بررسی مشکلات زندانیان زن پس از آزادی از زندان
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 86 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 135 |
بررسی مشکلات زندانیان زن پس از آزادی از زندان
مقدمه:
انسان به عنوان موجودی با فرهنگ برای حفظ روابط اجتماعی از طریق افکار و احساسات ارزشها و هنجارهای اجتماعی را شکل داده و بر حسب ان پدیده نظم اجتماعی را سامان میدهد لذا هر گاه ارزشهای اجتماعی و قواعد رفتار مراعات نشود نظم اجتماعی آسیب می‌بیند که از آن جامعه به عنوان کجرو یاد میشود . (آقاجانی ، کتاب زنان ، جلد 17: 67)
تردیدی نیست که در اکثر جوامع به مسأله جرم و بزه از ابعاد گوناگون جامعه‌شناسی روانشناسی و جرم شناسی و ابعاد دیگر پرداخته شده و این مسأله خود تا حد زیادی ذهن جامعه‌شناسان آن جوامع را به خود مشغول داشته است .
با افزایش روز افزون جمعیت و ورود به هزاره سوم بالطبع هر روز شاهد بروز ناهنجاریهاو جرائم زیادی در جامعه خواهیم بود و زنان به عنوان نیمی از این جامعه که امروز نیمی از جمعیت فعال و همچنین از ارکان مهم سیاستگذاری جامعه از ابتلا به این پدیده مستثنی نیستند.
زنان به عنوان افرادی که می‌توانند قطعا در حوزه تعریفات الگوها و هنجارهای حوزه های اجتماعی خود نقش تعیین کننده و تاثیر گذار داشته باشند، خود نیز می‌توانند بسته به عواملی که در تحلیل دامنه های آسیب‌شناسی اجتماعی این تحقیق خواهد امد به افرادی بدل شوند که خود از این الگوها تحظی نموده و در معرض مجازات‌هایی قرار گیرند که برای این عدول از قوانین جامعه آنها را مجازات‌ها را تعریف کرده است .
زنان با خروج از این قوانین باعث شدهاند که بدون در نظر گرفتن نقش خود و تاثیر گذاری فرزندان از الگوهای رفتاری آنان و یا اگاهی ناصحیح از آنچه باید انجام دهند به بیراهه رفته و کجرو ونام گیرند که عاقبت باید به مجازات‌های در نظر گرفته شده از سوی جامعه تن در دهند که زندان شایعترین آنهاست.
این تحقیق به بررسی مشکلات زندانیان زن پس از آزادی می‌پردازد و اینکه آیا حمایتهایی برای بازگشت به زندگی سالم در جامعه آنان صورت می‌گیرد یا اینکه یک زن به خاطر طرز نگاه جامعه پس از گذراندن دوران محکومیت باز هم باید تا آخر عمر عنوان متخلف و کجرو را با خود یدک بکشد.
طرح مسأله
از نتیجه بررسی و مطالعات در زمینه جرم و کجروی به این نتیجه می‌رسیم که آسیب‌سازی فقط منجر به مردان نیست و زنان نیز در پدید آوردن این قبیل رفتارها سهم بسزایی دارند.
نتایج نشان میدهد که کجروی در میان زنان تفاوت بارزی با کجروی مردان دارد مثلا رفتارهای کجرو در میان زنان شامل : فحشا سقط جنین در مواردی سرقسمتهای کوچک نگهداری اشیاء مسروقه،جعل اسنادو…می‌باشد که تا حدودی متضمن خشونت کمتری هستند . همچنین شاهد هستیم که مردان بیشتر از زنان بازداشت میشوند و بزهکاری زنان دیرتر از مردان به حد اکثر می‌رسد. (سلیمی و داوری ، جامعه‌شناسی کجروی : 304)
این تفاوت علاوه بر ویژگیهای جسمانی ، دلیل اجتماعی و روانی نیز دارد . به خاطر نگاه خاصی که جامعه به زن دارد و همیشه دوست داشته که او را محفوظ در خانه و محبوس در سنتها نگه دارد ، به همین دلیل وقتی که زنان مجرم تلقی میشوند و مجبور به قبول مجازات بعد از رهایی و اتمام دوره قبل از محکومیت خانواده، جامعه و همچنین نظام اجتماعی دیگر او را مانند دوره قبل از محکومیت پذیرا نیست.
برای نقض این پدیده وجود سازمانهای حمایتی و بازپروری ضروری می‌نماید تا برای سرگیری زندگی سالم شرایط مناسبی را برای زنان فراهم آورد. در این تحقیق سعی داریم بررسی همین مشکلات بر سر راه زندانیان زن آزاد شده از زندان وجود دارد بپردازیم و به این سوالات پاسخ دهیم .
1-زنان پس از آزادی از زندان با چه مشکلاتی مواجه میشوند؟
2- برای برطرف کردن این مشکلات چه راهکارهای حمایتی وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
انحرافات اجتماعی بویژه انحرافات زنان تهدیدی در قبال به خطر افتادن امنیت روانی-اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی یک جامعه می‌باشد . اولین و کوچکترین نهاد اجتماعی که با آن روبرو می‌شویم خانواده است و طبیعتاً افراد در وجود خانواده بیشترین و اساسی ترین الگوها و هنجارها را می‌آموزند پس به کانون خانواده‌ای بزرگتر یعنی جامعه گام می‌نهند و هر گونه تغییر در الگوهای خانواده باعث تغییر در افراد خانواده نیز میشود. زنان در خانواده که به عنوان مادر شناخته میشوند بیشترین نقش تعیین کننده در شیوه پرداختن به زندگی و آموزش به فرزندان را به عهده دارند. چه بسیارند زنان که خود به تنهایی هم مسئولیت تربیت فرزندان را به عهده دارند (که خود گامی بزرگ در جهت ساختن فردای آنان است ) و نقش دیگرشان بر آورده کردن نیازهای مالی و اقتصادی خانواده است . و مطمئنا برای برآورده ساختن این دو نیاز عاطفی و مالی دچار مشکلات بسیار زیادی خواهند شد . بسیاری از آنان نتوانسته از عهده این مهم برایند و دچار رفتار انحرافی میشوند و کانون خانواده را سخت دچار مشکل می‌سازند از طرفی دیگر فرزندان نمی‌توانند از این چنین زنانی الگوهای مناسب را آموخته و به جای آن رفتارهای انحرافی را جایگزین می‌سازند و از طرف دیگر شاید خانواده نتواند این زنان را باز به محیط خود بپذیرد .
این زنان به گونه های مختلف دچار مشکلات میشوند و پس از آزادی عده ای از آنان بازگشت به زندان را تنها راه ادامه زندگی دانسته و عده دیگر که راه بهتر یعنی پناه به خانواده را ترجیح می‌دهند دچار واکنشهایی از سوی اطرافیان میشوند که آنان نیز متقاعد میشوند که به رفتار گذشته باز کردند و از سوی دوستان سابق خود حمایت شوند و تعدادی دیگر نیز اصلا به محیط خانواده باز نمی‌کردند.
اهداف تحقیق
بر اساس عنوان تحقیق اهداف زیر قابل بررسی است:
1- بررسی و شناخت مشکلات زندانیان زن آزاد شده از زندان مشهد
2- بررسی و اهمیت جایگاه هر یک از این مشکلات در فرایند زندگی روزمره زندانیان زن بعد از آزادی
انحرافات اجتماعی
رفتارهایی که با معیار ها و هنجارهای اجتماعی سازگار و منطبق نیست وقتی تعداد جرائم و بزهکاری ها از حد معینی از یک جامعه گذشت می‌توان از ان به عنوان یک بیماری اجتماعی یا آسیب نام برد. ( فهیم ، مأوی ، شماره 74 : 5)
کجروی deviance
رفتاری است مغایر با معیارهای پذیرفته شده یا انتظار اجتماعی گروه یا جامعه خاص ، رفتارهای گوناگون نظیر تقلب ،ارتشاء ، جنایت، اعتیاد، انحرافات جنسی و… را در بر می‌گیرد. ( ساروخانی،دایره المعارف علوم اجتماعی) به بیان دیگر هر جامعه ای ازاعضای خود انتظار دارد از ارزشها و هنجارهای رفتاری که به زندگی اجتماعی آنان نظم و انسجام می بخشد پیروی میکنند، اما در هر وضعیت اجتماعی در بین اعضای جامعه عده ای پیدا میشوند که پاره ای از این ارزشها و هنجارها را رعایت نمیکنند که این عمل را کجروی یا انحراف می نامند .
آسیب‌شناسی Pdathology
از جمله واژه هایی که بسیاری آن را مفهومی مترادف با کجروی می دانند. آسیب‌شناسی وظیفه ریشه یابی بیماری های تنی راه به عهده دارد و قلمرو جامعه‌شناسی نیز آسیب‌شناسی اجتماعی نهاده میشود . ( سلیمی ، جامعه‌شناسی کجروی : 233)
آسیب‌شناسی اجتماعی
مطالعه ناهنجاری هاو آسیب‌های اجتماعی نظیر بیکاری ،اعتیاد،فقر، خودکشی، طلاق، ولگردی و گدایی و … همراه با علل آثار و عوارض ، شیوه های پیشگیری و درمان آنها به انضمام مطالعه شرایط بیمار گونه و نابسامان اجتماعی است . آسیب‌شناسی اجتماعی مطالعه خاستگاه اختلالها و بی نظمی هاو نابسامانی های اجتماعی است . ( ابهری ، آسیب‌های اجتماعی : 4)
نابهنجاری
یکی از مفاهیم نزدیک به انحراف است فرد نابهنجار کسی است که فاقد سازگاری بافت کلی یک نظام باشد که یادر کارایی یک نظام مفسر یا با انتظار و توقع مردم نا همخوان و یا از آنچه معمول و متداول و طبیعی شمرده میشود متمایز باشد . (محمدی، آسیب‌های اجتماعی زنان در دهة 80-1370 : 22)
به بیان دیگر رفتاری نابهنجار ، انحراف و آسیب تلقی میشود که حاوی انحرافات گسترده ای از معیار های اجتماعی باشد . از نظر جامعه‌شناسی ، مشروعیت و نابهنجار خار بودن یک رفتار از نوع دیدگاه و انتظار یک جامعه یا هر گروه اجتماعی ناشی میشود و در صورتی انحراف تلقی میشود که هنجارهای مکرر و در حدی گسترده نادیده گرفته شود . (شریعتمداری ، کتاب زنان ، شماره 17 : 52 )
بزهکار
کسی که بر خلاف مسیر و موازین مورد قبول جامعه گام بر میدارد و رفتاری خلاف رفتار انسانهای منضبط و معقول انجام میدهد.
بزهکاری
شامل کلیه اعمال و ناهنجاری هایی میشود که به دلیل عوامل روانی بیرونی از فرد سر زده و ضد ارزشهای اجتماعی محسوب میشود . (اصلاح و تربیت ، 1381 ، ج6و7 : 50)
جرم
از نگاه حقوقی هرگونه فعل یا ترک فعلی که در قانون برای ان مجازات تعیین شده باشد جرم محسوب میشود . (جهانگیری، 1379 : 437)
مجرم
کسی است که در زمان معین ، عمل او بر خلاف مقررات قانونی رسمی کشور باشد . وقوع جرم نه تنها نظم و ارامش و سلامت جامعه را بر هم می زند ، بلکه خسارات روحی و جسمی و مادی به افراد و آزادی و استقلال آنها وارد می‌سازد . ( شلویری و پولادی ، 1381 :146)
مشکل اجتماعی
مشکل با قید اجتماعی به موقعیت تعدادی از افراد در قالب گروههای سازمان یافته یا غیر سازمان یافته اطلاق میشود که عمل آنها از سوی کل جامعه تایید نمی‌شود و در صورت استمرار عمل گروهی ،آسیب‌هایی برای کل جامعه ایجاد خواهد شد و افراد سعی دارند تا به رفع یا کاهش اثرات آن بپردازد.
جامعه‌شناسان کلاسیک مشکلات اجتماعی را در موقعیت های دردناک یا غیر مطلوب برای توده واقعی مردم تلقی کرده اند .
روسپیگیری
در فرهنگ جامع روان شناسی ـ روان پزشکی ـ دکتر نصرا… پورافکاری درتعریف روسپگیری می کوید: «این اصطلاح به معادله پایاپای بی بند و بارانه جنسی توسط مرد یا زن (روسپی که ممکن است مرد باشد یا زن باشد) بر کسب درآمد و تأمین معاش اطلاق میشود.»
نوع رابطه میان روسپی و مشتری نوعی تحقیر متقابل است.
روسپیگری معمولاً با سایر انواع آسیب‌شناسی روانی ـ اجتماعی ، نظیر اعتیاد ، جرم ، جنایت و الکسیم، همراه است. زن های روسپی به درجات مختلف اختلال شخصیتی دارند ودر بعضی موارد قوای هوشی پایین تر از معمول را دارا هستند .برخی از آنها همجنس گرایند و احساس خصومت خود را از طریق تحقیر وی با درگیر ساختن او در رابطه غیر اجتماعی و غیر اخلاقی ابراز میکنند.مردان روسپی که اغلب در جوامع غربی خود را در اختیار پیرزنان و همجنس‌بازان می‌گذارند هر چند خود نیز غالباً همجنس گرا هستند، اغلب سرد مجازند. (کامکار و همکاران ، 1383: 296)
پیشینه تحقیق :
از میان پایان نامه های مورد بررسی در دانشکده ادبیات وعلوم انسانی موردی که بتواند به طور کامل در رابطه با موضوع به ما کمک کند وجود ندارد واین موضوع به گفته مرکز پژوهش و تحقیقات ادارة کل زندانها برای اولین بار تحت بررسی قرار گرفته است. اما چند طرح تحقیقاتی وجود دارد که تا حدودی به موضوع مربوط می شوند از جمله :
طرح تحقیقاتی آقای نوعی و آرامی در رابطه با شناسایی وضعیت زنان آسیب دیده در شهر مشهد و ارائه راهکارهایی در جهت ساماندهی آنان و یک طرح دیگر که البته امکان دسترسی به آن وجود نداشت از خانم نادره عطاریان تحت عنوان مشکلات زندانیان زن، به همین دلیل به عنوان پیشینة تحقیق از نظر جامعه شناسان و اندیشمندان در رابطه با انحرافات و آسیب های اجتماعی کمک گرفته و بیشتر به این موضوعات که در گذشته نیز کارشده پرداخته شده است.
بنا به عقیده دور کیم پایه‌گذار علم جامعه‌شناسی در هر جامعه انسانی جرم بروز می‌کند و جرم یک پدیده طبیعی اجتماعی است ولی وقتی از یک حدی تجاوز کرد می‌توان آن را بیماری اجتماعی نامید . از انجا که بین نابهنجاری موجب رشد سایر آسیب‌ها میشود. ضرورت دارد آسیب‌های اجتماعی و ارتباط بین آنها مورد بررسی قرار گرفته و ریشه یابی شوند تا بتوان با توجه به علل بوجود آورنده و تشدید کننده این آسیب‌ها را مهار نمود . (محمدی، همان منبع : 19)
وی معتقد است در جوامعی که استاندارد و قیود ضعیف میشوند ، وضعیت نابهنجار اتفاق می‌افتد و این امر با افزایش جنایت و اشکال دیگر اساسی رابطه دارد . (فرجاد،آسیب‌شناسی اجتماعی : 24)
« لااکسانی و ماندووید» منشا تبهکاری را در تاثیرات فرهنگی – اجتماعی یافته اند . طبق نظریه لااکسانی مجرم یک قربانی بیچاره نظام اجتماعی است و نقص زمان اجتماعی او را جنایتکار کرده است . مجرم مسئول عمل خود نیست و این اجتماع و تعمیرات دسته جمعی است که در عمل فرد نگون بخت بروز و ظهور می‌کند . وی می‌گوید تمام مردم دنیا به استثنای جنایتکاران مقصرند. تبهکار به مشابه یک می‌کروب اجتماعی است که می‌تواند در محیط خاص رشد کند به نظر وی هر جامعه ای دارای تبهکاران مخصوص به خود است و اهمیت آن زمانی مشخص میشود که محیط مناسبی برای تهیه رشد پیدا کند .
این نظریه باعث شد که جرم شناسان ، علل بروز جرم را فقط در ساختمان وجود انسان و کیفیات حیاتی او جستجو نکنند بلکه محیط اجتماعی را نیز به عنوان یک علت مهم و موثر مورد مطالعه قرار دهند .
کتکه اجتماع را مسئول کلیه جرائمی می داند که رخ میدهد زیرا خود عامل به وجود آورنده آنهاست و بزهکار جز آلت اجرایی در دست اجتماع چیز دیگری نیست . اجتماع الوده از انسان سازگار ، درستکار و پاک سرشت موجودی ناسازگار ، مست و نا پاک می افریند و تخم بزه کاری را در میان انسانهای سالم پرورش می رهد و آنان را برای ایفای نقش آماده می‌سازد . ( مساواتی ، 1374 : 23-9)
از نظر « هوار بگر » علل بیماریهای جسمی در همه دنیا یکی است در حالیکه علل بیماریهای اجتماعی تابع شرایط اقتصادی و اجتماعی و زمان و مکان است و نسبی است نه مطلق .
ریشه تمام کجروی ها در محیط اجتماعی است پس هیچکس کجرو متولد نمی‌شود بنابر این کجرو ها بیماران اجتماعی هستند که مانند بیماران جسمی قابل درمان و علاقمند در صورتی که عوامل کجروی موجود در محیط اجتماعی از بین برده شود . در واقع کجروی نتیجه تعاریف اجتماعی و موازین و مقررات اخلاقی است که بوسیله سایرین بر فرد تحمیل میشود . (فرجاد، همان منبع : 24)
مارکس معتقد است که جنایت ،فساد،فحشاورفتار خلاف اخلاق در درجه نخست ناشی از فقر است که زائیده سیستم سرمایه داری است . مارکس و انگلس معتقدند که کلیه فعالیتهای انسانی تابع وضع اقتصادی است و ریشه سرمایه داری منشا بروز جرائم است و ارتکا ب جرم واکنشی علیه بیدادگری اجتماعی است .
«ژاک سابران» جرم شناس معروف فرانسوی عقیده دارد که زندگی انسان به طور مطلق و عام از تاثیر عوامل اقتصادی بر کنار است و کاملا به میزان در امد ان وابسته است . وی به عوامل دیگر مانند فرهنگی ، اجتماعی معتقد است اما اقتصاد را مهمتر می داند . (مساواتی، بسزایی، 1374 : 62)
انحرافات اجتماعی متاثر از انحرافات فردی است . زیرا بدون شک فرد صالح در ساختن جامعه سالم تاثیر بسزایی دارد و جامعه نورانی و هدایت یافته معلول افراد هدایت شده و عادل می‌باشد اگر چه از نقش جامعه هم در هدایت یا منحرف نمودن افراد نمی‌توان چشم پوشی نمود . بخصوص در افرادی که زمینههای لازم برای هدایت و انحراف را داشته باشند لذا هم فرد و هم جامعه در به انحراف کشیدن یا هدایت یافتن افراد در تعامل هستند . (آقاجانی، همان منبع: 125)
از شرایط و عوامل اجتماعی موثر در کجروی بنا به عقیده نصر الله اقاجانی در کتاب زنان می‌توان :
الف) متغیر همنشینی با افراد منحرف :
هر فردی با فرایند جامعه پذیری مواجه می‌شودو از ان طریق شیوه های رفتاری را می‌آموزد هر گاه جامعه پذیری ارزشها و هنجارهای جامعه اسلامی به خوبی انجام نگیرد یا به جای ان ارزشها و هنجارهای دیگری که ناهماهنگ با آنها باشد صورت بپذیرد در نتیجه زمینه کجروی فراهم میشود .
جامعه پذیری طی مراحل مختلف سنی خصوصا کودکی و نوجوانی و نیز در موقعیت های گوناگون اجتماعی نظیر خانواده ، گروههای همسال، دوستان، مدرسه و نظایر ان انجام می پذیرد . بدیهی است که نقصان جامعه پذیری ارزشهای اسلامی در هر یک از مقاطع و موقعیت ها به معنی یادگیری و جامعه پذیری نوعی از انحراف اجتماعی یا دست کم عدم همنوایی با اداب و رسوم و هنجارهای جامعه اسلامی می‌باشد .
بررسی تساوی حقوق زن و مرد در ایران
| دسته بندی | حقوق |
| بازدید ها | 2 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 19 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 16 |
بررسی تساوی حقوق زن و مرد در ایران
بخش اول:
نگاهی آماری به وضعیت زنان در جامعه
میزان مشارکت زنان در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی، یکی از شاخصهای مهم توسعه انسانی در هر جامعهای است. این شاخص توسعه در ایران بسیار پایین است. با آنکه زنان ایران از دوران پیش از انقلاب 57 تاکنون برای حضور فعال در عرصههای مختلف تلاش کردهاند، ولی هنوز بر سر راه فعالیت آنها موانع فرهنگی و سیاسی جدی وجود دارد. بر مبنای باورهای سنتی، زن نان آور خانواده نیست و نباید خارج از منزل فعالیت کند، زیرا وظیفه اصلی او حمایت و حفاظت از خانواده است.
بر مبنای این شیوه تفکر بخشی از کارفرمایان،زنان را برای انجام دادن بسیاری از کارها ناتوان میدانند، چرا که در اکثریت جوامع نوعی تقسیم کار بر اساس جنسیت وجود دارد و خواسته یا ناخواسته مهر زنانه یا مردانه بودن به مشاغل زده میشود و علیرغم اینکه کار زنان در خانه یکی از کارهای مهم در جامعه است، زنان در قبال آن دستمزدی دریافت نمیکنند و حق این بخش از کار در آمارهای رسمی در نظر گرفته نمیشوند و وقتی که بخشی از همین زنان از خانه کنده شده و به نیروی کار فعال تبدیل میشوند، کمترین دستمزد با نازلترین شرایط کار نصیب آنان میشود و همواره تعداد شاغلان زن در ایران کمتر از مردان بوده است. بر طبق آخرین نتایج سالنامه آماری ایران که در سال 81 منتشر شده، به ازای هر 100 مرد شاغل در اردیبهشت 81 تنها 14 زن مشغول کار بودهاند. کاهش تعداد شاغلان زن مغایر با روند گسترش تحصیل دانشگاهی در جامعه و تمایل زنان به تحصیل در دانشگاهها بوده است. نتایج این بررسی نشان میدهد که آمار در میان افراد شاغل متخصص نیز متفاوت است، به طوریکه در برابر هر 100 مرد متخصص در جامعه تنها 21 زن متخصص در جامعه وجود داشته است. در کنار این عوامل به این نکته نیز باید توجه کرد که رکود نسبی بر اقتصاد ایران و محدودیت فرصتهای شغلی، یافتن
کار برای مردان را دشوار ساخت چه رسد به زنان که نیروی درجه دوم در بازار کار محسوب میشوند. بنابراین، مجموعهای از عوامل فرهنگی و اقتصادی و برسر کاربودن رژیم جمهوری اسلامی با خصلت زن ستیزانه آن و قوانین ناظر بر خانواده از جمله ماده 117 قانوان اساسی ج . ا (منع کار در صورت عدم رضایت شوهر) ، مشکلاتی را در مسیر کار زنان ایجاد کرده است. قوانین ناظر بر اشتغال از جمله قانون اشتغال نیمه وقت زنان، مقررات در زمینه مرخصی زایمان و ماده 5 مصوبه 1371 شورای عالی انقلاب که محدود کننده حیطه اشتغال زنان است، هیچکدام کمکی به افزایش مشارکت اقتصادی_اجتماعی زنان نکرده، بلکه آنرا بیش از پیش محدود ساخته است.
ورود زنان به بازار کار و مشارکت در فعالیتهای اقتصادی متناسب با آهنگ رشد تحصیلات زنان نبوده، به همین جهت سهم زنان از کل جمعیت فعال کشور طی دهههای پس از انقلاب 57 تنزل یافته و از 80/14 درصد سال 55 به 15 درصد در سال 82 رسیده، یعنی با توجه به نسبت جمعیت زنان در سال 55 و در مقایسه با سال 82 سهم زنان در بازار کار تنزل یافته است.
بعد از انقلاب در سال 57، بخش عظیمی از کارمندان زن در بخش عمومی بازنشسته شدند و برای استخدام کارکنان زن محدودیتهایی به وجود آمد. جداسازی زنان و مردان در محیط کار و حذف زنان از برخی فرایندهای تولید و تبعیض جنسی در بازار کار و اختصاص دادن کار خانگی بدون مزد به زنان که خود بحث جداگانهای است، حضور زنان را در واحدهای تولیدی دشوارتر ساخت و با توجه به شرایط نامساعد اقتصادی، اشتغال برای مردان در اولویت قرار گرفت، حتی برای نمونه در سال 1364 بخشنامهای ازسوی سازمان صنایع و معادن صادر گردید که به موجب آن استخدام زنان در صنایع تحت پوشش خود را ممنوع اعلام کرده بود. در دوران طرح آبادگری ایران پس از جنگ نیز از کل فرصتهای شغلی ایجاد شده در سطح کشور تنها 13 درصد آن به زنان اختصاص داده شد. اشاره به این نکته نیز حائز اهمیت است که بخش قابل توجهی از جمعیت غیر فعال در زمره خانهداران مناطق روستایی طبقه بندی شدهاند که در واقع جزئی از جمعیت فعال هستند که به کار تولید قالی، قالیچه، گلیم و دیگر صنایع دستی و دامی و کشاورزی اشتغال دارند و یا اینکه بصورت کارگران فصلی به طور غیر رسمی در واحدهای تولیدی و خدماتی کوچک و بزرگ کار میکنند. چون سنتاً مردان نان آور خانواده محسوب میشود، در نتیجه کار آن قشر از زنان از نظر آمارهای رسمی جامعه پنهان میماند. زنان در اقتصاد روستاها نیز واجد سهم قابل توجهی هستند که در زمان مهاجرت مردان برای
کار کردن در شهرها، کار اصلی کشاورزی و مشارکت در داشت و برداشت محصول و مراقبت از فرزندان که بطور متوسط 5 فرزند در هر خانواده روستایی وجود دارد، نگهداری از دام و تهیه لبنیات و تولید صنایع دستی از وظایف متنوع زن روستایی است اما در نتایج اکثر سرشماریها در ایران سهم زنان در فعالیتهای روستایی بسیار پائین است و اکثر زنان روستایی جزء جمعیت غیر فعال محسوب می شوند.
زنان با دستیابی به سطوح عالی آموزش و تلاش فزاینده برای ورود به مراکز آموزش عالی، توانستهاند رقم 57 درصد دانشجویان دانشگاهها را به خود اختصاص دهندتا بتوانند با کسب مدارج بالای تحصیلی راحتتر وارد بازار کار شوند و به یکی از عوامل برابری حقوق زنان یعنی استقلال اقتصادی دست یابند. نمودار تحصیلات زنان در این سالها مثبت است اما مشارکت زنان در بازار کار بسیار پائین است چرا که زنان همیشه در صف آخر استخدام بوده و کوچکترین محدودیتی پیش بیاید آنها زودتر از همه اخراج میشوند.
تدوام رکود نسبی در بازار کارسبب افزایش سریع نرخ بیکاری در میان گروههای مختلف بویژه زنان کارگر است و با توجه به رکود اقتصادی ایران و بحرانهای پی در پی در زمینههای سیاسی و اقتصادی در ایران و گرایش زنان تحصیلکرده به حضور فعال در بازار کار، هرساله شمار کثیری از زنان فارغ التحصیل از دبیرستانها و دانشگاهها به صف دراز بیکاران میپیوندند، و به علت محدودیتهای اقتصادی و فرهنگی وجود حکومتی زن ستیز و نامردمی خارج از بازار کار قرار میگیرند.
این متن فقط قسمتی از بررسی تساوی حقوق زن و مرد در ایران می باشد
جهت دریافت کل متن ، لطفا آن را خریداری نمایید