اندازه گیری نمک موجود در نفت خام
| دسته بندی | نفت و گاز |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 103 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 190 |
اندازه گیری نمک موجود در نفت خام
مقدمه :
نمک موجود در نفت خام به علت وجود آب نمکی است که از چاه همراه نفت جریان پیدا می کند و همین مقدار نمک اگر زیاد باشد باعث نامرغوبی نفت از صادرات و هم آسیب رساندن به دستگاههای تفکیک در حدهای تفکیک و پالایشگاهها می شود . معمولاً مقدار نمک موجود در نفت خام را با در نظر گرفتن کل سالت بهره برداری شده تنظیم می کنند که از مقدار معینی (8 پوند در هزار بشکه) بیشتر نباشد . برا این منظور لازم است هم در واحدهای بهره برداری و هم آزمایشگاههای شیمیایی نفت بهره برداری شده را آزمایش کرد . روشهای خاصی از نظر بین المللی برای آزمایش نمک پیشنهاد شده :
1. روش اندازه گیری نمک با محلولهای شیمیائی IP
در این روش چون بیشتر احتیاج به محلولهای تهیه شده دقیق شیمیایی است در آزمایشگاههای شیمیایی مربوط به نفت انجام می گیرد .
2. روش شروع سریع اندازه گیری نمک نفت با دستگاه نورسنج FLAME PHOTOMETER این روش چون ساده است در کارخانجات بهره برداری استفاده می گردد و حداکثر 16 پوند نمک را براحتی می توان با این دستگاه مشخص کرد . نمکهای پیش از این مقدار را به علت غلظت زیاد و امکان گرفتگی سوزن مکنده ، با این دستگاه نمی توان آزمایش کرد .
اندازه گیری مقدار نمک موجود در نفت خام به روش IP – 77/72
مواد شیمیائی :
1. تولوئن
2. الکل استن
3. فریک آلوم
4. آمین الکل
5. اسید نیتریک %30
6. نیترات نقره N/20
7. تیوسیانات N/20
وسائل مورد نیاز آزمایش :
1- دستگاه جداکننده
2- دو عدد بورت
3- استوانه مدرج 100 ml
4- کاغذ صافی
هدف :
در این آزمایش هدف اندازه گیری مقدار کلرور سدیم ( NACL) موجود در نفت خام و یا محصولات نفتی دیگر می باشد که در این روش نفت خام را با آب مقطر و حلالهای مناسب (مانند تولوئن) می جوشانند تا نمک جذب آب گردد و مقدار نمک را بر حسب کلرور سدیم محاسبه و گزارش می کنند .
روش کار :
مقدار 80 گرم از نمونه را درون یک ظرف شیشه ای 250 میلی لیتری وزن کرده و آنرا تا حرارت °C 60 (°F 140) گرم می کنیم CC40 تولوئن را بدرجه حرارت متشابه رسانده و به آرامی همراه با بهم زدن روی نمونه ریخته سپس این محلول را در ظرف تقطیر وارد کرده و ظرف جای نمونه را دو مرتبه با CC15 تولوئن گرم شده در شرایط گفته شده شسته و درون ظرف تقطیر می ریزیم روی نمونه درون ظرف تقطیر قبل از سرد شدن مقدار CC25 الکل و CC15 استن گرم می ریزیم و مخلوط را به مدت 2 دقیقه می جوشتنیم بعد اجازه می دهیم تا مخلوط سرد و جدا شود آنگاه قشر آب زیرین را درون ظرف شیشه ای ریخته و اگر لازم بود آنرا از کاغذ صافی واتمن شماره 41 عبور می دهیم این مقدار باید در حدود CC160 باشد . حال CC 100 از محلول صاف شده را در ظرف شیشه ای ریخته و بعد از افزودن CC5 اسید نیتریک درب ظرف را بسته و می جوشانیم و روی بخارات تولید شده جهت از بین بردن SH2 بوسیله کاغذ آغشته به استات سرب آزمایش به عمل می آوریم . و اینکار را تا خاتمه وجود SH2 در بخارات حاصله ادامه می دهیم (چنانچه هیدروژن سولفوره در محلول باشد کاغذ صافی تیره می شود و عمل حرارت دادن را آنقدر ادامه می دهیم تا کاغذ آغشته به استات سرب در مجاورت بخارات حاصله بیرنگ شود ) . اکنون محتویات ظروف شیشه را سرد و با آب مقطر آنرا بدرون فلاکس درب دار ریخته و CC100 آمیل الکل و CC3 معرف فریک آلوم به آن اضافه می کنیم . زیر بورت برده و مقدار CC5/0 ثانیه شدیداً تکان دهید تا رسوبات حاصله جمع شوند برای از بین بردن زیادی نیترات نقره باید تا ایجاد رنگ قرمز آجری محلول حاصله را با تیوسیانات پتاسیم N/20 را به آرامی تیتر کرده و سپس درب را بسته و شدیداً تکان داد و عمل تیتراسیون را ادامه داده تا رنگ قرمز آجری ثابت بماند . آزمایش فوق را برای دقت بیشتر روی 80 گرم از یک نمونه بدون نمک (آب مقطر - تولوئن) به عنوان شاهد انجام دهید .
تذکر : به علت سمی بودن بخارات تولوئن و سایر محلولهای مصرفی در موقع کار هواکشها باید کار بکنند .
1- اضافه کردن تولوئن برای جدا کردن مولکولهای نفت از آب است .
2- اضافه کردن الکل برای پائین آوردن نقطه جوش محلول است .
3- اضافه کردن استن برای حل کردن مواد مومی است .
4- افزودن اسید نیتریک برای ایجاد محیط اسیدی است .
معمولاً در آزمایشگاه میزان نمک را بر حسب پوند در هزار بشکه و یا گرم در متر مکعب محاسبه و گزارش می کنند که برای این منظور می توان از فرمولهای زیر استفاده کرد :
NACL LB / 1000 BBL = 32760 G(V)N/W
پوند کلرور سدیم در هزار بشکه
GR/M3NACL = LB / 1000 BBL X 2085301
گرم کلرور سدیم در متر مکعب
همچنین برای تسریع در کار برای پوند در هزار بشکه نفت اختلاف ، حجم نیترات نقره و پتاسیم تیوسیانات را در عدد 4/16 ضرب می کنند و یا برای گرم در متر مکعب اختلاف را در عدد 47 ضرب کرده و مستقیماً نتیجه را گزارش کرد .
روش سریع اندازه گیری نفت خام با دستگاه
نورسنج FLAMEPHOTOMETER
اساس کار دستگاه سنجش نمک نفت از نظر فیزیکی :
نور هوا و گاز از میان لوله مخلوط کننده (MIXER CHAMBER) باعث چرخش پروانه های آن می شود و علاوه بر آن گاز و هوا با هم مخلوط می شوند یک حالت مکش در لوله مخلوط کننده به وجود می آید و باعث کشیده شدن نفت از طریق سوزن مکنده (AUTOMIZER) به داخل لوله مخلوط کننده می شود . نفت و گاز با هم مخلوط می شود و از حاصل سوختن نمک موجود در نفت شعله زرد رنگ به وجود می آید . شعله به وجود آمده به وسیله یک عدد آینه مقعر و یک عدسی محدب الطرفین محفظه تبدیل کننده انرژی نورانی به الکتریکی (PHOTOCALL) منعکس می شود . چون شعله ایجاد شده دارای نورهای مختلف است و به وسیله قراردادن یک عدد صفحه سدیم قبل از محفظه تبدیل کننده و با توجه به اینکه صفحه فقط اجازه عبور نور زرد رنگ را که از حاصل سوختن نمک به وجود آمده است میدهد و پس از برخورد نور زرد رنگ به محفظه تبدیل کننده انرژی نورانی به انرژی الکتریکی تبدیل می شود و به گالوانمیتر هدایت می شود . این دستگاه دارای یک منعکس کننده فلزی است که درون حوزه مغناطیسی حاصل از جریان فوق الذکر قرار دارد و در اثر کم و زیاد شدن الکتریسیته حرکتی دورانی به منعکس کننده فلزی می دهد و از طرفی یک چراغ معمولی نور را به این منعکس کننده می تابد و انعکاس این نور به آینه مسطحی که درست در مقابل دستگاه گالوانومتر است می تابد و این آینه نور را به روی صفحه مدرجی که روی دستگاه فیلم فتومیتر نصب است می تابد و به این ترتیب مقدار نمک یا تغییر مکان داده شدن لکه نورانی روی صفحه مدرج تعیین می شود . دستگاه گالوانومیتر دارای پیچ حساسیت (SENSITIVITY) می باشد که به وسیله نمونه نمک (نفت استاندارد)روی عدد نمک استاندارد تنظیم می شود و نفت مورد آزمایش نسبت به نمونه استاندارد سنجیده می شود . چون دستگاه گالوانومیتر دارای حساسیت زیادی است لذا پیچ تنظیمی در بغل دستگاه را در موقع کار کردن به طرف آزاد (FREE) برگردانید و پس از اتمام کار روی قفل (LOCK) قرار دهید . عمل فوق باعث می شود که منعکس کننده دستگاه گالوانومیتر قفل شود و در اثر تکان دادن دستگاه فیلم آسیبی نبیند . زیر دستگاه لوله ته کش لاستیکی قرار دارد که همیشه باید در ظرف آب باشد . زیرا مواد ته نشین شده در لوله مخلوط کننده از این طریق بیرون رانده می شود و چون در لوله مخلوط کننده از این طریق بیرون رانده می شود و چون در لوله مخلوط کننده حالت مکش به وجود می آید چنانچه لوله ته کش درون آب قرار نگیرد هوای آزاد به داخل دستگاه مخلوط کننده کشیده می شود .
وسایل مورد نیاز کار با فیلم فتومیتر :
1- سیلندر شیشه ای درب دار 50 سیس یس برای مخلوط کردن نمونه نفت
2- بطری شیشه ای 16 اونسی (400 سی سی)
3- نفت خام با نمک مشخص (استاندارد)8 پوند در هزار بشکه
4- فندک
5- گاز جهت سوخت دستگاه
6- هوای مصرفی برای دستگاه که فشار آن بین 14-16 پوند تنظیم می شود
7- مایعی جهت تمیز کردن دستگاه (W/16)
8- نفت سفید جهت مخلوط کردن با نفت خام در صورتیکه غلظت نفت زیاد باشد .
9- ظرف کوچک شیشه ای(BEAKER)
طرز کار با دستگاه :
شیر هوا و گاز را که بوسیله رگلاتور روی عدد مورد دلخواه تنظیم شده باز می کنیم و سپس برق دستگاه را روشن نموده و سویچ جرقه را فشار می دهیم تا زمانیکه علامت FLM روی صفحه دستگاه ظاهر شود .
دکمه تنظیم اعداد اعشاری (D-P) را تا یک رقم اعشار تنظیم می کنیم . مقداری نفت سفید در BEAKER مخصوص می ریزیم تا به وسیله دستگاه مکیده شود . در این حالت با استفاده از دکمه BLANK صفحه دیجیتالی را روی عدد صفر تنظیم می کنیم . نمونه استاندارد را به زیر دستگاه مکنده قرار می دهیم تا مکیده شود و با دکمه FIN و coarse تنظیم می کنیم تا عدد معادل نمک استاندارد روی صفحه ظاهر گردد .
(دکمه coarse) چهار وضعیت دارد که معمولاً وضعیت 4و3 برای نمکهای بالا می باشد و بایستی تا پایان آزمایش روی همین وضعیت قرار گیرد . ) بعد نمونه نفت مجهول را به دستگاه می دهیم . عدد خوانده شده مقدار نمک موجود در نفت می باشد .
اقدامات بعد از آزمایش :
1- بعد از آزمایش به مدت چند دقیقه (معمولاً به اندازه خالی شدن یک بیکر (BAKER) ، پر از نفت سفید) به داخل دستگاه مکیده می شود .
2- حتماً شیر پائین ریگلاتور هوا را بازنگهدارید تا آب همراه هوا در مخزن ریگلاتور جمع نگردیده و تخلیه شود . ولی شیر پائین رگلاتور گاز از لحاظ ایمنی حتماً باید بسته باشد .
3- طبق تجربیات به دست آمده استاندارد 33 گرم در متر مکعب مناسب برای کار کردن با این دستگاه است و نمونه استاندارد بالاتر ضرورت ندارد چون با همین استاندارد (33 گرم در متر مکعب) تا حدود 180 گرم را به طور مطلوب نشان می دهد .
تهیه محلول استاندارد نفت
crude iol standard
مقصود از نفت استاندارد تهیه یک نمونه با غلظت نمک مشخص جهت کار با دستگاه برقی تعیین میزان نمک ( Flam Photometer) در کارخانجات بهره برداری است که برای این منظور نمک نفتی را که کم است با اضافه کردن از نفتی که نمکش بیشتر است به یک حد معین که معمولاً 8 پوند در هزار بشکه است می رسانند .
از رابطه زیر می توان استفاده کرد .
-V عبارتست از حجم
- C غلظت
مثال : یک گالون نفت خام با میزان نمک غیر مشخص را به استاندارد نمک 8 پوند در هزار بشکه تبدیل کنید .
برای این کار باید مراحل زیر را انجام دهید .
1- ابتدا نمک گالون را به روش IP که قبلاً شرح داده شده دقیقاً محاسبه و معلوم کرد . (مثلاً 2 پوند در هزار بشکه شد) .
2-اکنون برای اینکه معلوم شود چه مقدار از نفتی که نمکش بیش از 2 پوند در هزار بشکه است مثلاً 1050 پوند باشد . باید با این نمونه نفت مخلوط کرد از رابطه بالا که به طور ساده تری درآمده استفاده می شود .
نمک درخواست × حجم کل = (نمک اضافه شده نفت×حجم نفتی که باید اضافه شود) ×(نمک نفت نمونه × حجم نمونه ) باشد .
که در مثال بالا
حجم نفتی که باید اضافه شود .
اندازه گیری وزن مخصوص به روش هایدرومتر (چگالی سنج)
متدد IP.160/68
ASTM.D-1298
منظور اندازه گیری وزن مخصوص مواد نفتی است که فشار بخار آنها کمتر از PSI26 (یک جو) باشد .
تعریف چگالی نسبی :
چگالی نسبی عبارت است از نسبت وزن حجم معینی از یک مایع در درجه حرارت معین به وزن همان حجم از مایع دیگر در همان درجه حرارت .
( چگالی نسبی نفت را نسبت به آب مقطر و درجه حرارت 60 درجه فارنهایت می سنجند ).
لوازم مورد نیاز آزمایش :
1- چگالی سنج (هایدرومتر) – شامل سریهای l50 (بزرگ) و 50 (متوسط) و s50 (کوچک) مطابق مشخصات BS7/8 : 1960
2- گرماسنج 9Thermometer) نوع IP 64F
3- استوانه شیشه ای یا پلاستیکی شفاف (Hydrometer cylinder)
4- کاغذ صافی (FILTER PAPER)
5- حمام مجهز به کنترل درجه حرارت (Constsnt thermometer Bach )
روش کار :
1- درجه حرارت نمونه مورد آزمایش و وسایل کار را (ترمومتر . چگالی سنج . حمام) به درجه حرارت لازم برای آزمایش می رسانیم .
تذکر: درجه حرارت آزمایش برای نفتهای سبک و نفت خام 60 درجه فارنهایت و برای نفت سوخت (Fuel oil) 100 درجه فارنهایت می باشد .
2- نمونه را در استوانه که از پیش پاک و خشک گردیده می ریزیم (برای جلوگیری از ایجاد کف و حبابهای گاز و هوا در موقع نمونه برداری استوانه را کمی مایل می گیریم و نمونه را روی
معادن نمک گرمسار(گنبدهای نمکی)
| دسته بندی | معدن |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 128 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 187 |
معادن نمک گرمسار(گنبدهای نمکی)
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:کلیات
1-1)هدف................................................................................................................. 15
1-2)پیشینه و تحقیق................................................................................................ 15
1-3)روش کار و تحقیق........................................................................................... 15
فصل دوم : اختصاصات عمومی نمکها در ایران ................................................. 17
الف : کلیاتی درمورد نمکها .................................................................................. 18
1-2 تاریخچه نمک ................................................................................................ 18
2-2 نمک وموارد استفاده آن .............................................................................. 20
3-2 پراکندگی و مقدار تولید نمک درجهان ........................................................ 20
ب: ژئو شیمی و کانی شناسی ............................................................................ 27
4-2 ژئوشیمی ...................................................................................................... 27
5-2 کانی شناسی نمکی (هالیت ).......................................................................... 28
6-2 کانی های همراه هالیت ................................................................................ 31
7-2 فرایندهای بعد از رسوبگذاری .................................................................... 34
پ: شرایط ومحیط تشکیل هالیت ..................................................................... 37
8-2 شرایط تشکیل هالیت ..................................................................................... 37
9-2 محیط تشکیل نمک (هالیت )........................................................................... 39
10-2 ذخایر تبخیری قدیمی و محیط تشکیل آن ................................................. 41
11-2 موقعیت های مناسب برای رسوب تبخیری ها .......................................... 44
12-2 سبخا ........................................................................................................... 46
13-2 محیط های دریایی....................................................................................... 47
14-2 نمک های غول آسا چگونه بوجود آمدهاند ؟.............................................. 48
ث:انواع ژنتیکی کارنسارها نمک ........................................................................ 53
15-2 اقیانوس ها ودریاها .................................................................................... 53
16-2 دریاچه ها ................................................................................................... 54
17- 2 آبهای زیر زمینی (شورابه ها )................................................................. 56
18-2 حوضه های دریاچه ای نوع پلایا .............................................................. 57
19-2 نهشته های نمک لایه ای ............................................................................ 57
20-2 گنبدهای نمکی ........................................................................................... 59
21-2 کانی های همراه گنبدهای نمکی ............................................................... 61
22-2 پدیده دگرگونی در گنبدهای نمکی ............................................................. 62
23-2 چگونگی حرکت در گنبدهای نمکی ........................................................... 63
ج)برخی از مدلهای پیدایش ذخایر تبخیری........................................................ 69
24-2 مدل یا تئوری حوضه های دارای سد (Ochsenius , 1877)).......... 69
25-2 مدل دریاچه ای والتر ( 1903)..................................................................... 70
26-2 مدل تبخیرهای آب های عمیق (Schmalz , 1969)............................... 70
27-2 تئوری یا مدل حوضه خشک شده (Hus, 1972).................................. 75
28-2 مدل حوضه خشک شده در درون مدل استاتیک ...................................... 75
29-2 مدل ولکانوژنیک نهشته های تبخیری ......................................................... 77
آثار ومعادن نمک ایران در دورانهای مختلف زمین شناسی ............................ 82
30-2 نمک های پرکامبرین پسین در زون زاگرس............................................... 82
31-2 گنبدهای نمکی استان هرمزگان................................................................... 86
1-31-2 گنبد نمکی قشم........................................................................................ 86
2-31-2 گنبد نمکی سیاهو..................................................................................... 88
3-31-2 گنبد نمکی گچین...................................................................................... 89
32-2 نمک های ژوراسیک فوقانی......................................................................... 90
33-2 آثار و گنبدهای نمکی استان کرمان............................................................. 91
1-33-2 گنبد نمکی علی آباد.................................................................................. 91
2-33-2 گنبد نمکی اسماعیل آباد.......................................................................... 91
3-33-2 نمک آبی راین.......................................................................................... 92
4-33-2 نمک آبی کویر لوت شهداد...................................................................... 92
5-33-2 نمک آبی نوق........................................................................................... 93
34-2 نمک های ائوسن در زون ایران مرکزی..................................................... 93
1-34-2 زمین شناسی حوضه کلوت (شمال خاوری اردکان).............................. 95
2-34-2 برخی از معادن و آثار نمکی اردکان یزد................................................ 97
3-34-2 گنبدهای نمکی حوضه یزد...................................................................... 97
الف-معدن متروکه نمک حاجی آباد....................................................................... 98
ب-معدن متروکه نمک رستاق یزد......................................................................... 98
ج-کانال نمک عقدا.................................................................................................. 99
35-2 نمک های ائو-الیگوسن................................................................................ 99
36-2 نمک های ترسیر در زون ایران مرکزی................................................... 101
37-2 آثار و ذخایر نمکی ترسیر استان سمنان.................................................. 103
1-37-2 خلاصه ای از زمین شناسی استان سمنان........................................... 104
2-37-2 اندیس ها و معادن نمک در منطقه گرمسار-ایوانکی............................ 105
الف-معدن کوه نمک........................................................................................ 105
ب-معدن تخت رستم....................................................................................... 105
ج-معدن سردره.............................................................................................. 106
د-معدن سیالک............................................................................................... 106
ه-برونزدهای نمکی باختر و جنوب باختری گرمسار..................................... 107
و-برونزدهای نمکی باختر کوه کلرز (شمال باختری گرمسار)...................... 107
ز-معدن راه راهک.......................................................................................... 108
ح-معدن کرند.................................................................................................. 108
ط-معدن ناروبنه............................................................................................. 109
ی- معدن بنه کوه........................................................................................... 109
ک-معدن رودخانه شور................................................................................. 109
3-37-2 اندیس ها و معادن نمک در محدوده ده نمک گرمسار......................... 110
الف-معدن گزوشک........................................................................................ 110
ب-معدن چاه غلغل......................................................................................... 111
ج-معدن شهر آباد.......................................................................................... 111
د-معدن حسین آباد ده نمک........................................................................... 112
ه-برونزدهای نمکی لاسگرد دشت................................................................. 112
و-نمک های محدوده سرخه........................................................................... 113
ز-معدن لاهورد.............................................................................................. 113
ح-برونزدهای نمکی نمکان............................................................................. 113
6-37-2 اندیس ها و معادن نمک محدوده میامی................................................ 119
38-2 آثار و ذخایر نمک ترسیر استان خراسان................................................. 120
1-38-2 زمین شناسی استان خراسان............................................................... 120
2-38-2 معادن و آثار نمکی استان خراسان...................................................... 122
1-معدن نمکی آبقوی...................................................................................... 122
2-معدن نمک عمارلو...................................................................................... 123
3-معدن نمک حصار یزدان............................................................................ 124
4-معدن نمک سلطان آباد............................................................................... 124
5-معدن نمک غار........................................................................................... 124
6-معدن نمک اسلام قلعه................................................................................ 125
7-کالشور سبزوار.......................................................................................... 125
8-معدن نمک آبی گدار خماری...................................................................... 125
9-نمک زار سبزوار........................................................................................ 125
10-نمک آبی جاجرم....................................................................................... 126
39-2 ذخایر یا آثار نمکی میوسن...................................................................... 127
1-40-2 خلاصه ای از زمین شناسی زاگرس طی نئوژن.........................................
الف-آثار نمکی استان لرستان............................................................................. 128
1-نمک چل قادی (سفید دشت)....................................................................... 128
2-مظهر معدن نمکی چالکل............................................................................ 128
3-نمک چم چیر (امیر آباد)............................................................................. 130
4-مظهر معدنی نمک بابا بهرام....................................................................... 130
41-2 آثار و معادن نمک زون ایران مرکزی در میوسن.................................... 131
1-41-2 خلاصه ای از زمین شناسی ایران مرکزی در میوسن......................... 131
الف-گنبدها یا معادن نمک محدوده قم................................................................ 132
زمین شناسی نواحی قم در نئوژن و کواترنر..................................................... 132
1- گنبد نمکی قم یا کوه نمک......................................................................... 134
2- گنبد نمکی یزدان...................................................................................... 135
3- گنبد نمکی آخ............................................................................................ 136
4- گنبد نمکی شیخ حاجی.............................................................................. 136
3-41-2 خلاصه ای از زمین شناسی استان تهران در ترسیر و کواترنر.......... 137
42-2 آثار و معادن نمک زون البرز در میوسن................................................ 140
1-42-2 خلاصه ای از زمین شناسی زون البرز در میوسن.............................. 140
2-42-2 گنبد ها یا آثار نمک در استان آذربایجان............................................. 140
خلاصه ای از زمین شناسی آذربایجان............................................................... 140
1-گنبد نمک مزرعه...................................................................................... 141
2-گنبد نمکی ایوند........................................................................................ 142
3-گنبد نمکی سار......................................................................................... 142
4-گنبد نمکی ترب......................................................................................... 142
5-گنبد نمکی منور........................................................................................ 143
6-گنبد نمکی شوره دره............................................................................... 143
7-گنبد نمک قره آغاج تبریز.......................................................................... 143
8-گنبد نمک تازه کند.................................................................................... 144
9-گنبد نمک نهند........................................................................................... 144
10-گنبد نمکی داش اسپیران........................................................................ 144
11-گنبد نمکی خواجه................................................................................... 145
12-گنبد نمکی چوپانلو (دوزلاخ)................................................................... 145
13-گنبد نمکی قزلجه.................................................................................... 145
14-معدن نمک هریس.................................................................................. 146
15-معدن نمک قاپولوق................................................................................ 146
16-گنبدهای نمکی اواوغلی.......................................................................... 146
17-گنبد نمکی خاک مردان........................................................................... 146
18-گنبد نمکی قلیچ تپه.................................................................................. 146
19-گنبد نمکی زنجیره.................................................................................. 148
20-گنبد نمک امیر بیک................................................................................. 148
21-گنبد نمکی شعبانلو................................................................................. 148
22-گنبد نمکی کشک سرای.......................................................................... 149
23-معدن نمک مامان................................................................................... 149
3-42-2 معادن و آثار نمک استان زنجان.......................................................... 150
1-معدن نمک خرم آباد(جبا)......................................................................... 151
2-معدن نمک زهستر آباد............................................................................ 152
3-مظهر نمک گنبد........................................................................................ 152
4-مظهر نمک گچی قشلاق............................................................................ 152
5-نمک آبی و نمک سنگی ردوبار الموت (گرما رود سفلی)......................... 153
6-مظهر نمک طالقان..................................................................................... 153
43-2 نمک های پلیوسن................................................................................... 153
44-2 نهشته های نمکی کویر (هولوسن تا کنون).......................................... 154
1-44-2 پلایاهای خور...................................................................................... 155
2-44-2 مرداب یا باتلاق گاو خونی.................................................................. 157
3-44-2 چگونگی تشکیل نمک در مرداب گاو خونی......................................... 158
45-2 نمک های عهد حاضر............................................................................... 160
1-45-2 دریاچه های شور ایران..................................................................... 160
الف-دریاچه ارومیه...................................................................................... 160
ب- دریاچه نمک........................................................................................... 162
ج-دریاچه حوض سلطان.............................................................................. 163
د-دریاچه بختگان......................................................................................... 164
ه- دریاچه مهارلو......................................................................................... 165
9- دریاچه شورابیل اردبیل ............................................................................... 166
فصل سوم : گنبدهای نمکی گرمسار ................................................................. 167
1-3- موقعیت جغرافیایی ................................................................................... 168
2-3- مطالعه کارهای انجام شده قبلی ............................................................... 169
- زمین شناسی .................................................................................................. 171
2-3 – زمین شناسی عمومی .............................................................................. 172
4-3- زمین شناسی شمال غرب گرمسار .......................................................... 172
4-3-1- نمک S ................................................................................................. 173
4-3-2- نمک و مارن زرشکی MP-S............................................................... 174
4-3-3- مارن زرشکی ............................................................................... 174
4-3-4- مارن الوان ........................................................................................... 175
4-3-5- ولکانیک ................................................................................................ 176
4-3-6- شیل سبز sh........................................................................................ 177
4-3-7- گچ وشیل sh – G............................................................................... 178
4-3-8- ژیپس توده‌ای ................................................................................ 178
4-3-9- آهک قم O-M....................................................................................... 179
4-3-10- سازند قرمز فوقانی ........................................................................... 180
4-3-11-سازند هزار دره ................................................................................. 181
4-3-12- سازند کهریزک .................................................................................. 182
4-3-13- گچ کواترنر......................................................................................... 183
4-3-14- پادگانه های آبرفتی ........................................................................... 183
4-3-15- رسوبات عهد حاضر و مخروط افکنه ............................................... 184
4-3-16- کفه های رسی و نمکی ...................................................................... 185
4-3-17- آبراهه و کانال های رودخانه ای ...................................................... 185
5-3-1- زمین شناسی ساختمانی ...................................................................... 186
5-3-2- گسل‌ها ................................................................................................. 187
-معادن فعال نمک گرمسار ................................................................................ 189
3-1-معدن کوهدشت کهن ................................................................................. 190
3-2-معدن نمک قائم .......................................................................................... 192
3-3- معدن نمک غرب قائم ................................................................................ 193
3-4-معدن نمک مروارید ................................................................................... 193
3-5- معدن نمک سالار ...................................................................................... 194
3-6- معدن نمک راهراهک ................................................................................ 195
3-7- معدن تخت رستم ..................................................................................... 195
3-8-معدن نمک سیالک ...................................................................................... 196
3-9- معدن نمک میلاد ....................................................................................... 199
3-10- معدن نمک صادقی ................................................................................. 201
3-11- معدن نمک سرو...................................................................................... 202
فصل چهارم : شرح کوتاهی بر فرآوری سنگ نمک .......................................... 206
4-1- کارخانه نمک کوبی زهره.......................................................................... 206
4-2- کارخانه نمک تصفیه خوراکی زهره ......................................................... 208
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات ............................................................. 211
منابع ................................................................................................................... 213
فصل اول
کلیات
فصل اول :کلیات
1-1) هدف:بررسی اجمالی و جمع آوری محتوای مقالات و کتب نگاشته شده در خصوص گنبد نمکی گرمسار و معرفی بهتر آن به متخصصین معدن و زمین شناس
1-2) پیشینه و تحقیق: گنبد نمکی گرمسار و معادن نمک آن . اولاً بدلیل موقعیت جغرافیایی خاص گرمسار و نزدیکی به تهران .ثانیاً بدلیل کیفیت و ذخیره بالای نمک گنبد نمکی وهمچنین گسل های متعدد و فعال آن . ثالثاً بدلیل ذخایر نفت در منطقه گرمسار تا کنون نظر متخصصین معدن و زمین شناسان داخلی و خارجی زیادی را به خود جلب کرده است و تحقیقات گوناگون فراوانی نیز روی آن انجام شده و می شود. رابعاً بدلیل جنگ نادرشاه افشار با اشرف افغان در کوههای این گنبد نمکی حدود 280 سال پیش مورد توجه باستان شناسان نیز بوده است.
1-3) روش کار و تحقیق: بازدید عمومی از معادن و نحوه اکتشاف و استخراج سنگ نمک مطالعه مدارک و مستندات مربوط به هر معدن و ایضاً سایر مقالات و تحقیقات محققین که در گذشته انجام شده است.
هدف : معرفی گنبد نمکی گرمسار بعنوان بزرگترین و با کیفیت ترین ذخایر نمک ایران و آشنائی مهندسی معدن و زمین شناسان با ساز و کار دیاپیرها
1-1) پیشینه تحقیق : از سالیان گذشته با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی گنبد نمکی گرمسار و نزدیکی به تهران محققین و زمین شناسان و حتی باستان شناسان متعددی را به دلیل جنگ نادرشاه با اشرف افغان حدود 280 سال پیش در این منطقه به خود جذب کرده است .
1-2) روش کار و تحقیق : بازدید عمومی از منطقه ومعادن فعال آن و بررسی عینی نحوه‌ی استخراج و بارگیری و همچنین افراد و منابع و مأخذیی که از گذشته تا کنون در منطقه تحقیق و یا مقاله نوشته‌اند .
فصل دوم
اختصاصات عمومی نمکها
الف - کلیاتی در مورد نمکها
1-2- تاریخچه نمک
واژه انگلیسی نمک (Salt) است که از کلمه لاتین Sal مشتق شده و هالیت نیز ازهالوس که به زبان یونانی به معنای دریا است، گرفته شده است. نمک از زمان‌های خیلی‌دور مورد استفاده انسان بوده چنانکه از حدود 3000 سال پیش از میلاد چینی‌ها نمک رامورد شناسایی قرار داده بودند.
آیا می‌توان چیزی را بدون نمک خورد؟ این جمله اولین گزارش مکتوب در موردنمک است که در حود 2250 سال پیش از میلاد در کتاب حرفه‌ها (Job) آمده است. این که‌بشر دقیقاً چه زمانی از نمک برای اولین بار استفاده کرده و یا پی به نیاز خود به نمک برده،مشخص نیست. نیاکان ما احتمالاً مجذوب درخشندگی و جلای نمکهای موجود درسواحل دریاچه‌ها یا کرانه‌های ساحلی شده و بعد تحت تأثیر طعم آن قرار گرفته و بزودی‌دانستند که جویدن قطعه‌ای بزرگ از نمک ممکن است سبب بیماری آنها شده اما طعم غذا بامقدار کمی از آن خیلی بهتر میشود.
نمک در عصر حجر به عنوان شیئی جهت مبادله کالا مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است و جاده نمک در دنیای قدیم از هند به بحرالمیت کشیده شده بود. علاوه بر آن نمک درگذشته وسیله پرداخت حقوق نیز بوده چنان که بخشی از حقوق سربازان سزار (Caesar)به صورت نمک پرداخت می‌شده است.
در زمان‌های قدیم نمک در مراسم مذهبی هم نقش داشته، کشتی گیران سامو ژاپن‌در حال حاضر هم پیش از شروع مسابقه با ریختن مشتی نمک به درون رینگ مسابقه،درنظر خود ارواح خبیثه را دفع می‌کنند.
سفیدپوستان قاره آمریکا نخستین تلاش‌ها را در تولید نمک در سال 1614 میلادی‌انجام داده‌اند وی اولین تولید تجاری آن در سال 1753 میلادی و از لیسه گاه‌های نمکی(Licks) کاناوا (Kanawha) بوده است.
هندی‌ها پیش از آمریکائی‌ها نمک را از چشمه‌های نمک ساز بدست می‌آورده‌اند.اولین استخراج نمک از گنبد نمکی جزیره اوری (Avery) و به سال 1862 میلادی صورت‌گرفته است.
نمک در ایران شاید از شش هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته باشد،از زمان استقرار آریایی‌ها نمک در ایران مصرف می‌شده است. در دوره‌های بعد در کتب‌مورخین یونانی (مثلاً هرودوت) به معادن نمک ایران اشاره شده است.
2-2- نمک و موارد استفاده آن
نمک از ضرورتی‌ترین چاشنی‌های غذا است. در طی یک سال بطور متوسط هرشخص بین 7 الی 9 کیلوگرم نمک مصرف می‌کند. در صنایع شیمیایی برای تهیه سودسوزآور، اسید کلریدریک، سدیم، کربنات سدیم، کلر و... در متالوژی، لعاب شیشه،نشاسته، منسوجات نازک، به عنوان ضدیخ جاده‌ها و در دباغی و نیز صنایع غذایی (جهت‌حفظ آنها) کاربرد دارد.
در آمریکا بیش از 39 میلیون تن نمک تولید میشود که 23 میلیون تن آن با به عبارت‌دیگر 58 درصد آن در صنایع شیمیایی برای تولید کلر، سدیم، سود سوزآور، اسیدکلریدریک و 30 ماده شیمیایی دیگر بکار می‌رود که در واقع این مواد در تهیه حدود 14000محصول شیمیایی دیگر نقش اساسی دارد که از صابون و انواع پاک کننده‌ها تا B,H.C ,D.D.T تتراکلرورکربن و غیره تغییر می‌کند.
3-2- پراکندگی و مقدار تولید نمک در جهان
در حال حاضر تقریباً در کلیه کشورها نمک آفتابی (Solar salt) تولید میشود و دراکثر مناطق ذخایر و انباشته‌های قابل توجهی از نمک وجود دارد. (به استثناء ژاپن واسکاندیناوی که جهت صنایع شیمیایی خود ناگزیر به واردات نمک هستند). برای نخستین‌با رومی‌ها حدود 300 سال پیش از میلاد نمک آفتابی را از شورابه (نمکاب‌های) بریتانیای‌کبیر استخراج کردند، و در استرالیا از قرن هشتم و در لهستان از قرن سیزدهم نمک‌استخراج میشود.
انباشته‌های نمک در دوره‌های مختلف زمین‌شناسی بیشتر کشورها وجود داردولی بدیهی است که عظمت، گستردگی و حجم ذخایر در زمان‌ها و نقاط مختلف بسیارمتغیر است، چنان که طی فانروزوئیک ذخایر تبخیری ضخیم و بسیار گسترده‌ای یا به‌عبارت دیگر نمکهای غول آسیایی بوجود آمده که معادل امروزی ندارند.
در دوره‌های پیش از پرمین که درجه شوری دریا کمتر بوده ذخایر تبخیری دردونین، اردویسین، کامبرین وحتی پرکامبرین (ایران و استرالیا) بوجود آمده که از اهمیت‌کمتری نسبت به ذخایر پرمین برخوردار است. قدیمی‌ترین تبخیری‌ها را می‌توان درسنگ‌های رسوبی موجود در نوار Isua گرینلند یافت و نیز به صورت پسودومرف و باحدود 4/3 میلیون سن در چرت‌های استرلی پول باختر استرالیا وجود دارد
(Lowe, 1983).
ذخایر مهم و عظیم نمک پرمین شامل حوضه بزرگ Zechstein آلمان، لهستان وهلند است. پرمین به دلیل آب و هوای قاره‌ای گرم و طولانی بزرگترین ذخایر تبخیری رادارد.
نمکهای تریاس در آلمان، استرالیا و سوئیس استخراج می‌گردد. ذخایر نمک‌ژوراسیک در آلمان، آسیای مرکزی، کویت، عدن، کوبا و شیلی شناخته شده است.
روی ذخایر نمک کرتاسه موجود در آمریکا (فلوریدا)، مکزیکو، برزیل، شوروی،زئیر، آنگولا، لیبی، سنگال و نیجریه کار شده است.
ذخایر ائوسن در آمریکا (ویومینگ)، مراکش، ایران و نمکهای الیگوسن هم دراسپانیا، فرانسه، ترکیه، ایران، عراق ، ذخایر میوسن در چکسلواکی، لهستان، شوروی،اسپانیا، ترکیه، الجزایر، مراکش، مصر، سودان، ایران، عراق ، سوریه و بالاخره اردن‌پراکنده است.
در آمریکا (کالیفرنیا، نوادا)، شوروی، مکزیکو، اسرائیل نمکهای پلیستوسن وجوددارد.
به دلیل شرایط اقلیمی کنونی و نیز وسعت به نسبت کم مناطق قاره‌ای که با دریای‌کم عمق پوشیده شده باشد، بطور عمده انباشته‌های تبخیری در بیابان‌ها و یا در امتدادخطوط ساحلی با هوای خشک بوجود می‌آید، یعنی نمکهای آفتابی، پلایاها و کلاً منابع‌امروزی نمک در مکزیکو، استرالیا، فرانسه، پرتغال، اسپانیا، ایتالیا، یونان، بلگراد، چین وشوروی پراکنده است. اکثر تبخیری‌های عهد حاضر خاص مناطق نیمه گرمسیری و درمحدوده عرض‌های 15 تا 35 درجه میباشد (Borchert & Muir, 1964).
یک چهارم از کل نمک تولید شده در اروپا از نمکهای موجود در طبقات رسوبی‌استخراج می‌گردد (نمک کلوخی) و مابقی از شورابه‌ها تأمین میشود. عمده نمک تولیدشده در آفریقا حاصل تبخیر است چنانکه در سال 1969 در مصر 420000 تن و در کل‌آفریقا حدود 2 میلیون تن نمک تولید شده است. پرسابقه‌ترین منطقه در تولید نمک آفتابی‌آسیا است و چین در حال حاضر دومین تولیدکننده نمک آفتابی در جهان میباشد وبزرگترین ذخایر تبخیری غیر دریایی در چینگایای چین بوجود می‌آید. (Schreiber & Hsu, 1980)
ایران از نظر ذخایر نمک بسیار غنی است و منابع آن به صورت گوناگون دردریاچه‌های بسته، گنبدهای نمکی و یا دریاهای باز قرار گرفته است. تولید نمک در سال1352 در حدود 440 هزار تن گزارش شده و ظرفیت تولید آن در سال 1353 بالغ بر 590هزار تن و در سال 1358 در حدود 700000 تن برآورد شده است (Morgan, 1980);(Kingman, 1976)
میزان تولید نمک برخی از کشورها طی سالیان 1973 تا 1980 در جدول شماره 2آمده است. در شکل 1 موقعیت و سن نهشته‌های تبخیری مهم دنیا را می‌توان مشاهده‌نمود.
ب- ژئوشیمی و کانی شناسی
4-2- ژئوشیمی
نمک طعام یا هالیت ترکیب شیمیایی کلر و سدیم است. کلر از هالوژن‌ها است و با 16عنصر زیر می‌تواند ترکیب شود: هیدروژن (تولید اسید کلریدریک در گازهای آتش‌فشانی)، نیتروژن، سدیم، منیزیم، آلومینیوم، پتاسیم، کلسیم (روبیدیم)، (سزیم)، آهن،(نیکل)، مس، نقره، جیوه، سرب و بیسموت، اما بیشترین و مهمترین پیوندهای کلر با سدیم‌و منیزیم است که در ذخایر نمک با منشاء رسوبی تولید کلرورهای سدیم و منیزیم می‌کندو با سایر نمکهای محلول همراه میشود. ترکیب فلزات سنگین نظیر مس، نقره و سرب دردرجه دوم اهمیت قرار داشته و دیگر عناصر نیز با کلر کانی‌های نادری را پدید می‌آورند.
طبق نظرات استوارت (Stewart) از میان کانی‌های سدیم 12 تای آن از تبخیر آب‌دریا بوجود می‌آید که عبارتند از: هالیت، رینه‌ایت، گلاسریت، تناردیت، و نتوفیلیت،گلوبریت، میرابیلیت، لووئیت، بلوادیت، داسنیت، آلکسیت و هیدرونیت.
تحت شرایط برونزادی پتاسیم و سدیم رفتارهای ژئوشیمیایی متفاوتی دارند چنانکه مقدار کلرورسدیم در حوضه‌های دریایی که از آنها نمک تولید میشود 5/3درصد است ولی مقدار کلرور پتاسیم در آنها به زحمت 6/0 تا 7/0 درصد میباشد. با آن که میانگین یا کلارک این ترکیبات در لیتوسفر تقریباً مشابه است و در نتیجه فرسایش وهوازدگی سنگ‌های لیتوسفر این عناصر به صورت محلول به حوضه‌های دریایی منتقل‌شده‌اند، لذا در آب‌ها تقریباً همانقدر پتاسیم محلول موجود است. تجزیه‌های شیمیایی‌خاک‌ها و نهشته‌های قاره‌ای بیانگر این است که اگرچه تمام سدیم سطح زمین از طریق آب‌رودخانه‌ها به حوضه‌های دریایی و دریاچه‌ای منتقل میشود ولی مقدار قابل ملاحظه‌ای‌از پتاسیم در قسمت‌های فوقانی پوستة فرسایش یافته (سنگ‌های آرژیله، خاک‌ها) متمرکزمی‌شود و بعد گیاهان آن را جذب می‌کنند. به همین دلیل است که خاکستر گیاهان همیشه ازپتاسیم غنی است. بنابراین واضح است که چرا ترکیبات سدیم در ترکیبات بلوری یک‌حوضه نمک دار به مراتب بیشتر از ترکیبات پتاسیم میباشد
پروژه کارآفرینی تولید و بسته بندی نمک ید دار
| دسته بندی | کارآفرینی |
| بازدید ها | 0 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 516 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 39 |
پروژه کارآفرینی تولید و بسته بندی نمک ید دار در 39 صفحه ورد قابل ویرایش
1- 1 مقدمه :
کمبود ید سلامتی انسان ها را از راه های مختلف به مخاطره می اندازد. مهمترین تأثیر منفی کمبود ید، عدم رشد مغز انسان است. بعضی از عوارض ناشی از کمبود ید، در صورت بروز، غیر قابل جبران می باشند اما همه این عوارض به طور کلی و به سادگی با استفاده از یک سری تکنیک ها و روش های افزودن ید به مواد مصرفی قابل پیش بینی هستند، به طوری که مسئولین بهداشت و سلامتی و سازمان های بین المللی به طور فزاینده ای تشخیص داده اند که پیش گیری از عوارض ناشی از کمبود ید یک هدف قابل حصول می باشد که منافع زیادی برای مردم جهان خواهد داشت.
روش های اضافه کردن ید :
الف- نمک ایده آل ترین وسیله برای اضافه کردن ید است زیرا هر فردی به طور روزانه احتیاج به حد معمولی از نمک خواهد داشت. تکنیک های اضافه کردن ید به نمک بسیار ساده هستند. ضمن اینکه اضافه کردن ید، ظاهر و مزه نمک را تغییر نمی دهد.
ب- اضافه کردن ترکیب ید دار به آب آشامیدنی.
پ- توزیع قرص های حاوی ترکیبات ید.
ت- تزریق روغن های حاوی ترکیبات ید.
نحوه ید دار کردن نمک:
الف- مخلوط کردن خشک: این روش برای نمک پودر مورد استفاده قرار می گیرد.
ب- اضافه کردن ترکیبات ید به صورت قطره ای: که برای نمک کریستال مورد استفاده قرار می گیرد.
پ- روش اسپری کردن.
ت- تماس محلول اشباع شده نمک و ترکیبات ید با هم و سپس خشک کردن نمک.
از بین روش های فوق الذکر روش اسپری کردن و مخلوط کردن خشک کوفقیت آمیز تر از سایر روش ها هستند.
با توجه به اهمیت مصرف ید و تأکید مسئولین بر توزیع سراسزی نمک های ید دار، توجیه اقتصادی اجرای این طرح مناسب بوده ضمن اینکه با اجرای این طرح، می توان بستر مناسبی را برای اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر فراهم آورد که با توجه به ماهیت صنایع غذایی بانوان می توانند سهم بسزایی در آن داشته باشند.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید و بسته بندی نمک ید دار
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام
نام خانوادگی
مدرک تحصیلی
تلفن
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
با توجه به اهمیت مصرف ید و تأکید مسئولین بر توزیع سراسزی نمک های ید دار، توجیه اقتصادی اجرای این طرح مناسب بوده ضمن اینکه با اجرای این طرح، می توان بستر مناسبی را برای اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر فراهم آورد که با توجه به ماهیت صنایع غذایی بانوان می توانند سهم بسزایی در آن داشته باشند.
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در تولید یکی از محصولات ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی ، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور .
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 7 نفر میباشد .
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
ید یکی از ریز مغذیهایی است که به میزان 20 تا 50 میلی گرم در بدن انسان وجود دارد ، که حدود 70 تا 80 درصد آن در غده تیروئید وجود دارد. این ریز مغذی که مقدارش بسیار ناچیز است چه تأثیر سوئی بر رشد مغزی و جسمی انسان دارد. حدود یک میلیارد نفر از کمبود ید رنج می برند و 20 میلیون نفر گواتر دارند . در ایران به طور گسترده کمبود ید وجود دارد . چند سالی است که وزارت بهداشت و وزارت صنایع اقدام به تهیه نمک ید دار برای رفع این مشکل کرده اند.
ید در مواد غذایی مختلفی وجود دارد ، بهترین منابع غذایی ید انواع سبزی های سبز و ریشه ها مثل اسفناج است .
وجود ید در مواد غذایی بستگی به وجود آن در خاک منطقه دارد. اگر خاک منطقه ای از نظر ید فقیر باشد غذاهای تولید شده در آن منطقه از نظر ید فقیر خواهد بود. اگر ید آبی در منطقه ای از 2 میکروگرم در لیتر کمتر بود ، مسلماً مشکل کمبود ید در آن منطقه وجود دارد . بعد از سبزی ها و میوه ها طبیعتاً فرآورده های دریایی مخصوصاً ماهی های آب شور ، مهمترین منبع ید هستند. با وجود این بستگی به آب دریا دارد که ید در آن وجود دارد یا نه . به عنوان مثال بر اساس بررسی های انجام شده آب دریای خزراز ید فقیر است و بر عکس آب خلیج از نظر ید غنی است. بنابراین درست نیست که بگوئیم همه فراورده های دریا از ید غنی هستند .
ید در دستگاه گوارش به راحتی جذب می شود ، پس از جذب به غده تیروئید می رود، قسمت قابل توجهی از آن توسط غده تیروئید برداشت می شود و راه دفع ید از طریق ادرار است. بنابراین یکی از آزمایشهایی که می توان برای تشخیص ید انجام داد ، اندازه گیری ید خون است.
البته ید به اشکال مختلف در خون وجود داردکه به دلیل غیر قابل نفوذ بودن ، ید متصل به پروتئین در درون گلبول ها ، برای اندازه گیری از این نظر مناسب است.
ید با اسید آمینه تیروزین ترکیب می شود و در ابتدا مونو ید و تیروزین و دی ید و تیروزین و سپس تری ید و تیروزین و تترا ید و تیروزین را تشکیل می دهد . تترا ید و تیروزین با تیروگلوبولین ترکیب می شود و بدین ترتیب در غده تیروئید ذخیره می شود .
در صورت وجود کمبود ید یا به هر دلیلی که غده تیروئید بزرگ شود ، فرد دچارگواتر میشود.
دو نوع گواتر وجود دارد که عبارتند از :
گواتر ساده
گواتر سمی
در گواتر ساده علی رغم اینکه غده تیروئید بزرگ می شود اما با مکانیسم های جبرانی تیروکسین کافی تهیه می شود . بنابراین مشکلی از نظر تیروکسین نداریم. منتها غده تیروئید بزرگ شده است. در صورتیکه در گواتر سمی تیروکسین کافی تولید نمی شود و سلامتی فرد به طور جدی در معرض خطر قرار می گیرد و باید اقدامات پزشکی صورت گیرد. اگر درمان دارویی موثر نشود، عمل جراحی صورت می گیرد .
در بررسی های علمی گواتر درجه بندی می شود :
گواتر درجه یک ( A) : بزرگی غده تیروئید در آن قابل لمس نیست. در معاینه زیر انگشتان پزشک معالج لمس می شود.
گواتر درجه یک ( B ) : بزرگی غده به گونه ای است که اگر فرد سر را بالا نگاه دارد و آب دهانش را قورت دهد. از حرکتی که در این ناحیه ایجاد می شود ، بزرگی غده تیروئید قابل رویت است.
مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی و کارشناس تولید) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از کارخانه تولید و بسته بندی نمک ید دار
بر اساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از مرکز تولید و بسته بندی نمک ید دار به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات موجود در کارخانه پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه را در کارخانه مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش صنعت و در تولید و بسته بندی کالایی مانند نمک ید دار که بازار رقابتی بسیار شدیدی دارد استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .