایمنی زیاد بمقدار وسیعی در کارهای معدنی مصرف میشود. بطور کلی آنفو شامل 94% نیترات آمونیوم است که دانه های آن با مواد ویژه ضد کلوخه شدن (Anticake) پوشیده شده و 6% سوخت مایع هم جذب آن گردیده است.
در پیرامون مواد ضد کلوخه شدن باید گفت که این مواد از این جهت به نیترات آمونیوم افزوده میشود که اولا از بهم چسبیدن دانه های نیترات و کلوخه شدن آنها جلوگیری نماید و در مرحله بعد باعث گردد که دانه های نیترات آمونیوم از استحکام کافی در برابر تغییرات درجه حرارت و تغییرات درصد رطوبت برخوردار شوند.
البته لازم به ذکر است که میزان افزودن مواد ویژه ضد کلوخه شدن باید به اندازه ای باشد که روی جذب گازوئیل اثر منفی نگذارد. حساسیت آنفو به انفجار مربوط به ترکیب، خواص فیزیکی ، ابعاد دانه ها و وزن مخصوص آن میباشد. سرعت انفجار آنفو با ازدیاد قطر خرج اضافه میشود و به حداثر 4300m/sec در قطر 13cm می رسد. محصور بودن نیز سرعت انفجار آنفو را بالا میبرد ماکزیمم انرژی از انفجار آنفوزمانی است که مقدار سوخت به 7/5 % برسد. اضافه کردن فلزات سوختی نظیر آلومینیوم سبب ازدیاد انرژی آنفو میباشد.
بررسی اصول طراحی روشنایی ایستگاه مترو پانزده خرداد
| دسته بندی | برق ، الکترونیک و مخابرات |
| بازدید ها | 3 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 451 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 54 |
بررسی اصول طراحی روشنایی ایستگاه مترو پانزده خرداد
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- مقدمه............................................................................................................... 1
- مصارف مهم ایستگاه...................................................................................... 2
- تابلوهای روشنائی........................................................................................... 4
- روشنائی اضطراری........................................................................................ 7
*تابلو MLP1............................................................................................. 9
*تابلو MLP2............................................................................................. 13
- محاسبات مربوط به روشنائی......................................................................... 17
*محاسبه روشنائی سکوها......................................................................... 17
* محاسبه روشنائی برای سالن بلیت‌فروشی و هال ورود به سکو........... 20
* محاسبه روشنائی برای محل‌های اتاق مدیر ایستگاه به باجه بلیت‌فروشی- اتاق حسابداری 21
* محاسبه روشنائی راهروهای بخش تهویه و تهویه تونل........................ 22
* محاسبه روشنائی تهویه تونل................................................................. 23
* محاسبه روشنائی اتاق فنی..................................................................... 25
* محاسبه روشنائی اتاق باتری.................................................................. 26
* محاسبه روشنائی اتاق کنترول محلی و اتاق حراست............................. 27
- محاسبه روشنایی بخش پله ورودی به ایستگاه.............................................. 28
- تابلوهای فرعی روشنائی................................................................................. 29
- تعیین سطح مقطع کابل‌های تابلوهای اصلی..................................................... 29
* تعیین سطح مقطع کابل تابلو MLP1....................................................... 29
* تعیین سطح مقطع کابل تابلو MLP2....................................................... 39
* تابلو LP-1-1............................................................................................. 42
* تابلو LP-2-1............................................................................................. 46
* تابلو LP-2-2............................................................................................. 46
* تابلو LP-2-3............................................................................................. 48
- سیستم جمع‌آوری آبهای سطح‌الارضی......................................................... 51
- تعیین سطح مقطع کابل تابلوی DEWATERING- PANEL..................... 52
مقدمه :
یکی از مهم ترین بخش از تاسیسات مترو ، روشنایی آن می باشد .
به دلیل آنکه مترو از هیچ گونه نور طبیعی نمی تواند استفاده کند بحث روشنایی و طراحی آن از اهمیت زیادی برخوردار است . روشنایی بایستی رضایت بخش باشد تا پرسنلی که در ایستگاه مشغول کار هستند دچار خستگی چشم، سر درد و نقص در بینایی نشوند وهمچنین مسافران در مدت زمانی که در ایستگاه هستند احساس خستگی ننمایند .
دراین پروژه به بیان انواع تاسیسات در مترو به خصوص محاسبات شدت روشنایی ، روشنایی اضطراری ،تعیین سطح مقطع کابل ها ، چگونگی استفاده از فیوزها و کلیدها و مشخصات الکتریکی آنها می پردازیم .
مصارف مهم یک ایستگاه عبارتند از :
١) مدارات روشنایی
٢) هواسازها
٣) پمپ های جمع کننده آب های سطحی
٤) هوا کش ها
٥) هیترها
٦) پریزها
٧) موتورگیت های بلیت فروشی
٨) upsهای علائم و مخابرات
چگونگی تامین برق ایستگاه :
به این ایستگاه دو فیوز 20 kv از پست های عباس آباد و شهر ری وارد می شود .
( از دو فیوز استفاده شده است تا ضریب خاموشی در استگاه را کاهش دهند).
قسمت شرقی ایستگاه از فیوز 20 kv شهر ری و قسمت غربی ایستگاه از فیوز20 kv عباس آباد تغذیه می نمایند . جهت پائین آوردن ولتا ژ تا حد کار کردن دستگاه ها و تاسیسات از دو ترانس خشک 20 / 400 kv با اتصال ستاره- مثلث ، ساخت کارخانه شانگهای چین در دو قسمت غربی و شرقی ایستگاه استفاده شده است .
مهم ترین اتاق فنی در هر ایستگاه که انشئابات در آنجا تقسیم می شود اتاق LPS می –با شد که ترانس 20 / 400 kv در آن قرار گرفته است .
LPS سه قسمت عمده را تغذیه می کند :
١) تابلوهای MLP ( Moin Lihting Panel ) مربوط به تابلوی مدارات روشنایی
٢) تابلوهای μcc مربوط به هوا سازها
٣) قسمت های فرعی دیگر مثل upsهای مخابرات ، علائم و ... .
● مدارات روشنایی در سکوی شرقی از MLP1 که آن هم به نوبه خود از lps1 تغذیه می کنند، انرژی می گیرند .
● مدارات روشنایی در سکوی غربی از MLP2 که آن هم به نوبه خود از lps2 تغذیه می کنند، انرژی می گیرند .
● بین MLP1 و MLP2 ، chenge over sowich وجود نداشته و با قطع هر قید ورودی به MLP ها ، همان قسمت از ایستگاه از روشنایی اضطراری لستفاده می کند.
بر خلاف مدارات روشنایی ، تغذیه مربوط به هواسازها از هر دو LPS می باشد و با قطع شدن هر یک از LPS ها ، هواساز می تواند از LPS دیگر تغذیه نماید که ابن کار توسط chenge over sowich صورت می گیرد .
تغذیه UPS های علائم و مخابرات هم شبیه تغذیه هواسازها می باشد.
در شکل زیر دیاگرام اصلی مربوط به تاسیسات رسم شده است :
تابلو های روشنائی :
تابلوهای روشنائی بنا بر اصلی و فرعی بودن به دو دسته تقسیم می شوند که هر کدام بخشی از مدارات روشنائی را تغذیه می کند.
١) تابلوهای MLP :
این تابلوها به دو دسته تقسیم می شوند :
● MLP1 : که قسمت شرقی ایستگاه را از نظر روشنائی تغذیه می کند .
● MLP2 : که قسمت شرقی ایستگاه را از نظر روشنائی تغذیه می کند .
٢) تابلوهایLP :
برای تغذیه روشنائی قسمت هواسازها و قسمت اداری ایستگاه می باشند
بررسی انواع تجهیزات خانواده FACTS
| دسته بندی | برق ، الکترونیک و مخابرات |
| بازدید ها | 1 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 3765 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 90 |
بررسی انواع تجهیزات خانواده FACTS
فهرست
|
عنوان |
صفحه |
|
فصل اول : پیشگفتار |
|
|
1-1 مقدمه |
1 |
|
1-2 محدودیت های انتقال توان در سیستم های قدرت 1-2-1 عبور توان در مسیرهای ناخواسته |
1 2 |
|
1-2-2 ضرفیت توان خطوط انتقال |
3 |
|
1-3 مشخصه باپذیری خطوط انتقال |
3 |
|
1-3-1 محدودیت حرارتی |
4 |
|
1-3-2 محدودیت افت ولتاژ |
5 |
|
1-3-3 محدودیت پایداری |
6 |
|
1-4 راه حل‌ها 1-4-1 کاهش امپدانس خط با نصب خازن سری |
7 7 |
|
1-4-2 بهبود پرفیل ولتاژ در وسط خط |
8 |
|
1-4-3 کنترل توان با تغییر زاویه قدرت |
8 |
|
1-5 راه حل‌های کلاسیک |
9 |
|
1-5-1 بانک‌های خازنی سری با کلیدهای مکانیکی |
9 |
|
1-5-2 بانک‌های خازنی وراکتوری موازی قابل کنترل با کلیدهای مکانیکی |
9 |
|
1-5-3 جابجاگر فاز |
9 |
|
فصل دوم : آشنایی اجمالی با ادوات FACTS |
|
|
2-1 مقدمه |
11 |
|
2-2 انواع اصلی کنترل کننده های FACTS |
11 |
|
2-2-1 کنترل کننده‌های سری |
11 |
|
2-2-1-1 جبران ساز سنکرون استاتیکی به صورت سری(SSSC) |
11 |
|
2-2-1-2 کنترل کننده‌های انتقال توان میان خط(IPFC) |
12 |
|
2-2-1-3 خازن سری با کنترل تریستوری (TCSC) |
12 |
|
2-2-1-4 خازن سری قابل کلیدزنی با تریستور (TSSSC) |
12 |
|
2-2-1-5 خازن سری قابل کلید زنی با تریستور (TSSC) |
12 |
|
2-2-1-6 راکتور سری قابل کلید زنی با تریستور (TSSR) |
13 |
|
2-2-1-7 راکتور با کنترل تریستوری (TCSR) |
13 |
|
2-2-2 کنترل کننده‌های موازی |
13 |
|
2-2-2-1 جبران کننده سنکرون استاتیکی(STATCOM) |
13 |
|
2-2-2-2 مولد سنکرون استاتیکی (SSG) |
13 |
|
2-2-2-3 جبران ساز توان راکتیو استاتیکی(SVC) |
14 |
|
2-2-2-4 راکتور قابل کنترل با تریستور (TCR) |
14 |
|
2-2-2-5 راکتور قابل کلیدزنی با تریستور(TSR) |
14 |
|
2-2-2-6 خازن قابل کلیدزنی با تریستور (TSC) |
14 |
|
2-2-2-7 مولد یا جذب کننده توان راکتیو (SVG) |
15 |
|
2-2-2-8 سیستم توان راکتیو استاتیکی (SVS) |
15 |
|
2-2-2-9 ترمز مقاومتی با کنترل تریستوری (TCBR) |
15 |
|
2-2-3 کنترل کننده ترکیبی سری – موازی |
15 |
|
2-2-3-1 کنترل کننده یکپارچه انتقال توان (UPFC) |
15 |
|
2-2-3-2 محدود کننده ولتاژ با کنترل تریستوری(TCVL) |
16 |
|
2-2-3-3 تنظیم کننده ولتاژ با کنترل تریتسوری (TCVR) |
16 |
|
2-2-3-4 جبران‌سازهای استاتیکی توان راکتیو SVC و STATCOM |
16 |
|
2-3 مقایسه میان SVC و STATCOM |
17 |
|
2-4 خازن سری کنترل شده با تریستور GTO (GCSC) |
18 |
|
2-5 خازن سری سوئیچ شده با تریستور (TSSC) |
18 |
|
2-6 خازن سری کنترل شده با تریستور (TCSC) |
19 |
|
فصل سوم : بررسی انواع کاربردی ادوات FACTS |
|
|
3-1 مقدمه |
20 |
|
3-2 منبع ولتاژ سنکرون بر پایه سوئیچینگ مبدل |
20 |
|
3-3 کنترل کننده توان عبوری بین خطی (IPFC) |
23 |
|
3-4 جبرانگر سنکرون استاتیکی سری (SSSC) |
28 |
|
3-5 جبرانگر سنکرون استاتیکی (STATCOM) |
31 |
|
3-6 آشنایی با UPFC |
35 |
|
3-6-1 تاثیر UPFC بر منحنی بارپذیری |
36 |
|
3-6-2 معرفی UPFC |
36 |
|
3-7 آشنایی با SMES |
38 |
|
3-7-1 نحوه کار سیستم SMES |
38 |
|
3-7-2 مقایسه SMES با دیگر ذخیره کننده های انرژی |
40 |
|
3-8 آشنایی با UPQC |
40 |
|
3-8-1 ساختار و وظایف UPQC |
41 |
|
3-9 آشنایی با HVDCLIGHT |
42 |
|
3-9-1 مزایای سیستم HVDCLIGHT |
43 |
|
3-9-2 کاربرد سیستم HVDCLIGHT |
44 |
|
3-9-3 عیب سیستم HVDCLIGHT |
46 |
|
3-9-4 بررسی اضافه ولتاژهای داخلی در خطوط انتقال قدرت HVDC |
46 |
|
3-10 مقایسه SCC و TCR از دیدگاه هارمونیک های تزریقی به شبکه توزیع |
47 |
|
3-11 SVC |
49 |
|
3-12 مبدل های منبع ولتاژ VSC |
51 |
|
فصل چهارم : نتیجه گیری |
55 |
|
منابع |
58 |
فصل اول
پیشگفتار
1-1 مقدمه
این نوشتار عهده دار معرفی ادوات جدید سیستم های مدرن انتقال انرژی میباشد که تحول زیادی را در بهره‌برداری و کنترل سیستمهای قدرت ایجاد خواهد کرد.
با رشد روز افزون مصرف،سیستمهای انتقال انرژی با بحران محدودیت انتقال توان مواجه هستند.این محدودیتها عملاً بخاطر حفظ پایداری و تامین سطح مجاز ولتاژ بوجود می‌آیند.بنابراین ظرفیت بهره‌برداری عملی خطوط انتقال بسیار کمتر از ظرفیت واقعی خطوط که همان حد حرارتی آنهاست ، میباشد.این امر موجب عدم بهره برداری بهینه از سیستمهای انتقال انرژی خواهد شد.یکی از راههای افزایش ظرفیت انتقال توان،احداث خطوط جدید است که این امر هم چندان ساده نیست ومشکلات فراوانی را به همراه دارد.
با پیشرفت صنعت نیمه هادیها و استفاده آنها در سیستم قدرت،مفهوم سیستم های انتقال انرژی انعطاف‌پذیر(FACTS) مطرح شد که بدون احداث خطوط جدید بتوان از ظرفیت واقعی سیستم انتقال استفاده کرد.
پیشرفت اخیر صنعت الکترونیک در طراحی کلیدهای نیمه هادی با قابلیت خاموش شدن و استفاده از آن در مبدل های منبع ولتاژ در سطح توان و ولتاژ سیستم قدرت علاوه بر معرفی ادوات جدیدتر،تحولی در مفهوم FACTS بوجود آورد و سیستمهای انتقال انرژی را بسیار کارآمدتر و موثرتر خواهد کرد .
برای درک بهتر و شناساندن مشخصات برجسته این ادوات درقدم اول لازم است مشکلات موجود سیستم های انتقال انرژی شناسائی شوند.آنگاه راه حل های کلاسیک برای رفع آنها بیان می شوند.مبدل‌های منبع ولتاژ،که ساختار کلیه ادوات جدید FACTS بر آن استوار است در بخش بعدی مورد بحث قرار
می گردد و در خاتمه نسل جدید ادوات FACTS معرفی می شوند .
1-2 محدودیتهای انتقال توان در سیستمهای قدرت
یک سیستم قدرت از سه قسمت عمده تولید،انتقال و مصرف تشکیل شده است. هدف یک مهندس بهره‌بردار قدرت این است که توان خواسته شده مصرف‌کننده را تحت ولتاژ ثابت و فرکانس معین تامین نماید.از لحاظ کنترل روی مصرف کننده نمی توان محدودیت زیادی اعمال کرد زیرا او خریدار است و خواسته هایش باید تامین شود.
در نتیجه ، کنترل اصلی در شبکه برق روی بخش تولید و انتقال است.حالت مطلوب در سیستم تولید و انتقال این است که این سیستم بایستی قابلیت تولید و انتقال توان خواسته شده را دارا باشد.معمولاً در طراحی اولیه،این خواسته در نظر گرفته می شود.ولی با گذشت زمان تغییراتی از قبیل رشد مصرف،اتصال شبکه‌های دیگر به شبکه قبلی و تاسیس نیروگاهها و خطوط انتقال جدید و ... این تعادل را بر هم زده و محدودیت هایی را در بهره برداری از شبکه قدرت بوجود می آورند.
گسترش سیستم های قدرت و به هم پیوستن آنها در دو ناحیه متمایز صورت گرفت. ناحیه ای با درصد جمعیت زیاد و وجود نیروگاه های نزدیک به مصرف که توسعه سیستم قدرت را تبدیل به یک شبکه به هم‌پیوسته غربالی تبدیل کرده است ، مثل شبکه های قدرت در اروپا و شرق ایالات متحده آمریکا و ناحیه‌ای که مقدار توان عظیمی را از نیروگاههای آبی به مراکز مصرف در فواصل دور تحویل می دهد.از قبیل سیستمهای موجود در کانادا و برزیل .
الحاق شبکه‌ها به هم علاوه بر مزیت فراوانی که در برداشت،مشکلات عدیده‌ای را هم به همراه آورد. مشکلی که در انتقال توان سیستمهای به هم پیوسته غربالی وجود دارد، عبور توان در مسیرهای ناخواسته است که به عنوان مشکل توان در حلقه[1] شناخته می شود.عبور این توان در مسیرهای ناخواسته موجب افزایش بار غیر مجاز و عدم بهره‌برداری بهینه از سیستم خواهد شد.لذا بایستی به طریقی توان عبوری از یک مسیر را کنترل نموده و از طرفی برای سیستم های انتقال انرژی طولانی مسئله توان در حلقه مشکل ساز نیست بلکه مشکل عمده در این سیستم ها ، مسئله پایداری گذرا و افت ولتاژ غیر مجاز است.به این معنی که برای حفظ پایداری شبکه و تثبیت سطح ولتاژ مجاز،توان عبوری در سیستم انتقال باید محدود شود.بر این اساس،حالت ایده‌آل یک سیستم انتقال انرژی موقعی است که :
1. کنترل توان در مسیرهای خواسته شده انجام پذیرد.
2. ظرفیت بهره برداری کلیه خطوط در حد ظرفیت حرارتی قرار داشته باشد.
در نتیجه مشکلات عمده در بهره‌برداری از سیستمهای انتقال انرژی عبارتند از عبور توان در مسیرهای ناخواسته و عدم بهره‌برداری از ظرفیت سیستمهای انتقال در حد ظرفیت حرارتی.
جهت دریافت فایل بررسی انواع تجهیزات خانواده FACTS لطفا آن را خریداری نمایید
بررسی ابعاد مولکولی و مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی
| دسته بندی | شیمی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 11189 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 147 |
بررسی ابعاد مولکولی و مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی
چکیده
بیش از 139 گونه آلیوم در ایران گزارش شده اند که حدود 30 گونه آن بومی خود ایران هستند . در این میان Allium hirtifolium به لحاظ اینکه تاکنون تحقیقاتی از لحاظ مولکولی و یا مورفولوژیکی بر روی آن انجام نشده و تعداد تحقیقاتی که در مورد این گونه خاص در دنیا انجام گردیده, به لحاظ کمی بسیار اندک می باشد, لذا بر آن شدیم تا با جمع آوری این گیاه از نقاط اصلی رویش ان که عمدتا مناطق مرکزی ایران و خصوصاً استان لرستان است, به بررسی ابعاد مولکولی و مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی آن بپردازیم. بررسی های ما بر روی این گونه شامل بخش های زیر می باشد:
بخش اول: جمع آوری و نگهداری مواد گیاهی
ابتدا، نمونه های گیاهی از شانزده منطقه مختلف استان لرستان جمع آوری و در مرحله بعد مرکز تحقیقات منابع طبیعی استان لرستان و همچنین پژوهشکده علوم گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی تعیین هویت گردید و سپس غده ها تا انجام آزمایشات بعدی در یخچال و دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری شدند.
بخش دوم: بررسی مزرعه ای
غده های آلیوم در آذرماه 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سه تکرار، در هر ردیف 4 غده از هر اکوتیپ خاص به طور تصادفی انتخاب و سپس با فاصله 20 سانتی متر روی ردیف و 35 سانتی متر بین ردیف کشت شدند.
پس از رویش از سطح خاک، اطلاعات مورفولوژیکی از قبیل طول برگ، عرض برگ، ارتفاع ساقه گلدهنده، تعداد برگ، وزن متوسط غده ها در بوته، تعداد غده در بوته، مدت زمان کاشت تا سبز شدن و مدت زمان کاشت تا گل دهی، در هر بوته اندازه گیری شدند.
بخش سوم: بررسی مولکولی با تکنیک RAPD
الف) کشت در گلخانه: در فروردین ماه 1385 تعداد دو غده از هر اکوتیپ به طور تصادفی انتخاب و در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در گلدان کشت شدند و پس از رویش از سطح خاک و پس از حدود 10 روز برگهای جوان چیده شده و سریعاً در داخل یخ به آزمایشگاه بیوتکنولوژی پژوهشکده بوعلی محل انجام آزمایشات مولکولی، منتقل گردید و در فریزر و در دمای 20- درجه سانتیگراد تا زمان انجام آزمایش نگهداری شد.
ب) استخراج DNA : با روش Doyle and Doyle یا Hot CTAB ، DNA ها استخراج و پس از استخراج با دستگاه UVTECH، مشاهده گردیده و عکس برداری شدند. با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری کیفیت DNA بررسی شد و نسبت جذب 280/260 اکثر DNA ها بین 2-8/1 بودند که نشان از کیفیت خوب DNA استخراج شده از لحاظ عدم آلودگی به پروتئین و یا DNA و پلی ساکاریدها و ... بود.
ج) PCR : با کمک 20 آغازگر ساخت دانشگاه بریتیش کلمبیا که 16 تا از آنها چند شکلی خوبی نشان دادند و براساس روش آدامز (1998),PCR انجام گردید و پس از الکتروفورز ژل اگارز 5/1 درصد و عکسبرداری از ژل ها ، با نرم افزار(NTSYS 2/02) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس الگوریتم UPGMA دندروگرام رسم گردید.
بخش چهارم: بررسی فیتوشیمیایی
از آنجا که اکثر ترکیبات شیمیایی آلیوم ها ترکیبات گوگردی بوده و چیزی حدود 70 % این ترکیبات را هم آلیسین تشکیل می دهد لذا بررسی فیتو شیمیایی بر روی درصد آلیسین در اکوتیپ های مختلف انجام گردید و عصاره موجود در غده های گیاهان به روش بریتیش فارماکوپه, با مقداری تغییرات استخراج و با روش کاهش جذب در طول موج 324 نانومتر و پس از اختلاط با ماده ای به نام4 – مرکاپتو پیریدین میزان آلیسین اندازه گیری شد.
نتایج حاصل از بررسی مورفولوژیک
پس از ترسیم دندروگرام با کمک نرم افزار SAS شش گروه مختلف مورفولوژیک بدست آمد که تنوع موجود در آنها ارتباط زیادی با تنوع جغرافیایی نداشت. تجزیه واریانس و آزمون دانکن، اختلاف معنی داری را در بین بعضی صفات در اکوتیپ ها نشان داد.
نتایج حاصل از بررسی مولکولی RAPD
در مجموع از 20 آغازگر استفاده شده، 16 تا چند شکلی بسیار بالایی را نشان دادند.درصد چند شکلی تمام آنها بالای 90% برآورد گردید و مشخص شد که تمام آنها از کارایی بالایی در تشخیص ژنوتیپ های مختلف برخوردار هستند. بررسی دندروگرام حاصل از ماتریس 0 و 1 ، اکوتیپ ها را در هر 8 گروه مختلف قرار داد. در این بررسی ارتباط زیادی بین گروه بندی مولکولی و جغرافیایی یافت نگردید.
نتایج حاصل از بررسی فیتوشیمیایی
میزان آلیسین در اکوتیپ ها با هم تفاوت داشت و از 61 /0 تا 63/3 میلی گرم آلیسین در هر گرم غده تازه متفاوت بود.میزان آلیسین با بعضی صفات مورفولوژیک از قبیل وزن غده همبستگی مثبت داشت. از مقایسه نتایج بدست آمده چنین استنباط می شود که تنوع ژنتیکی در میان اکوتیپ ها زیاد بوده بطوریکه حتی در اکوتیپ های یک منطقه نیز این مسئله وجود دارد و علت این تنوع زیاد ژنتیکی ممکن است عواملی از قبیل جهش های ژنی و نیز روش های تولید مثل جنسی باشد که البته این مسئله نیاز به بررسی بیشتری دارد.
در این بررسی مهمترین روش تشخیص چند شکلی و اختلافات ژنتیکی میان اکوتیپ ها استفاده از نشانگر RAPD بود. این روش هم روشی ساده و هم دقیق است و قادر به شناسایی اختلافات کوچک ژنتیکی می باشد.
فصل اول
مقدمـه
استفاده از نشا نگرهای ژنتیک قدمتی برابر با تاریخ بشر دارد. انسانهای نخستین، حتی آنهایی که هنوز کشاورزی را فرا نگرفته بودند و برای ادامه زندگی مجبور به جمع آوری بذر و میوه گیاهان بودند، بدون آنکه خود بدانند از نشانگرهای مورفولوژیک برای شناختن و تمایز انواع بذر و میوه و جانوران وحشی استفاده می کردند و برخی را به برخی دیگر ترجیح می دادند، اما به صورت مدون و دانش مدار، شاید مندل، نخستین کسی بود که از نشا نگرهای مورفولوژیک یا نشا نگرهای مبتنی بر فنوتیپ برای مطالعه چگونگی توارث صفات در نخود فرنگی استفاده کرد (9).
تا قبل از مندل، اصلاح گیاهان به عنوان هنر محسوب می شد و گزینش بر اصول علمی استوار نبود و اصلاحگران موفق افرادی بودند که استعداد زیادتری در تشخیص تنوع موجود داشتند. با پیشرفت علم ژنتیک و علوم وابسته، اصلاح گیاهان، با این علوم مرتبط شد و دیگر هنر و مهارت به تنهایی در امر گزینش دخالت نداشت و به نژادگر بنابر اصول علمی و با تعمّد می توانست تنوع و تغییراتی در گیاهان ایجاد نماید و از این راه واریته ها و ارقام جدید با صفات دلخواه به وجود آورد. (15) استفاده از نشا نگرهای ژنتیک، خصوصاً نشانگرهای مولکولی، ابزاری برای شناسایی تنوع و نوع تنوع هستند.(5) تنوع گونه ها در محیط به توانایی تولید و پایداری آن اکوسیستم وابسته است.(9)
روش های مولکولی ابزاری مناسب برای مطالعه اثر تنوع ژنتیکی گیاهی روی پایداری اکوسیستم هاست. این تنوع را ممکن است در چند سطح مورد بررسی قرارداد. تنوع حیاتی یک اکوسیستم معمولا از روی تعداد گونه های موجود در آن مشخص می شود. ضمن اینکه تنوع درون گونه ای نیز ممکن است سهم قابل توجهی در باروری سیستم داشته باشد. روش های مولکولی، امکانات ویژه را برای ارزیابی تنوع حیاتی ارائه می دهند و می توانند روش کلیدی برای ایجاد راهبردهای حفاظتی مناسب باشند.(13)
کاربردهای علمی بیولوژی مولکولی گیاهی و استفاده از نشانگرها به طور خلاصه شامل : (13)
1- تشخیص گیاهان 2- تشخیص عوامل بیماریزا 3- شناسایی گیاهان تجاری، صنعتی، دارویی 4- بررسی فیلوژنتیکی گیاهان 5- مدیریت گیاهان وحشی 6- مدیریت منابع ژنتیکی 7- اصلاح گیاهان از لحاظ کیفی و کمی و مقاومت به بیمارها و نیز عملکرد 8- انتقال ژن و...
ذخایر گیاهی هر کشور، مهمترین منابع و ثروتهای آن کشور به حساب آمده و ممالکی که به ارزش واقعی این ذخایر پی برده اند، آنها را حتی از طلا و نفت و سایر منابع زیر زمینی با ارزش تر می دانند.
گونه های مختلف Allium دارای ارزشهای فراوانی از لحاظ غذایی، دارویی و پزشکی هستند واثرات متعدد دارویی آنها بررسی شده است و از این خواص دارویی از هزاران سال قبل در درمان بیماریهایی مثل دیابت، بیماری های قلبی و التیام سیستم دفاعی و ایمنی بدن، درمان روماتیسم و... استفاده می شده است.(10)
جنس آلیوم متشکل از بیش از 700 گونه است(61) که بیش از 139 گونه آن در ایران گزارش شده است و در حدود 30 گونه آن بومی خود ایران هستند(78) Allim hirtifolium یک گونه قدیمی و بومی ایران است که به عنوان طعم دهنده و چاشنی غذایی استفاده می شده است.(133) در سالهای اخیر استفاده همه جانبه از نشا نگرهای مولکولی در تحقیقات Allium مثل، توالی یابی DNA، بررسی سریع انواع سیتوپلاسمها و تشخیص گیاهان هیرید و استفاده وسیع در تهیه نقشه های ژنتیکی رو به افزایش است .
مشهورترین ترکیبات فیتوشیمیایی جنس Allium، ترکیبات گوگردی بوده که شاخصترین آنها که در غده ها و پیازهای خورد نشده آنها وجود دارد آلیین یا S- آلیل- (+)L- سیستئین سولفوکسید است و به دنبال خورد کردن یا پودر کردن غده ها، تحت اثر آنزیم آلیناز به آلیسین تبدیل می شود(60). هدف ما در این تحقیق بررسی تنوع موجود در اکوتیپهای A.hirtifolium موجود در مناطق زیست این گونه در استان لرستان از دیدگاه مولکولی با تکنیک (RAPD)، مورفولوژیکی وفیتوشیمیایی(آلیسین) می باشد و رابطه این نشا نگرها با هم و توانایی آنها در تعیین میزان تنوع را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فصل دوم
گیاهشناسـی
2-1- گیاهشناسی Allium hirtifolium
Syn: Allium atropurpureum(78)
این گونه، یک گونه وحشی و پایاست. دارای پیاز تخم مرغی به قطر 4-5/2 سانتی متر. با پوشش خارجی خاکستری رنگ و متشکل از رشته ها یا الیاف جدا از هم و در حال تخریب است. ساقه گلدهنده ، بلند و 120-80 سانتی متر طول داشته و برهنه و بدون برگ می باشد، برگها خطی به اندازه 30-20 سانتیمتر، در پایین نادوانی و گود، دارای پرز سفید یا کرکهای نازک و نرم. گل ها صورتی کم رنگ یا صورتی متمایل به بنفش، مجتمع در چترهای پر گل و محدب، دمگل 6بار بلندتر از گل، گلپوش دارای تقسیمات خطی نرم و سست، تاشده، میله پرچمها کوتاهتر از گل پوش، در پایین پهن و عریض.
موسم گل: اردیبهشت ماه (11)
2-2- انتشار جغرافیایی
غرب: سنندج، باختران، همدان، الوند، اراک، اشترانکوه، خرم آباد، بخش مرکزی: اصفهان، بختیاری، فارس: دشت ارژن، کوه بیل، کاکوم.
2-3- کاریولوژی (20)
بر اساس گزارش (2002) Neriman ozhatay تعداد کروموزومهای پایه A.Atropurpureum یا A.hirtifolium، x=8 است و این گونه یک گونه دیپلوئید بوده و لذا 16=x2=n2
Allium hirtifolium
2-4- موارد مصرف A.hirtifolium
2-4-1- مصارف غذایی: (60)
این گونه در ایران تحت عنوان موسیر شناخته می شود و غده های خشک شده و یا تازه آن در مقیاس ها کم تا متوسط برای مصارف محلی و یا صادرات به کشورهای حوزه خلیج فارس بکار می روند. غده های این گونه بطور گسترده ای در ترکیبات غذایی مختلفی از قبیل ماست، ترشی، برنج، گوشت، سس ها و سالادها به عنوان چاشنی و طعم دهنده استفاده می شود.
2-4-2- استفاده در طب سنتی ایران
در طب سنتی ایران، این گونه به عنوان گیاهی شبیه پیاز شناخته شده و استفاده از آن در درمان درد معده، نقرس، ورم مفاصل، ترشح زیاد غدد چربی در روی پوست سر، درمان بیماریهای پوستی و بواسیر توصیه شده است.
از این گیاه همچنین به عنوان داروی تقویت قوای جنسی و همچنین هضم کننده غذا نام برده شده است.(7)
2-5- تحقیقات انجام شده در مورد Allium hirtifolium
تاکنون تحقیقات بسیار اندکی بر روی این گونه انجام شده است و تنها سه مورد تحقیق انجام گرفته که به طور خلاصه در زیر به انها اشاره می شود:
1- اثرات ضد تریکوموناسی آزمایشگاهی A.hirtifolium (موسیر ایرانی) در مقایسه با مترونیدازول(90) :
تریکوموناس یک انگل تک یاخته تاژک دار است که سبب بیماریهای مسری و ارثی و ایجاد تورم و التهاب در دستگاه تناسلی زنان می گردد و مهمترین و شایعترین تاژکدار بیماری زا در اروپا و امریکای شمالی است.
شیوع این بیماری در جوامع شهری با فعالیت های جنسی پر خطر و همچنین جوامع جهان سوم بیشتر اتفاق می افتد . براساس یک مطالعه آماری سالانه حدود 4/7 میلیون مورد هر ساله در جهان اتفاق می افتد. مهمترین داروی درمان کننده این بیماری در بعضی کشورها مترونیدازول است .در این تحقیق عصاره هیدروالکلی و عصاره دی کلرومتا نیک موسیر ایرانی در مخلوط 50/50(آب – اتانل) تهیه شد. حداقل غلظت مما نعت کنندگی (MIC) عصاره هیدرالکلی و دی کلرومتا نیک و همچنین مترونیدازول به طور جداگانه به ترتیب10و 5و 2mg/ml تعیین گردید. موسیر ایرانی از رشد T.vaginalis در مقدار و زمان اندک، ممانعت به عمل آورده است. اثرات ضد تریکوموناسی این گیاه را می توان به ترکیبات سولفوره الی از قبیل Allicin، ajoene نسبت داد که اثرات ضد میکروبی آنها ثا بت شده است.
2- تاثیر A.hirtifolium بر پاسخ ایمنی سلولی در موش: (59)
به پای موشهای مورد آزمایش سلولهای گلبول قرمز خون گوسفند تزریق شد که این باعث تورم پا در آنها شد، عصاره های هیدروالکلی و پلی فنولیک A.hirtifolium از تورم پا در موشها جلوگیری کرد. یعنی این مواد از پاسخ ایمنی اکتسا بی فوق الذکر جلوگیری کردند.
3- ارتباط بین ساختمان ساپونینهای A.hirtifolium و A.elburzense و خواص ضد اسپامی آنها: (23)
در این تحقیق مشاهده شد که ساپونینهای جدا شده از این دو گونه، دارای خواص ضد اسپاسمی خوبی هستند و در بهبود آشفتگی ها و اسپاسمهای دستگاه گوارش موثرند.
2-6- جنس آلیوم ( .Allium spp) (61)
2 -6- 1 - مشخصات عمومی وطبقه بندی
جایگاه این جنس و جنسهای وابسته و نزدیک آن برای مدت زمان زیادی مورد اختلاف بوده است. در طبقه بندیهای اولیه نهاندانگان (melchior-1964) در خانواده liliaceae قرار می گرفتند. بعدها ، بخاطر ساختمان گلاذین شان غالبا در خانواده Amarilidaceae قرار می گرفتند. اخیراً، داده های مولکولی، خانواده liliaceae را به تعداد زیادی خانواده کوچک که دارای منشا مشترکی هستند، تقسیم کرده است.در بیشتر بررسی های گیاهشناسی و طبقه بندیهای جدید تک لپه ایها, آلیوم و جنسهای نزدیک و مشابه آن در خانواده مجزای Alliaceae قرار می گیرند که خیلی نزدیک با خانواده Amaryllidaceae است. طبقه بندی زیر بوسیله Takhtajane در سال 1997 مورد قبول واقع شده است:
1.class liliopsidae.
2.subclass liliidae
3.superorder liliianea
4.order Amaryllidales
5.Family Alliaceae
6.subFamily Allioidae
7.Tribe Allieae
8.Genus Allium
بهرحال، سایر طبقه بندیها هنوز اعتبار خودشان را دارند و هنوز در بعضی منابع مورد استفاده قرار می گیرند. جنس آلیوم، یک جنس بزرگ از گیاهان چندساله است که غالبا خصوصیات زیر را دارا میباشند: (61)
1- اندامهای ذخیره ای زیر زمینی آنها شامل: غده ها، ریزومها یا ریشه های متورم است.
2- پیازها: معمولا در ریزومها، پیازهای حقیقی (یک یا حداکثر دو تا اندام ضخیم شده) یا پیازهای دروغین (برگهای قاعده ای متورم با مقطع ضخیم بدون دمبرگ)، با چندین پوشش که غشایی، فیبری یا چرمی هستندو دارای ریشه های یکساله یا چند ساله هستند.
3- ریزومها: متراکم شده و یا طویل شده و به ندرت به شکل رونده اند و به اشکال بسیار متنوع شاخه ای.
4-برگها: به صورت قاعده ای هستند، و ساقه گل دهنده را می پوشانند و به شکل ساقه درآمده اند.
5- براکت ها (برگچه های ریزگل): دو یا چندین عدد، و غالبا به صورت گریبان درآمدهاند .
6- گلادین: به طور متراکم و یکجا جمع شده تا چتری یا به شکل سر، از یک یا چندان گل که به صورت تنک و یا متراکم هستند، تشکیل شده است.
7- گل ها: دارای دمگل، منظم، گلپوش تحتانی و تخمدان فوقانی، و سه قسمتی.
8- گلپوش ها: در دو حلقه نسبتا متمایز، آزاد
9- پرچمها: در دو حلقه(پیچ)، گاهی اوقات در قاعده به هم متصلند که حلقه داخلی، باز است.
10- تخمدان: سه خانه، دارای 2یا تعداد بیشتری تخمک خمیده در هر خانه، گاهی اوقات دارای پیوست های متنوع (کلاله مانند و یا شیپورمانند) و به شکل کپسولهای شکوفا که از محل خط میانی برچه شکفته می شود.
11- خامه: منفرد، دارای کلاله فراهم و ظریف وندرتاً سه قسمتی.
12- بذرها: زوایه دار و یا گرد، سیاه رنگ(لایه اپیدرم متشکل از رنگیزه سیاه) طرز قرار گرفتن سلولها بی نهایت متنوع است.
2-6-2- خصوصیات شیمیایی (61)
حاوی ترکیباتی از قبیل قندها، عموما فروکتانتها و فاقد نشاسته، ودارای موادی از قبیل سیستین سولفوکسایدها که سبب بوهای خاص در هر گونه و یا گروه خاص می شوند.
2-6-3- کاریولوژی (61)
تعداد کروموزوم غالب و پایه دراین جنس در دو سطح8=x و 7=x قرار می گیرد و در هر سطحی گونه هایی پلی پلویید وجود دارد. اشکال مختلف کروموزومی و الگوهای باندی متفاوتی در بین گروه های مختلف این جنس وجود دارد. شکل، رنگ، سایز و بافت ریزومها، پیازها، ریشه ها، برگها، ساقه های گلدهنده، برگچه هایی که گلها را احاطه می کنند، گلادین، گلبرگها(عموما سفید، قرمز تا بنفش و ندرتاً آبی تا زرد)، پرچمها و بذور ممکن است بطور قابل ملاحظه ای در بسیاری از حالات متفاوت باشند. همین وضعیت در مورد آناتومی و ساختمان داخلی تمام قسمتهای یادشده گیاه ویا بین اندامهای گیاه وجود دارد. پیازچه های قاعده ای زیرزمینی و همچنین پیازچه های رویشی هوایی در تکثیر رویشی از اهمیت بسزایی برخوردارند. تا جائیکه اطلاع داریم بیشتر آلیومها، دگرگشن هستند. هیپریداسیون بین گونه ای خودبخودی علیرغم تفکری که قبلا وجود داشت، در آنها وجود دارد ولی موانع تلاقی بین گونه ای حتی در گونه های شبیه از لحاظ مورفولوژیکی نیز وجود دارد.